(artikeltje van toepassing op België)
Daarbij komt nog dat een groot deel van de files zich gewooon op secundaire wegen situeert, zelfs om 8u-8u30 is dat nog het geval (omgeving Aalst), het lijkt me sterk dat die op dat uur allemaal nog naar Brussel of Gent moeten. Nee, dat zijn voor een groot deel wagens die staan aan te schuiven om naar één van de drie grote industriezones in een straal van 10 km te gaan (Aalst, Erpe-Mere en Erembodegem). Want met de fiets is het toch o zo koud, of zo nat, of zo vermoeiend. En de auto is toch ook het statussymbool bij uitstek, stel je voor dat je je moet verlagen tot een fiets. Onderweg zie ik alleen schoolgangers, wielertoeristen en bejaarden met de fiets. Met de huidige verplaatsingscultuur zullen de files alleen maar aangroeien.
Wat ik niet lees is dat als bedrijfswagens financieel minder aantrekkelijk gemaakt worden, dat men dan waarschijnlijk eindelijk eens werk dichter bij huis zal zoeken. Als je de huidige bedrijfswagens afpakt zal men die inderdaad door zijn eigen wagen vervangen, maar sollicitanten zullen zich dan niet zo snel laten overhalen om 30/50km van huis te werken omdat ze er een auto bijkrijgen. Een collega van mij woont tussen Gent en Brugge, maar komt toch naar Aalst werken (elke dag >40km met heel wat files), ik vraag me echt af of hij zonder het aanbod van een bedrijfswagen die job zou genomen hebben, je maakt me niet wijs dat er in heel Gent geen enkele gepaste job te vinden is voor hem (10km van zijn woonplaats). Ik heb nooit een auto gehad en ga al 6 jaar met de fiets werken, toen ik werk zocht was dat een vereiste: het moet met de fiets bereikbaar zijn.Bedrijfswagens zijn geen cadeau
Als u gisterochtend ook in de file stond, is de kans één op de twee dat u een bedrijfswagen hebt. Joeri Thijs legt uit waarom bedrijfswagens meer fileleed veroorzaken dan andere en waarom de overheid wel gek zou zijn dat fiscaal te blijven stimuleren.
De auto beleeft vanaf dit weekend met het Autosalon zijn jaarlijkse hoogmis. Deze editie staat de bedrijfswagen weer in de kijker. Interesse verzekerd, want iedereen wil er een hebben. Maar haast niemand staat stil bij de enorme ‘bijdrage' van bedrijfswagens aan de dagelijkse files in ons land. En wist u dat dit de staat jaarlijks 4,1 miljard euro kost?
Filerecord na filerecord sneuvelt, mensen stressen uren achter het stuur en we schreeuwen met zijn allen om een oplossing. Toch kijkt iedereen naast het feit dat bijna één op de twee auto's tijdens de ochtendspits op de Brusselse ring een bedrijfswagen is. Met andere woorden: niet enkel worden bedrijfswagens al te makkelijk toegewezen, ze veroorzaken ook een groot deel van de fileproblemen. Om van de klimaatimpact nog te zwijgen.
Nergens in de verkeersdebatten wordt hierover gerept en intussen vergroten steeds meer bedrijfswagens de files. Overheden en belangenorganisaties stellen de groei van het verkeer graag voor als een voldongen feit, een onontkoombaar gevolg van het economisch vlijtige Vlaanderen. Alsof alternatieven ondenkbaar zijn en mensen zich enkel nog kunnen verplaatsen met een wagen.
Cadeautje van de baas
Iets meer dan een miljoen bedrijfswagens malen elke werkdag miljoenen kilometers af op onze snelwegen. Eén voertuig op de vijf is geregistreerd bij een (leasing)bedrijf. Een kijkje over de grenzen leert snel dat er iets niet klopt: in ons land is één op de drie bedrijfsvoertuigen een deel van de bezoldiging, vier keer zoveel als in de rest van Europa. In de meeste landen is een ‘auto van de firma' in de eerste plaats een werkinstrument, bijvoorbeeld voor handelsvertegenwoordigers of technici. In België maken bedrijfswagens dus heel vaak deel uit van het loonpakket, zonder dat ze noodzakelijk zijn voor de functie van de werknemer. Op één hand kun je de werknemers tellen die dit cadeautje afslaan.
