Providers hinderen Skype/VOIP bewust via 3G?

[Snow_King]

Hallo,

Ik bezit zelf een Nokia N900 en gebruik daarop redelijk vaak SIP (Via eigen PBX) en Skype, dit beide via WiFi als ik thuis ben.

Sinds kort blokkeert Vodafone SIP niet meer via 3G, echter is er daarmee niet gezegt dat bellen via 3G en SIP ineens werkt, het klinkt als een robot en werkt voor geen meter.

Uiteraard heb ik al van alles geprobeerd met verschillende codecs, maar dat lost niets op.

Recentelijk ben ik ook meer Skype gaan gebruiken en heb ik dat eens geprobeerd, maar helaas, het zelfde verhaal.

Te latency ping via 3G?
Ik nam aan dat dit kwam door de hoge latency die 3G heeft, je pingtijd is namelijk al snel 300 tot 400ms, toen heb ik het opgegeven.

Sinds kort woont mijn vader op Bali en heeft hij daar thuis ook internet, dit door middel van een USB-Dongle met 3G. Om met elkaar te bellen gebruiken we Skype en dat werkt daar dus prima! En dat verbaasd mij nogal! In Indonesië is de infrastructuur nou niet zo goed als bij ons, maar daar werkt Skype wel ineens via 3G?

Providers hinderen bewust VOIP?
Ik krijg dus het idee dat providers nu wel VOIP beginnen toe te staan via 3G, dit om te voldoen aan netneutraliteit, maar dat ze er wel alles aan doen om het onmogelijk te maken dit te gebruiken.

Uiteraard heb ik hier geen direct bewijs voor, alleen het indirecte bewijs dat Skype wel werkt via 3G op Bali.

Nu heb ik ook alleen maar met Vodafone (Business) kunnen testen, echter heb ik het idee dat alle Nederlandse providers dit zullen doen.

En in andere landen?
Al zoekend op internet kwam ik topics tegen op Australische fora waar mensen aangaven prima met SIP te kunnen bellen over 3G, ook zijn er op Youtube meerdere filmpjes te vinden dat het prima moet kunnen.

Mijn doel van dit topic
Ik zou graag uit willen zoeken of providers daadwerkelijk VOIP verkeer hinderen (NIET blokkeren!) omdat ze bang zijn dat ze inkomsten mislopen wanneer men via 3G gaat bellen.

Ik verneem dan ook graag ervaringen van gebruikers van andere providers, hoe werkt VOIP daar via 3G?

[job]

Vodafone heeft tegenwoordig een speciaal voip blox, dus ja je kan wel verwachten dat vodafone voip voor abonnees zonder dat blox tegen zal werken.

[ Voor 7% gewijzigd door job op 30-10-2010 18:10 ]

[Snow_King]

job schreef op zaterdag 30 oktober 2010 @ 17:55:
Vodafone heeft tegenwoordig een speciaal voip blox, dus ja je kan wel verwachten dat vodafone voip voor abonnees zonder dat blox tegen zal werken.

Ja, ik verwacht het ook, maar mogen ze dat ook wel zo doen? Bewust verkeer hinderen (danwel een hele lage prioriteit geven) om mensen zo te stimuleren een duurder product te nemen?

We hebben toch ook netneutraliteit, zijn providers daar niet aan onderworpen?

[Sick Nick]

In de voorwaarden van de gewone internet-blox staat specifiek gemeld dat je het niet mag gebruiken voor voip :

Bij Internet Basis BloX is het niet toegestaan je mobiele telefoon te gebruiken voor VoIP en SMSoIP

Dus logisch dat ze dat dan ook actief proberen tegen te gaan.

[Snow_King]

Ik heb overigens Vodafone business en daar is dus sinds kort SIP wel aan gezet. Ik ken de AV van Vodafone niet (Business), maar zo maar verkeer hinderen?

De redenen van de providers snap ik wel, ze zijn bang inkomsten mis te lopen, maar wat geeft hen het recht verkeer te hinderen?

[Frank-NL]

Snow_King schreef op maandag 01 november 2010 @ 10:01:
De redenen van de providers snap ik wel, ze zijn bang inkomsten mis te lopen, maar wat geeft hen het recht verkeer te hinderen?

De voorwaarden geven ze dat recht. Daar ben je mee akkoord gegaan. Om er eens een analogie tegenaan te gooien, als je met de auto een afgesloten straat inrijdt en het inrijverbod negeert, mag de politie je daarvoor ook straffen.

