Zelfbewustzijn en de toekomst

[SlasZ]

Tijdens het lezen van het 'leven buiten onze aarde, binnenkort bekend?' heb ik zitten nadenken over de (verre) toekomst en hoe graag ik het zou willen meemaken dat er buitenaards leven ontdekt wordt en uiteindelijk (hopelijk) contacten gelegd worden. Ook de technologische vooruitgang boeit me enorm (mede dankzij Star Trek).
Nu besef ik zeer goed dat ik er niet meer zal zijn tegen dan, en geloof ik niet in reïncarnatie, maar zou het mogelijk zijn dat er ooit nog een andere persoon rondloop waar 'ik' controle over heb?
Ik heb het altijd zeer interessant (en bizar ) gevonden om na te denken waarom en hoe ik 'ik' ben, en niet iemand anders in bvb Amerika of Afrika. Er werden al miljarden mensen geboren over de jaren en nu pas (28 jaar geleden) werd 'ik' geboren.
Ik geloof niet in een ziel of iets dergelijks en geloof 100% in wetenschap maar er moet toch iets zijn dat er voor zorgt dat ik door mijn ogen naar dit computerscherm kan kijken en kan doen wat ik wil (bij manier van spreken).
Zou het niet kunnen dat er over x aantal jaar nog iemand geboren wordt met diezelfde eigenschappen?

[JJ Le Funk]

SlasZ schreef op woensdag 01 juli 2009 @ 15:06:
[...]
Zou het niet kunnen dat er over x aantal jaar nog iemand geboren wordt met diezelfde eigenschappen?

omdat tijd niet bestaat (het is een axioma) en een mens te beperkt vermogen heeft tot besef van de betekenis van oneindigheid is het antwoord ja, in het continuüm komt alles voor in een herhalende fluctuatie dus ook jij zit in die cyclus en komt terug en gaat, komt terug en gaat, etc.

[Verwijderd]

Heb je nu niet een te egocentrische houding? Zo speciaal ben je niet? En al was je dat wel, was het gewoon toeval?

Ik snap je vraag niet echt, iedereen is verschillend door de manier waarop wij ons voortplanten en verder ontwikkelen?

En er zal gerust nog iemand geboren worden met ongeveer dezelfde eigenschappen, en misschien is die persoon er nu al. Maar precies jij wordt niet meer geboren hoor?

[ Voor 26% gewijzigd door Verwijderd op 01-07-2009 20:38 ]

[Bor]

MrJayMan schreef op woensdag 01 juli 2009 @ 15:31:
[...]

omdat tijd niet bestaat (het is een axioma) en een mens te beperkt vermogen heeft tot besef van de betekenis van oneindigheid is het antwoord ja, in het continuüm komt alles voor in een herhalende fluctuatie dus ook jij zit in die cyclus en komt terug en gaat, komt terug en gaat, etc.

Als je uitgaat van oneindigheid klopt dat inderdaad maar wie zegt ons dat we inderdaad uit mogen gaan van een never ending story?

[Verwijderd]

SlasZ schreef op woensdag 01 juli 2009 @ 15:06:
Ik geloof niet in een ziel of iets dergelijks en geloof 100% in wetenschap maar er moet toch iets zijn dat er voor zorgt dat ik door mijn ogen naar dit computerscherm kan kijken en kan doen wat ik wil (bij manier van spreken).
Zou het niet kunnen dat er over x aantal jaar nog iemand geboren wordt met diezelfde eigenschappen?

Misschien moet je je eens onder hypnose laten brengen.. Ik hoor weleens verhalen over vorige levens enzo, al geloof ik er zelf niet echt in.

Ja jouw vraag over waarom ik 'ik' nu ben en niet ik in de middeleeuwen houdt een groot deel van de mensheid wel bezig denk ik. Zo iemand als 'ik' komt er naar mijn idee nooit meer. Dus "JIJ" zal na dit leven nooit meer door jouw ogen kijken denk ik/ vrees ik.

[SlasZ]

Verwijderd schreef op donderdag 02 juli 2009 @ 08:59:
[...]

Misschien moet je je eens onder hypnose laten brengen.. Ik hoor weleens verhalen over vorige levens enzo, al geloof ik er zelf niet echt in.

