Een stukje neutronenster op Aarde

[Snowwie]

Een neutronenster heeft een zeer grote dichtheid. Wat zou er gebeuren als er ineens een stukje neutronenster, van 1cm3 op het aardoppervlak zou verschijnen?

Mijn idee is dat het waarschijnlijk uiteenvalt, omdat het geen andere neutronenster materiaal meer om zich heen heeft en daardoor z'n dichtheid niet kan behouden.

Aan de andere kant, zo'n stukje materiaal weegt zoveel als een forse berg en zou eigenlijk dwars door het oppervlak moeten klappen, om vervolgens diep in de aarde af te zinken. Maar wat zou het daar dan weer doen? Zou het groeien? Zou het oplossen? Zou het de hele aarde kunnen opslokken?

[NeoMe]

Wikipedia: Neutronenster

Verder heb ik echt geen flauw idee, ben niet zo thuis in die supersterren. En omdat je zo graag een antwoord wilt denk ik dat ie niet eens door onze ozonlaag heen komt.

[ Voor 54% gewijzigd door NeoMe op 22-04-2009 21:04 ]

[Snowwie]

Een verwijzing naar Wikipedia helpt bepaald niet bij deze vraag...

[Confusion]

Een neutronenster heeft zijn dichtheid alleen doordat er op een bepaald moment voldoende krachten waren om de neutronen zo dicht op elkaar te krijgen en te houden. Als je daar een schep uit zou kunnen nemen en die hier los zou laten, dan zou het als een dolle uit gaan zetten, omdat die krachten afwezig zijn.

Volgens wikipedia hebben neutronensterren een dichtheid van pakweg 10¹² kg/ml = 10¹²kg/cm³. Stel dat het uitzet tot de dichtheid van water (1 g/cm³), dan zou het dus uitzetten tot 10¹² cm³ oftewel 10⁶ m³, oftewel een blok van 100x100x100 meter (natuurlijik wordt het eerder bolvormig, maar even voor het gevoel...). Niet bepaald klein, maar ook niet extreem groot.

Probleem is echter dat dat hele blok uit neutronen bestaat en ik heb geen idee welke dichtheid een theoretische klomp neutronen aan zou nemen.

[ Voor 5% gewijzigd door Confusion op 22-04-2009 21:17 ]

[nXXt]

Confusion schreef op woensdag 22 april 2009 @ 21:14:
Probleem is echter dat dat hele blok uit neutronen bestaat en ik heb geen idee welke dichtheid een theoretische klomp neutronen aan zou nemen.

Ik denk dat er door het gebrek aan elektrische bindingen en de aanwezigheid van zwaartekracht gewoon een bult neutronen zal ontstaan en dat er geen bolvorm aangenomen zal worden.

[MSalters]

Gedegeneerde neutronen in een neutronenster worden alleen bijeengehouden door zwaartekracht. Als die wegvalt, dan spatten die neutronen uit elkaar. Je hebt dan in feite een superzwaar, superradioactief atoom. - eerder een neutronenbom. Confusion's aanname over een resulterende dichtheid is dus niet zo relevant.

Zoals gezegd heb je een neutronenbom. Hoe gevaarlijk is die? Iedereen in de buurt is uiteraard dood. De helft van de neutronen schiet naar beneden, en wordt vrij snel geabsorbeerd. Na een kilometer (dus ruim voor de vloeibare kern) is alles wel geabsorbeerd. Wat er naar boven wegschiet kan met de atmosfeer reageren. Dit levert een groot aantal isotopen op. ¹⁴N wordt ¹⁵N, en die is ook stabiel. ¹⁶N en verdere isotopen (voor zover die gevormd worden) komen niet ver. Op dezelfde manier is zuurstof geen probleem: ¹⁷O en ¹⁸O zijn stabiel; verdere isotopen behoorlijk instabiel. Verder is waarschijnlijk alleen ¹⁴C een risico. Deze isotoop kan in relatief grote hoeveelheden gevormd worden, leeft lang genoeg om ver weg te waaien, en wordt bioloisch in grote hoveelheden opgenomen.

[Confusion]

MSalters schreef op woensdag 22 april 2009 @ 21:40:
Gedegeneerde neutronen in een neutronenster worden alleen bijeengehouden door zwaartekracht. Als die wegvalt, dan spatten die neutronen uit elkaar.