[begintmeta]

't ligt wel aan de concrete voorwaarden natuurlijk.

[monkel]

Geeft voip niet gigantisch veel dataverkeer? Ik denk dat dat eerder een reden is om het te blokkeren, dan dat ze bang zijn dat jij je belminuten niet gebruikt

[Snow_King]

Frank-NL schreef op maandag 01 november 2010 @ 10:15:
[...]


De voorwaarden geven ze dat recht. Daar ben je mee akkoord gegaan. Om er eens een analogie tegenaan te gooien, als je met de auto een afgesloten straat inrijdt en het inrijverbod negeert, mag de politie je daarvoor ook straffen.

Zoals ik aangaf, ik heb een business abbonement en heb geen idee wat daar in de AV staat. Wel weet ik dat ze voorheen SIP helemaal blokkeerde, maar dat het nu wel ineens "werkt".

monkel schreef op maandag 01 november 2010 @ 10:23:
Geeft voip niet gigantisch veel dataverkeer? Ik denk dat dat eerder een reden is om het te blokkeren, dan dat ze bang zijn dat jij je belminuten niet gebruikt

Ik betaal toch gewoon voor mijn data? Ik heb een bundel met dataverkeer waar ik mee mag doen wat ik wil. Als ik meer MB's gebruik dan toegestaan, moeten ze daarvoor een factuur sturen.

Sta er echt van te kijken wat iedereen het hier simpelweg lijkt te accepteren dat de telco's verkeer lijken te hinderen.

[monkel]

Snow_King schreef op maandag 01 november 2010 @ 10:56:
[...]

[...]
Ik betaal toch gewoon voor mijn data? Ik heb een bundel met dataverkeer waar ik mee mag doen wat ik wil. Als ik meer MB's gebruik dan toegestaan, moeten ze daarvoor een factuur sturen.

Om dat te voorkomen hebben ze die voip-blox

[Frank-NL]

Snow_King schreef op maandag 01 november 2010 @ 10:56:
[...]
ik heb een business abbonement en heb geen idee wat daar in de AV staat

Zou je dat niet eerst even checken dan, voordat je hier een topic over opent? Beetje lastig voor jou om je te beroepen op de voorwaarden als je ze niet gelezen hebt

[Snow_King]

Frank-NL schreef op maandag 01 november 2010 @ 11:04:
[...]


Zou je dat niet eerst even checken dan, voordat je hier een topic over opent? Beetje lastig voor jou om je te beroepen op de voorwaarden als je ze niet gelezen hebt

Nee, daar gaat het me niet om. Overigens heb ik gewoon een telefoon van de zaak waar ik graag mee speel en test, kwam hier dus achter.

Maar even wat berichten van de frontpage:

* nieuws: T-Mobile Duitsland dreigt Skype-gebruikers met afsluiting
* nieuws: Skype op iPhone werkt niet over 3g-netwerk - update
* nieuws: Applicatie maakt videobellen over 3g mogelijk met iPhone 4
* nieuws: Amerikaanse provider gaat Skype over 3g aanbieden
* nieuws: EZ: netwerkneutraliteit is cruciaal voor vrij verkeer internet

En dan vooral de laatste.

Bij T-Mobile zou je dus ook gewoon via VOIP moeten kunnen bellen, maar gisteren nog getest met een T-Mobile 3G Abbo, bellen via Skype was onwerkbaar, niet te doen, terwijl op de FP staat:

T-Mobile Nederland laat in een reactie weten dat iPhone-bezitters en andere klanten de T-Mobile-netwerken mogen gebruiken om via Skype te bellen. "T-Mobile staat voip-diensten op zijn netwerk toe. Wij blokkeren het gebruik van de Skype-applicatie op geen enkele manier en op geen enkel netwerk. Dat de Skype-applicatie niet via 3g werkt, ligt aan de applicatie zelf."

Echter werkt het voor geen meter, dan kan je zeggen, ligt aan Skype, maar waarom werkt het op Bali dan wel prima via 3G?

Daardoor krijg ik dus het idee dat ze wel degelijk verkeer hinderen om het zo onbruikbaar te maken.

Het gaat me hier dan niet alleen om Vodafone (Wat de AV ook zegt), maar bij T-Mobile mag het blijkbaar, maar werkt het voor geen meter.