Ja jouw vraag over waarom ik 'ik' nu ben en niet ik in de middeleeuwen houdt een groot deel van de mensheid wel bezig denk ik. Zo iemand als 'ik' komt er naar mijn idee nooit meer. Dus "JIJ" zal na dit leven nooit meer door jouw ogen kijken denk ik/ vrees ik.

Maar als we er van uitgaan dat er geen ziel bestaat die voor eeuwig rond blijft zwerven na de dood (dat er dus een chemisch proces ervoor zorgt dat ik 'ik' ben) moet het toch mogelijk zijn dat ik ooit weer 'ik' ben in de (verre) toekomst?

[Verwijderd]

Bor de Wollef schreef op woensdag 01 juli 2009 @ 20:47:
Als je uitgaat van oneindigheid klopt dat inderdaad maar wie zegt ons dat we inderdaad uit mogen gaan van een never ending story?

Oneindigheid is een concept dat alleen zinvol is in een model met tijd. Een model zonder tijd kent begin noch eind maar is niet oneindig.

SlasZ schreef op donderdag 02 juli 2009 @ 09:17:
[...]moet het toch mogelijk zijn dat ik ooit weer 'ik' ben in de (verre) toekomst?

Zelfs al zou het mogelijk zijn, dan is het niet je "ziel" die jou "jij" maakt, maar je herinneringen. Iedere keer dat je gaat slapen ga je in feite bijna dood; je bewustzijn houdt even op met te bestaan. Het is puur de herinneringen die je weer hebt als je opstaat die je een gevoel van "eigen" continuiteit geven. Op het moment dat die herinneringen er niet zijn (of je nou morgenochtend opstaat of over 5000 jaar) is de continuiteit weg en besta "jij" niet meer.

[ Voor 46% gewijzigd door Verwijderd op 02-07-2009 09:27 ]

[Verwijderd]

SlasZ schreef op donderdag 02 juli 2009 @ 09:17:
[...]


Maar als we er van uitgaan dat er geen ziel bestaat die voor eeuwig rond blijft zwerven na de dood (dat er dus een chemisch proces ervoor zorgt dat ik 'ik' ben) moet het toch mogelijk zijn dat ik ooit weer 'ik' ben in de (verre) toekomst?

't is maar waar je in gelooft natuurlijk.
Wat ik geloof: De mens is net als ieder ander levend object, eindig. Het leven van andere objecten gaat gewoon verder, maar het object 'Ik' is beeindigd. Er is hierna niets meer, voor mijn geboorte weet ik niets meer van, dus van na mijn dood zal ook niets meer zijn (je takelt niet voor niets af natuurlijk, je hebt gewoon eventjes aan het leven mogen snuffelen). Miljarden mensen zijn al overleden en daar is niets meer over bekend (behalve in de boeken natuurlijk). Tsja, wil ook wel graag dat het anders is..
Je 'ik' is gebonden / zit vast aan het lichaam, en alles sterft gewoon tegelijk helaas. Mensen gaan er naar mijn idee teveel vanuit dat je geest en je lichaam onafhankelijke dingen zijn...

[Comp_Lex]

Verwijderd schreef op donderdag 02 juli 2009 @ 09:33:
[...]

dus van na mijn dood zal ook niets meer zijn

Maar dat kan je eigenlijk niet helemaal zeker weten. Je weet inderdaad niet wat er met je voor je geboorte is gebeurd (voordat je hier "kwam"), maar je kunt er niet vanuit gaan dat de dood het absolute einde betekent, omdat je namelijk hier ook "zomaar kwam" (als mens nummertje 100xxxxxxxxx). Je zou in principe een nieuwe "ik" kunnen zijn.
Het kan nog gekker, je zou in principe wel eens een familielid/vriend geweest kunnen zijn.

[Wii4all]

Verwijderd schreef op donderdag 02 juli 2009 @ 09:33:
[...]

't is maar waar je in gelooft natuurlijk.
Wat ik geloof: De mens is net als ieder ander levend object, eindig. Het leven van andere objecten gaat gewoon verder, maar het object 'Ik' is beeindigd. Er is hierna niets meer, voor mijn geboorte weet ik niets meer van, dus van na mijn dood zal ook niets meer zijn (je takelt niet voor niets af natuurlijk, je hebt gewoon eventjes aan het leven mogen snuffelen). Miljarden mensen zijn al overleden en daar is niets meer over bekend (behalve in de boeken natuurlijk). Tsja, wil ook wel graag dat het anders is..
Je 'ik' is gebonden / zit vast aan het lichaam, en alles sterft gewoon tegelijk helaas. Mensen gaan er naar mijn idee teveel vanuit dat je geest en je lichaam onafhankelijke dingen zijn...

