Voel je vrij om hier enige vrije associaties bij te hebben en erop los te posten
Ok, here goes nothing:
(deels geïnspireerd door "
mieren gaan problemen ook te lijst met "collective brain"". -polthemol)
Het menselijk brein is geen eiland
Het onderstaande is een poging iets te beschrijven dat dermate opmerkelijk, obscuur en tegen-intuitief is, dat ik alleen maar kan hopen dat ik het voldoende duidelijk kan maken.
Mirror neuron
"A mirror neuron is a neuron that fires both when an animal acts and when the animal observes the same action performed by another."
Wikipedia: Mirror neuron
Uit recent onderzoek van neuroloog/hersen-onderzoeker V.S. Ramachandran (University of California) blijkt oa dat
- Als iemand een ander een handeling ziet verrichten, dan vuren in de hersenen van de waarnemer (sommige van) dezelfde motor-neuronen die vuren in de hersenen van degene die de handeling verricht.
- Iets vergelijkbaars gebeurt als de waarnemer ziet dat een ander wordt aangeraakt; de neuronen corresponderend met het voelen vd aanraking vuren dan in de hersenen vd waarnemer. Toch voelt de waarnemer dat niet omdat:
- Bewustwording van het vuren van die "mirror neurons" in de hersenen vd waarnemer wordt voorkomen omdat het 'voel signaal' wordt onderdrukt doordat de corresponderende voel-neuronen die aanwezig zijn in de huid, niet vuren. (idem met bewegen; dan vuren de bewegings-neuronen in de spieren niet).
En dan nu de grote truuk (drum roll):
- Als bij de waarnemer dmv verdoving tijdelijk een arm wordt verlamd, en de waarnemer ziet dat iemand anders wordt aangeraakt aan die arm,
dan voelt de waarnemer die aanraking net alsof hij zelf wordt aangeraakt. Oorzaak: de onderdrukking vh voelsignaal ontbreekt omdat de arm is verlamd.
Zo is het bvb mogelijk om pijn in een fantoom-ledemaat (bvb een geamputeerd rechter been) te verlichten door het slachtoffer te laten kijken naar iemand wiens rechter been wordt gemasseerd.
Doordat de zenuwen in het fantoom-ledemaat ontbreken (is immers geamputeerd), worden de signalen vd mirror neurons niet onderdrukt, en wordt de waarnemer het gevoel dat gepaard gaat met massage gewaar, ook al wordt niet zijn eigen been gemasseerd.
conclusie:
De enige barriëre die er is tussen de belevingen van verschillende individuen wordt gevormd door neuronen in de huid en de spieren. Als we alleen uit hersenen en ogen zouden bestaan dan zouden we geen onderschijd kunnen maken tussen eigen ervaringen en de ervaringen van anderen.
mijn commentaar:
Hier is op zich niets mysterieus aan de hand; het effect treedt niet op als de waarnemer de ander niet waarneemt.
Het effect treed dus op dmv waarneming en de verwerking van die waarneming in de hersenen vd waarnemer. Maar er blijkt ook uit dat de hersenen/zenuwstelsels van verschillende individuen ahw met elkaar zijn verbonden - niet magisch, maar via het mechanisme van waarneming en 'processing'. Maar dat maakt het effect niet minder echt.
Ik denk dat een dergelijk process plaatsvind bij zaken die complexer zijn dan een ander een handeling zien verrichten, of een ander aangeraakt zien worden - bvb bij allerhande sociale situaties die mensen zo al meemaken. Daarmee bedoel ik empatie: het vermogen om je in te kunnen leven in de situatie van een ander.
VS Ramachandran: The neurons that shaped civilization (2009)
http://www.ted.com/talks/..._shaped_civilization.html
VS Ramachandran on your mind (2007)
http://www.ted.com/talks/...handran_on_your_mind.html
Director of the Center for Brain and Cognition, Professor in the Psychology Department and Neurosciences Program at the University of California, San Diego, and Adjunct Professor of Biology at the Salk Institute for Biological Studies.
Wikipedia: Vilayanur S. Ramachandran