De Belgische situatie is het gevolg van een uiterst voordelig fiscaal regime. Voor de werkgever en op het eerste gezicht ook voor de werknemer. Die laatste laat dan wel een hoger loon liggen in ruil voor een ‘gratis' wagen.
Wie is er gebaat bij deze situatie? De werknemer? Twijfelachtig. Zo wordt het financiële voordeel afgezwakt doordat verloning met een bedrijfswagen niet meetelt in de pensioenberekening van de werknemer. En natuurlijk leiden files tot minder vrije tijd en meer stress. Véél meer stress. Of dit altijd opweegt tegen het voordeel van een bedrijfswagen op kosten van de werkgever, valt te betwijfelen. Bovendien zet gratis rijden met een bedrijfswagen niet bepaald aan tot een rationeel rijgedrag. Een kilometer meer of minder kost immers niets voor de gebruiker.
Halen de bedrijven er veel voordeel uit? Ook twijfelachtig. Files veroorzaken jaarlijks een half miljard euro aan directe economische schade. Bedrijven lijden zowel verlies aan uurlonen van werknemers in de file als schade door vertraagd goederenvervoer. Plus het gegeven dat veel werknemers al gestresseerd zijn nog voor hun werkdag begint. Waarom dit systeem dan in stand houden?
4,1 miljard euro
Ironisch genoeg loopt de overheid door dit fiscale systeem ook nog eens 4,1 miljard euro mis. Per jaar. Een monsterbedrag dat 1,2procent van het bruto binnenlands product bedraagt en een serieus gat in de begroting zou kunnen dichten. Geld dat nu elders moet worden gezocht.
Maar elk nadeel heeft z'n voordeel. Omdat bedrijfswagens op de Brusselse ring in belangrijke mate bijdragen aan de fileproblemen, bestaat er een enorm potentieel om de files aan te pakken. Bouw het fiscale gunstregime af zodat er minder bedrijfswagens op de wegen rijden en combineer deze maatregel met een slimme kilometerheffing. Zo vermijden we dat de vrijgekomen plaats wordt ingenomen door ander verkeer. Ook een mobiliteitsbudget, waarmee je een werknemer de vrijheid biedt om op kosten van de werkgever zijn vervoer te kiezen, kan mensen aansporen om de auto aan de kant te laten staan.
Willen we toekomstige generaties niet opzadelen met onleefbare steden en gemeentes, dan moet het aantal (vracht)wagens op onze wegen naar omlaag. Is het bovendien goed bestuur om in tijden van besparingen plannen te smeden voor bijvoorbeeld een bredere ring rond Brussel (kostenplaatje: minimum 1 miljard euro)? Er bestaan andere en meer structurele oplossingen voor het fileprobleem, bijvoorbeeld minder stimuli voor bedrijfswagens, en meer geld voor een beter openbaar vervoer.
Het Autosalon mag dan wel Drive your dream als slogan gebruiken, zonder duurzame verkeersalternatieven blijven we in een nachtmerrie steken. En droomt de automobilist achter het stuur van filevrije wegen.
Daarbij komt nog dat een groot deel van de files zich gewooon op secundaire wegen situeert, zelfs om 8u-8u30 is dat nog het geval (omgeving Aalst), het lijkt me sterk dat die op dat uur allemaal nog naar Brussel of Gent moeten. Nee, dat zijn voor een groot deel wagens die staan aan te schuiven om naar één van de drie grote industriezones in een straal van 10 km te gaan (Aalst, Erpe-Mere en Erembodegem). Want met de fiets is het toch o zo koud, of zo nat, of zo vermoeiend. En de auto is toch ook het statussymbool bij uitstek, stel je voor dat je je moet verlagen tot een fiets. Onderweg zie ik alleen schoolgangers, wielertoeristen en bejaarden met de fiets. Met de huidige verplaatsingscultuur zullen de files alleen maar aangroeien.