Zo denk ik er ook over.

Als je dood bent is het net alsof je in een diepe slaap bent je herinnert je niks je bent weg...helemaal weg.

[Verwijderd]

Comp_Lex schreef op donderdag 02 juli 2009 @ 09:48:
[...]


Maar dat kan je eigenlijk niet helemaal zeker weten. Je weet inderdaad niet wat er met je voor je geboorte is gebeurd (voordat je hier "kwam"), maar je kunt er niet vanuit gaan dat de dood het absolute einde betekent, omdat je namelijk hier ook "zomaar kwam" (als mens nummertje 100xxxxxxxxx). Je zou in principe een nieuwe "ik" kunnen zijn.
Het kan nog gekker, je zou in principe wel eens een familielid/vriend geweest kunnen zijn.

Sterker nog, dat is bijna wel zeker... we zijn allemaal terug te leiden tot enkele personen, dus....

(Aan de ene kant geloof jij wel dat je hier "zomaar kwam" en aan de andere kant geloof je dat je een nieuwe 'ik'-versie bent.)
Ik geloof gewoon in de biologie, allerlei zuren, etc.. hebben mijn hersenen gevormd tot "ik", omdat mijn ouders bijvoorbeeld bepaalde dingen gegeten hebben of weersinvloeden etc... de kans dat dat precies nog eens gebeurt kan wel zo zijn, maar dan nog ben "ik" dat niet. Herinneringen aan de vorige "ik" zijn er totaal niet.
Maar het blijft leuk om over na te denken natuurlijk.

[Standeman]

De hamvraag is denk ik of het bewustzijn een chemisch, deterministisch proces is of dat er zoiets als een ziel bestaat? In het eerste geval zal het zeker niet onmogelijk zijn om iemand bewustzijn op te slaan en / of over te dragen.

[SlasZ]

Verwijderd schreef op donderdag 02 juli 2009 @ 09:22:
[...]

[...]

Zelfs al zou het mogelijk zijn, dan is het niet je "ziel" die jou "jij" maakt, maar je herinneringen. Iedere keer dat je gaat slapen ga je in feite bijna dood; je bewustzijn houdt even op met te bestaan. Het is puur de herinneringen die je weer hebt als je opstaat die je een gevoel van "eigen" continuiteit geven. Op het moment dat die herinneringen er niet zijn (of je nou morgenochtend opstaat of over 5000 jaar) is de continuiteit weg en besta "jij" niet meer.

Ik geloof niet dat het mijn herinneringen zijn die er voor zorgen dat ik door mijn ogen kijk en kan doen wat ik wil. En ik weet ook wel mocht er ooit nog iemand rondlopen waarvan ik zelfbewust ben de herinneringen die ik nu heb weg zijn. Het boeit me ook niet om met dezelfde herinneringen/persoonlijkheid/... over 5000 jaar weer 'wakker' te worden.
Ik vraag me gewoon af of het mogelijk zou zijn om over x aantal jaar na mijn dood opnieuw geboren te worden (los van reincarnatie & ziel etc).
Even verder denkend:
* Ofwel is het mogelijk om over x aantal jaar opnieuw geboren te worden (los van mijn persoon hier & nu) maar dan moet iets in de natuur zich weerhouden dat je geboren wordt terwijl je nog leeft. Dit zou enkel te verklaren zijn door een 'ziel' of iets dergelijks.
* Of het is niet mogelijk maar dan moet er toch iets speciaals gebeurd zijn wat er voor gezorgd heeft dat ik 'ik' ben...

[Gluten Parody]

Helaas, we worden 'leeg' geboren en zo gaan we ook. Enkele uren na je dood is er van jouw persoonlijkheid en herinneringen niets meer aanwezig in je brein.

[SlasZ]

Gluten Parody schreef op donderdag 02 juli 2009 @ 10:36:
Helaas, we worden 'leeg' geboren en zo gaan we ook. Enkele uren na je dood is er van jouw persoonlijkheid en herinneringen niets meer aanwezig in je brein.

Zoals ik al zei hierboven, dat boeit me niet en is niet relevant tot deze discussie volgens mij.