[begintmeta]

Ik had een tijdje terug nog een paar minuten zonder problemen via Skype op Android over T-Mobile 3G met mijn zusje in het buitenland gesproken. Kan natuurlijk zijn dat de verbinding uitzonderlijk goed was op dat moment, maar het was best te doen.

[ Voor 147% gewijzigd door begintmeta op 01-11-2010 11:17 . Reden: bizarre edit ]

[Frank-NL]

Hier spelen twee zaken bij T-Mobile.

- Het netwerk is zwaar overbelast. Je mag er alles, alleen lukt dat meestal niet zo goed
- T-Mobile doet zeker weten wel aan shaping, sowieso voor de Google diensten dus waarschijnlijk ook voor VOIP.

[begintmeta]

Wat je eventueel zou kunnen proberen is via een versleuteld VPN te VOIP-en. Dat komt de latenties niet ten goede natuurlijk, maar als ze VPN wel doorlaten zou filteren op VOIP op dat VPN niet moeten kunnen. Als het dan een stuk beter lijkt heb je wellicht nog een teken dat er op duidt dat VOIP wordt gehinderd. (Maar goed de kans dat VPN&VOIP evenveel worden gehinderd bestaat ook natuurlijk, maar dan zou ik verwachten dat VOIP via VPN nog wat slechter gaat...)

[ Voor 9% gewijzigd door begintmeta op 01-11-2010 11:19 ]

[sj0erd.]

En dan vooral de laatste.

Bij T-Mobile zou je dus ook gewoon via VOIP moeten kunnen bellen, maar gisteren nog getest met een T-Mobile 3G Abbo, bellen via Skype was onwerkbaar, niet te doen.

Het ligt ook aan Skype, installeer 3g unristrictor eens en voeg Skype toe aan de lijst.
Skype even opnieuw opstarten en bellen via 3G werkt gewoon.

[iBurger]

Frank-NL schreef op maandag 01 november 2010 @ 11:14:
Hier spelen twee zaken bij T-Mobile.

- Het netwerk is zwaar overbelast. Je mag er alles, alleen lukt dat meestal niet zo goed
- T-Mobile doet zeker weten wel aan shaping, sowieso voor de Google diensten dus waarschijnlijk ook voor VOIP.

Hmm? als je zoekt op "voip" op de t-mobile website staat er dat T-Mobile voip niet toestaat over het 3g netwerk. Tegenstrijdige informatie....

[NoFearCreations]

De oplossing...

KPN, gebruik al maanden Skype op me Touch Pro, supersnelle verbinding, helder geluid zonder lag...
Bij me broer met Vodafone werkt het oog niet...

[killercow]

Dit is nou precies waarom net neutraliteit zo belangrijk is.
Het pushen van eigen betaalde bel minuten over voip diensten door de voip diensten moeilijker te maken.

Het is tijd dat Nelie gewoon aangeeft dat netwerk verkeerd op publieke netwerken niet gehinderd mag worden op basis van inhoud, ontvanger, verzender of iets anders. bytes are bytes. En bellen over 3g is ook al bytes ipv analoog.

[Snow_King]

killercow schreef op woensdag 15 december 2010 @ 15:31:
Dit is nou precies waarom net neutraliteit zo belangrijk is.
Het pushen van eigen betaalde bel minuten over voip diensten door de voip diensten moeilijker te maken.

Het is tijd dat Nelie gewoon aangeeft dat netwerk verkeerd op publieke netwerken niet gehinderd mag worden op basis van inhoud, ontvanger, verzender of iets anders. bytes are bytes. En bellen over 3g is ook al bytes ipv analoog.

Dat is ook de reden dat ik dit topic open Alleen verder lijkt niemand er iets om te geven.

Bytes zijn bytes, bits zijn bits, ik betaal voor die MB's en ik bepaal dus gewoon wat ik rond stuur, niet de telco.

[Frank-NL]

Jij stelt niet de voorwaarden van de dienst die je afneemt. Als je je niet kan vinden in dat je niet zelf mag bepalen wat je rondstuurt, dan moet je de dienst niet afnemen.

We kunnen wel een hele discussie over netneutraliteit gaan opstarten maar die lijkt me voor mobiel internet minder van toepassing; omdat de bandbreedte anders is en je in feite de inkomsten van de telco ondermijnt door VOIP te gebruiken.

Over 5 jaar betaal je misschien veel meer voor je mobiel internet maar mag je er wel gewoon op VOIPEN en gebruikt niemand meer GSM om daadwerkelijk mee te bellen. Tot die tijd zit je met voorwaarden die het gebruik van de verbinding beperken, er moet ergens geld mee verdiend worden.

[begintmeta]

Skype werkt bij mij over T-mobile in ieder geval prima (althans in ieder geval minutenlang) zoals ik eerder had gepost.

Ik heb wel al wat stabiliteitsproblemen gezien met VPN-verbindingen (volgens T-mobile kunnen problemen met IPSec door hun netwerk ontstaan, maar is dat niet de opzet (aldus T-mobile), heb ook wel al verbindingen gehad die >8 uur stabiel bleven, dus wat het precies is...) en ook wordt poort 25 gefilterd. Ik zou het prettiger vinden als dat allemaal nog wat vrijer was natuurlijk.

Helemaal neutraal is 3G-telefoon trouwens ook niet, want zelfs AMR-WB beperkt doorgave van frequenties buiten 50-7000 Hz

[ Voor 12% gewijzigd door begintmeta op 16-12-2010 00:26 ]

[Snow_King]

Frank-NL schreef op woensdag 15 december 2010 @ 17:04:
Jij stelt niet de voorwaarden van de dienst die je afneemt. Als je je niet kan vinden in dat je niet zelf mag bepalen wat je rondstuurt, dan moet je de dienst niet afnemen.

Helaas heb je in Nederland weinig keus, alle telco's verbieden VOIP op dit moment.

We kunnen wel een hele discussie over netneutraliteit gaan opstarten maar die lijkt me voor mobiel internet minder van toepassing; omdat de bandbreedte anders is en je in feite de inkomsten van de telco ondermijnt door VOIP te gebruiken.

Is dat een verhaal wat de providers ophangen en wat hier direct wordt aangenomen? Want als geen enkele concurrent VOIP toe staat, waarom zou de andere provider het dan wel doen? De speciale VOIP abbo's brengen nu waarschijnlijk een hoop geld op.

Over 5 jaar betaal je misschien veel meer voor je mobiel internet maar mag je er wel gewoon op VOIPEN en gebruikt niemand meer GSM om daadwerkelijk mee te bellen. Tot die tijd zit je met voorwaarden die het gebruik van de verbinding beperken, er moet ergens geld mee verdiend worden.

Een aanname waar ik het niet mee eens ben, kosten voor bandbreedte blijven dalen. Providers melken nu de koe uit (denk ik) die er is en wachten zo lang mogelijk af. Ik verwacht dat er pas verandering komt wanneer de EU hier regels voor gaat opstellen.

[iBurger]

begintmeta schreef op woensdag 15 december 2010 @ 17:12:
Skype werkt bij mij over T-mobile in ieder geval prima (althans in ieder geval minutenlang) zoals ik eerder had gepost.

Ik heb wel al wat stabiliteitsproblemen gezien met VPN-verbindingen (volgens T-mobile kunnen problemen met IPSec door hun netwek kunnen ontstaan, maar is dat niet de opzet, heb ook wel al verbindingen gehad die >8 uur stabiel bleven, dus wat het precies is...) en ook wordt poort 25 gefilterd. Ik zou het prettiger vinden als dat allemaal nog wat vrijer was natuurlijk.

Helemaal neutraal is 3G-telefoon trouwens ook niet, want zelfs AMR-WB beperkt doorgave van frequenties buiten 50-7000 Hz

Interessant. Ik vraag me trouwens iets af, wat je vast wel weet of een mening over hebt: In hoeverre wordt de gespreks-kwaliteit nou bepaald door de aansluiting van de ontvanger? Als ik met m'n laptop via Skype bel naar een Tele2 aansluiting vind ik de kwaliteit redelijk tot slecht te noemen. Met m'n mobiele telefoon is die echter vrij goed.

- Skype > Tele2 (vast nummer) redelijk-tot-slecht
- Mobiel > Tele2 (vast nummer) goed

Herken je dit verhaal? en wordt dit nog erger als ik mobiel ga Skypen?

[Marzman]

Snow_King schreef op woensdag 15 december 2010 @ 19:22:
[...]
Een aanname waar ik het niet mee eens ben, kosten voor bandbreedte blijven dalen. Providers melken nu de koe uit (denk ik) die er is en wachten zo lang mogelijk af. Ik verwacht dat er pas verandering komt wanneer de EU hier regels voor gaat opstellen.