[SinergyX]

Standeman schreef op donderdag 02 juli 2009 @ 10:30:
De hamvraag is denk ik of het bewustzijn een chemisch, deterministisch proces is of dat er zoiets als een ziel bestaat? In het eerste geval zal het zeker niet onmogelijk zijn om iemand bewustzijn op te slaan en / of over te dragen.

Ik zie bewustzijn als een stukje perfectie van een berg cellen die samen je hersens vormen. Deze kunnen zich niet opeens zo vormen in amerika of in rusland. Dezelfde omstandigheden kunnen wel, maar jou 'creatie' was nog steeds bij je moeder gebeurd.

Aan de andere kant zijn wij als mens nog niet eens een vingerknip in een mensen leven, vergelijkend met onze tijd hier op de aardkloot. Als persoon is dit zelfs nog minder, daarbij hebben wij gewoon nog niet 'brains' (naja, brains wel, nu nog gebruiken) om alles te bevatten. En voor alles waar je bang voor bent of niet kan bevatten, kan je een mooi verhaaltje bedenken om je gerust te stellen. (een ziel, reincarnatie, etc).

[Stukfruit]

SlasZ schreef op donderdag 02 juli 2009 @ 10:32:
* Of het is niet mogelijk maar dan moet er toch iets speciaals gebeurd zijn wat er voor gezorgd heeft dat ik 'ik' ben...

Als je er vanuit gaat dat je "ik" alleen maar het gevolg van een stapeltje chemische processen is, waarom zou er dan perse iets speciaals gebeurd moeten zijn?

Waarom zou die "ik" uberhaupt zo bijzonder zijn? Als er niet zoiets is als een ziel of geest, dan zou het niet specialer zijn dan een veer die de lucht in wordt geblazen door de wind; de veer doet op zichzelf niets, de veer ondergaat gewoon de wetten van de natuur.

Als "ik" het gevolg van een stapeltje chemie is, dan is "ik" toch ook niets meer dan dat waar de veer aan onderhevig is? (maar dan veel complexer)

Hopelijk komt de gedachte hierachter een beetje over, "ik" is niet zo goed in het uitleggen van zulke dingen

[Verwijderd]

SlasZ schreef op donderdag 02 juli 2009 @ 10:32:
Ik geloof niet dat het mijn herinneringen zijn die er voor zorgen dat ik door mijn ogen kijk en kan doen wat ik wil.

Het zijn je herinneringen die jouw perceptie en acties 'kleuren' en subjectief maken. Zonder herinneringen heb je geen context en is alles objectief: droog, puur en zonder persoonlijkheid.

En ik weet ook wel mocht er ooit nog iemand rondlopen waarvan ik zelfbewust ben de herinneringen die ik nu heb weg zijn. Het boeit me ook niet om met dezelfde herinneringen/persoonlijkheid/... over 5000 jaar weer 'wakker' te worden.

Als die persoon niet jouw herinneringen heeft, wat maakt hem dan "jou"? Stel jouw lichaam wordt morgen wakker zonder herinneringen. Geen taal, geen gedachten, geen emoties, geen autonome lichaamscontrole want al die dingen zijn aangeleerd en onderdeel van je herinneringen. Een pasgeboren baby in jouw lichaam. Ben jij dat dan nog? Neem nu hetzelfde voorbeeld maar gooi er 5000 jaar tussen en een ander lichaam dat wakker wordt. Wat voor relatie kan de persoon die zich daarin in ontwikkeld nog met jou hebben?

[SlasZ]

Verwijderd schreef op donderdag 02 juli 2009 @ 11:19:
[...]

Het zijn je herinneringen die jouw perceptie en acties 'kleuren' en subjectief maken. Zonder herinneringen heb je geen context en is alles objectief: droog, puur en zonder persoonlijkheid.


[...]

Als die persoon niet jouw herinneringen heeft, wat maakt hem dan "jou"? Stel jouw lichaam wordt morgen wakker zonder herinneringen. Geen taal, geen gedachten, geen emoties, geen autonome lichaamscontrole want al die dingen zijn aangeleerd en onderdeel van je herinneringen. Een pasgeboren baby in jouw lichaam. Ben jij dat dan nog? Neem nu hetzelfde voorbeeld maar gooi er 5000 jaar tussen en een ander lichaam dat wakker wordt. Wat voor relatie kan de persoon die zich daarin in ontwikkeld nog met jou hebben?