Er zijn meer kosten dan alleen bandbreedte. Een GSM netwerk (of 3G) is duur en bandbreedte is beperkter dan bekabeld en dat wordt nu gefinancierd met belminuten. Als die wegvallen moeten providers die inkomsten ergens anders vandaan halen om geen verlies te maken want de kosten blijven ze houden. Dus wordt dat dan verhaald op de internetbundels.

Hetzelfde is gebeurd met het afronden op hele minuten wat een maatregel was om aan inkomsten te komen omdat ze minder inkomsten kregen roamingtarieven vanuit het buitenland. Het geld moet toch ergens vandaan komen.

[begintmeta]

Marzman schreef op woensdag 15 december 2010 @ 21:29:
... Als die wegvallen moeten providers die inkomsten ergens anders vandaan halen om geen verlies te maken want de kosten blijven ze houden....

Ze maken afaik ongeveer een winst van 25% van de omzet, hoe dan ook niet slecht te noemen.

iBurger schreef op woensdag 15 december 2010 @ 19:35:
... Ik vraag me trouwens iets af, wat je vast wel weet of een mening over hebt: In hoeverre wordt de gespreks-kwaliteit nou bepaald door de aansluiting van de ontvanger? ...

Herken je dit verhaal? en wordt dit nog erger als ik mobiel ga Skypen?

Ik weet het niet, heb met Skype ook wel eens sterk wisselende gesprekskwaliteit opgemerkt (ook tussen dezelfde eindpunten). Ik denk dat dat op alle delen van het traject kan ontstaan, proberen is het enige dat werkt denk ik... De aansluiting van de ontvanger kan zeker uitmaken.

[Snow_King]

Marzman schreef op woensdag 15 december 2010 @ 21:29:
[...]

Er zijn meer kosten dan alleen bandbreedte. Een GSM netwerk (of 3G) is duur en bandbreedte is beperkter dan bekabeld en dat wordt nu gefinancierd met belminuten. Als die wegvallen moeten providers die inkomsten ergens anders vandaan halen om geen verlies te maken want de kosten blijven ze houden. Dus wordt dat dan verhaald op de internetbundels.

Hetzelfde is gebeurd met het afronden op hele minuten wat een maatregel was om aan inkomsten te komen omdat ze minder inkomsten kregen roamingtarieven vanuit het buitenland. Het geld moet toch ergens vandaan komen.

Hoe weten we dat zo zeker? Het kan natuurlijk goed dat de providers dat verhaal nu blijven ophangen om zo maar deze inkomsten te kunnen blijven genereren. Dat kunnen wij niet achterhalen, want ze hoeven daar geen openheid van zaken in te geven.

Natuurlijk is een 3G netwerk een stuk duurder dan een ADSL/Kabel netwerk.

Ik heb het idee dat de providers op dit moment zo veel mogelijk uitmelken wat er nog te halen is (Zie bijvoorbeeld de prijzen van een enkele SMS!), zolang er geen regels vanuit de EU komen (Die er gelukkig wel aan zitten te komen), zullen de providers niet aanpassen, er is gewoon te weining concurrentie.

Daarom hoop ik dat Ziggo met hun 4G netwerk voor wat opschudding gaat zorgen.

[Verwijderd]

Is VOIP over 3g met Vodafone (sinds de nieuwe wetgeving over netneutraliteit) nog steeds een issue? Ik kon de Internet met VOIP Blox op de Vodafone website helemaal niet meer terug vinden.

[Marzman]

http://www.vodafone.nl/mo...x_voor_multimedia/totaal/
Hij is er nog wel, maar ik zie hem ook niet meer gelinkt staan. De Telefoon als modem BloX vind ik trouwens net zo dubieus als de VOIP BloX.

[Snow_King]

Verwijderd schreef op donderdag 30 juni 2011 @ 02:31:
Is VOIP over 3g met Vodafone (sinds de nieuwe wetgeving over netneutraliteit) nog steeds een issue? Ik kon de Internet met VOIP Blox op de Vodafone website helemaal niet meer terug vinden.

Ja, het is nu nog steeds een issue. We zullen nog even geduld moeten hebben voordat de providers de wet ook daadwerkelijk gaan naleven.

[TMoose]

Is de wet dan al in effect getreden? Ik dacht dat deze nog door de 1e kamer moest?

Als de nieuwe wet effectief is, dan zijn onder andere de bepalingen die VOIP gebruik en tethering verbieden tegenstrijdig met de nederlandse wet, en als zodanig vernietigbaar.

[Verwijderd]

Snow_King schreef op donderdag 30 juni 2011 @ 09:05:
[...]
Ja, het is nu nog steeds een issue. We zullen nog even geduld moeten hebben voordat de providers de wet ook daadwerkelijk gaan naleven.

Bedankt voor de info! Het rare is dat een vriend van mij bij Vodafone zit en gewoon VOIP over 3g kan doen. Zou het nog uitmaken welke abbonementsvorm je gebruikt?

[Marzman]

Verwijderd schreef op donderdag 30 juni 2011 @ 22:00:
[...]


Bedankt voor de info! Het rare is dat een vriend van mij bij Vodafone zit en gewoon VOIP over 3g kan doen. Zou het nog uitmaken welke abbonementsvorm je gebruikt?

Het zou ook gewoon moeten werken, zie het linkje dat ik poste.

Wanneer je VoIP gebruikt, dan betaal je de normale tarieven voor internetgebruik. Dit is € 0,75 per 15 minuten. Wil je regelmatig gebruik maken van VoIP, dan is er de Zorgeloos Internet Totaal BloX.

[Verwijderd]

In de kleine letters bij Sim Only staat dat VOIP niet toegestaan is. Maar dat zouden ze eigenlijk dus niet mogen verbieden volgens de nieuwe wet. Vraag is dus of het alleen maar dreigen is of dat ze het ook echt blokkeren.

1. Met het Bel+Sms+Web Sim Only abonnement is het niet toegestaan je mobiel te gebruiken voor VoIP en SMSoIP diensten en als modem voor PC/laptop.
2. Als je toch VoIP-diensten wilt gebruiken, kun je een Internet Bellen Blox aanschaffen bij een 2-jarig Bel+Sms+Web 620-abonnement (€ 39,95) of hoger. Internet Bellen Blox kost € 5 per maand.

[Marzman]

Volgens mij schreef ik dat op hun site staat dat ze het niet blokkeren maar tariferen

[ Voor 15% gewijzigd door Marzman op 30-06-2011 22:24 ]

[Verwijderd]

Marzman schreef op donderdag 30 juni 2011 @ 22:23:
Volgens mij schreef ik dat op hun site staat dat ze het niet blokkeren maar tariferen

Maar dat is het tarief dat je sowieso al betaalt voor internet als je een abbonement hebt zonder internet of internet blox. En aangezien het nu illegaal is voor ze om geld voor VOIP te vragen is het misschien wel expres een dubbelzinnige tekst om mensen mee af te schrikken.

In de voorwaarden van de Sim Only abbonementen staat alleen dat VOIP verboden is en dat je een Internet Bellen Blox moet aanschaffen, maar niets over tariferering. Maar die hele Internet Bellen Blox is weer nergens op hun site terug te vinden.

Het kan ook heel goed zijn dat ik er naast zit want die site is echt totaal onduidelijk.

[Marzman]

Er is alleen een (aangenomen) voorstel voor een wetswijziging. De wet is nog niet gewijzigd. Dat het het normale tarief is dat is ook het idee (of was het idee, die blox staat ook niet meer gelinkt). Voip gaat niet via je internetbundel via hun logica dus betaal je de buitenbundel (buiten-blox) tarieven.

Maar duidelijk is het allemaal niet nee, misschien dat Vodafone het expres een beetje vaag houd tot die wet er echt is.

[ Voor 32% gewijzigd door Marzman op 01-07-2011 01:37 ]

[Verwijderd]

Marzman schreef op vrijdag 01 juli 2011 @ 01:36:
Er is alleen een (aangenomen) voorstel voor een wetswijziging. De wet is nog niet gewijzigd.

Maar duidelijk is het allemaal niet nee, misschien dat Vodafone het expres een beetje vaag houd tot die wet er echt is.

Zou me niets verbazen, zo sneaky zijn al die providers wel. In ieder geval bedankt voor de feedback!

Een vriend van mij neemt binnenkort Sim Only bij Vodafone dus dan zal ik gelijk VOIP over 3g even testen.