Ik volg je wel gedeeltelijk dat pasgeboren baby's (nog) niet zelfbewust zijn en instinctief handelen. Maar vanaf wanneer zijn ze dat wel en vanaf wanneer kwam 'ik' daar dan naar voren? Het is toch niet omdat ik geen herinneringen heb tussen 0 & 2 of 3 jaar dat er evengoed iemand anders in mijn lichaam kon zitten?

[pingkiller]

Of geest en het lichaam al dan niet los van elkaar bestaan is een vraag die in de filosofie vaak terug komt. Zie ook: Wikipedia: Philosophy of mind & http://plato.stanford.edu/entries/dualism/

@Blues
Ik denk dat je meer bent dan de optelsom van je herinneringen. Het is volgens mij niet zo dat je als tabula rasa geboren word. Een deel van je karaktereigenschappen(wat toch deels bepaald wie jij bent) liggen vanaf je geboorte al redelijk vast. Of nou ja, misschien is het meer een hang naar dan dat het vast staat, maar er is in ieder geval wel al 'iets'.

[Verwijderd]

Verwijderd schreef op donderdag 02 juli 2009 @ 09:22:
Zelfs al zou het mogelijk zijn, dan is het niet je "ziel" die jou "jij" maakt, maar je herinneringen. Iedere keer dat je gaat slapen ga je in feite bijna dood; je bewustzijn houdt even op met te bestaan. Het is puur de herinneringen die je weer hebt als je opstaat die je een gevoel van "eigen" continuiteit geven. Op het moment dat die herinneringen er niet zijn (of je nou morgenochtend opstaat of over 5000 jaar) is de continuiteit weg en besta "jij" niet meer.

Ik vind dit wel mooi omschreven. In het Boeddhisme wordt iets soortgelijks aangehouden: anatta oftewel 'niet-zelf'. De Boeddha is er na lang mediteren achter gekomen dat er niet zoiets bestaat als een ziel. Wat een normaal (niet-verlicht) mens doet is zichzelf identificeren met zijn/haar gedachten, emoties, ervaringen etc, met het geloof dat deze dingen onveranderlijk zijn. De Boeddha kwam er toen achter dat deze dingen juist helemaal niet onveranderlijk zijn, er is helemaal geen sprake van continuïteit. Je geest is één groot oorzaak-gevolg proces dat continue aan verandering onderhevig is. Het is dus volkomen onlogisch om jezelf hier mee te identificeren! Echter, de enige manier om dit als mens te doorgronden is door zelf intensief inzichtmeditatie te beoefenen.

[verleemen]

Ik heb een paar jaar geleden een alice chatbot gemaakt waarin ik zoveel mogelijk kennis van mezelf maar ook mijn manier van antwoorden in heb gestopt. Uiteindelijk ben ik er mee gestopt omdat het nogal veel werk was om alle mogelijke antwoorden op mogelijke vragen in te programmeren, en ook in logische fragmenten te zetten zodat het natuurlijk overkwam.

In weze was het een sumiere kopie van mijn ego. Mijn ego is niet helemaal ik, Dat is alleen de data die m\ijn hersenen door de jaren heen verzamelt heeft en mijn rol in deze wereld bepalen. Daaronder zit nog een veel wezelijkere ik die dat allemaal gelaten observeert ( in de meditatie je awareness genoemd) Of die awareness nou je ziel is of toch een functie van de hersenen kan ik heelaas ook niet zeggen, maar je persoonlijkheid, je naam en je eigenschappen en kunnen is alleen maar een dataset in je hersenen en die zou je zondermeer door een andere dataset kunnen vervangen. Er zijn gevallen bekend van mensen die een hersenbloeding kregen en een andere persoonlijkheid ontwikkelden, maar in de kern nog steeds zichzelf waren.

Als je op die maniert ontsterfelijk wilt worden weet ik t niet, maar je persoonlijkheid kun je bewaren, zij het door ditrecte opslag maar ook door alle dingen die je maakt in deze wereld. alleen al door wat je schrijft op dit forum heb je al een stukje van je ego aan de eeuwigheid toevertrouwd:)

Voor iedereen die john lennon mist. Hier staat zijn chatbot waarin alle uitspraken van john in zijn opgenomen.
Kan je lekker met m ouwehoeren.

[JJ Le Funk]

Verwijderd schreef op donderdag 24 september 2009 @ 14:10:
[...]
De Boeddha is er na lang mediteren achter gekomen dat er niet zoiets bestaat als een ziel. [...] Echter, de enige manier om dit als mens te doorgronden is door zelf intensief inzichtmeditatie te beoefenen.

Volgens mij heeft de Boeddha het bestaan van een ziel niet ontkent maar doelde hij op het belang van zelfonderzoek (niet persé via meditatie maar kan daarbij helpen) om onderscheid te leren maken tussen realiteit en een eigen werkelijkheid. Niet om in de toekomst verlicht te raken maar om in het huidige moment verlost te zijn van menselijk lijden veroorzaakt door onwetendheid.
Dit is een spirituele ontwikkeling beschreven in het achtvoudige pad. Mensen die dit pad 'bewandelen' hebben veelal dezelfde inzichten: 'alles is niet blijvend en niet zelf' bijvoorbeeld. Echter valt dit niet te geloven omdat het geen doctrine is maar dient voort te komen uit zelfonderzoek. De uitkomst is daardoor individueel en kan best betekenen dat uitkomsten verschillen. Dan is de realiteit: 'er bestaat verwarring en dualisme' en niet: 'in de ultieme realiteit is iets waar of onwaar'. Dat is immers slechts iemands persoonlijke mening. Net zoals dit mijn weergave van Boeddhisme is terwijl er niet 1 Boeddhisme bestaat; de verzamelnaam is een voertuig dat altijd verwijst naar het enige wat er is: dit moment, het hier en nu.

[ Voor 11% gewijzigd door JJ Le Funk op 24-09-2009 16:51 . Reden: wiki linkje toegevoegd ]

[macciez]

Als "jij" later nog een keer geboren word, maar die "jij" weet niks van jouw huidige "ik", is het dan überhaupt de toekomstige "jij" ?

edit: ff anders verwoord

[ Voor 21% gewijzigd door macciez op 24-09-2009 16:47 ]

[JJ Le Funk]

macciez schreef op donderdag 24 september 2009 @ 16:46:
Als "jij" later nog een keer geboren word, maar die "jij" weet niks van jouw huidige "ik", is het dan überhaupt de toekomstige "jij" ?

edit: ff anders verwoord

'toekomst' even als fictie beschouwend, je bent wie je bent door wat je gedaan hebt of wie je was.
Stel je gelooft in reïncarnatie. Als je nu egoïstisch leeft, wat is daarvan dan het effect in een volgend leven?

Je kan -heel erg terecht- spijt hebben van acties uit het verleden maar het resultaat ervan biedt de mogelijkheid ervan te leren. Wat in ieder geval niet gaat lukken is de actie ongedaan maken. Wel kan je de karmische reactie doorbreken door het tegenovergestelde te gaan doen.

Voorbeeld: haat versus liefde, hebberigheid versus vrijgevigheid, verwaarlozing versus aandacht.

Als die bereidheid te leren er niet is kan dezelfde les zich blijven aandienen. Met als gevolg teleurstelling 'ik heb ook altijd pech', 'waarom overkomt mij dit', etc.

[Verwijderd]

MrJayMan schreef op donderdag 24 september 2009 @ 16:42:
[...]

Volgens mij heeft de Boeddha het bestaan van een ziel niet ontkent maar doelde hij op het belang van zelfonderzoek (niet persé via meditatie maar kan daarbij helpen) om onderscheid te leren maken tussen realiteit en een eigen werkelijkheid. Niet om in de toekomst verlicht te raken maar om in het huidige moment verlost te zijn van menselijk lijden veroorzaakt door onwetendheid.
Dit is een spirituele ontwikkeling beschreven in het achtvoudige pad. Mensen die dit pad 'bewandelen' hebben veelal dezelfde inzichten: 'alles is niet blijvend en niet zelf' bijvoorbeeld. Echter valt dit niet te geloven omdat het geen doctrine is maar dient voort te komen uit zelfonderzoek. De uitkomst is daardoor individueel en kan best betekenen dat uitkomsten verschillen. Dan is de realiteit: 'er bestaat verwarring en dualisme' en niet: 'in de ultieme realiteit is iets waar of onwaar'. Dat is immers slechts iemands persoonlijke mening. Net zoals dit mijn weergave van Boeddhisme is terwijl er niet 1 Boeddhisme bestaat; de verzamelnaam is een voertuig dat altijd verwijst naar het enige wat er is: dit moment, het hier en nu.

Goed verwoord!