De vraag is hoeveel afstotende kracht er is en hoe snel die energie door de omgeving geabsorbeerd wordt. Het zou me niet verbazen als het alleen maar langzaam uit elkaar drijft.

[JJJ]

Vergeet ook niet dat een vrij neutron voor ongeveer 900 seconden stabiel is. Ik verwacht zelf niet dat er een sterke naar buiten gerichte kracht is, het lijkt me waarschijnlijker dat (zoals Confusion ook zegt) het blok langzaam uit elkaar drijft waarbij het merendeel na vrij korte tijd gewoon over is gegaan naar protonen, electronen en electron antineutrino's.
Misschien dat sommige protonen reageren met de zuurstof uit de lucht en hou je alleen water over.

[Verwijderd]

Laat ik ook maar een speculatie op tafel gooien. Atoomkernen met neutronen en protonen worden bij elkaar gehouden door de "korte" nucleaire krachten die zelfs de elektrische afstotende krachten van de protonen overbrugd. In de afwezigheid van protonen (e+p---->n) zijn er geen afstotende krachten, dus zal het zootje krachtig bij elkaar gehouden worden door de aantrekkende krachten.

Als je een kluitje neutronen van zeg 1 gram of 1 kg aan het oppervlak van de aarde “los laat” zal het pardoes door de aarde heen zakken en aan de ander kant tot het oppervlak komen alsof het door een lege buis door de aarde heen zou zijn gevallen. De hitte van het center zal er m.i. niet veel aan veranderen . . neutronen kunnen wel tegen de “lauwe” temperatuur van 6000 C in de aarde. De weerstand die geboden wordt aan de beweging van het vallende kluitje door de omgeving zal klein zijn. . net alsof je een balletje lood op 100 km hoogte door een ijle atmosfeer laat vallen. Ik weet even niet wat de zwaartekracht van het kluitje met de omgeving zal doen. . .de zwaartekracht is zeer zwak in verhouding tot de necleaire aantrekkingskracht. Ik neem even aan dat de "neutronen kluit" ver verwijderd blijft van ander kernen en hooguit in de buurt van het elektron-effect komt. . .en die heeft op een neutrale kluit weinig effect . . .neem ik even aan nu we toch aan het fantaseren zijn

Het kluitje neutronen kan misschien en reactie ondergaan met de omgeving maar ik vermoed denk dat zoiets langzaam zal gaan zoals hierboven ook gesteld is (als het al gebeurd. . .ik neem aan dat het kluitje niet draait en niet straalt aan de polen. . waarom zou het?). In eerste instantie als de vervaltijd groot is . . .zeg een dag. . .dan zal het kluitje door de aarde vallen alsof het gesteente niet bestaat en aan het oppervlak aan de andere kant weer tevoorschijn komt. De cyclus tijde zal ~83 minuten zijn . . .net zoals voor een satelliet in een baan aan het oppervlak van de aarde. . .en dan is het weer terug bij af!. . .langzaam zal er door een beetje frictie de oscillatiefrequentie afnemen en de amplitude kleiner worden. . .uiteindelijk zal het in het center van de aarde tot stilstand komen als het verder niet snel met de omgeving reageert.

Allerlei reacties met de omgeving en vervalmechanismen die re kunnen optreden zullen aan mijn ideale oplossing extra termen toevoegen.

Dat was een leuk vraagstukje!

Geeft weer eens stof tot nadenken!

[ Voor 13% gewijzigd door Verwijderd op 22-04-2009 23:00 ]

[Verwijderd]

JJJ schreef op woensdag 22 april 2009 @ 22:11:
Vergeet ook niet dat een vrij neutron voor ongeveer 900 seconden stabiel is. Ik verwacht zelf niet dat er een sterke naar buiten gerichte kracht is, het lijkt me waarschijnlijker dat (zoals Confusion ook zegt) het blok langzaam uit elkaar drijft waarbij het merendeel na vrij korte tijd gewoon over is gegaan naar protonen, electronen en electron antineutrino's.
Misschien dat sommige protonen reageren met de zuurstof uit de lucht en hou je alleen water over.

Even back of the envolope berekening:
*Elke seconde vervalt 1/1000 deel van de neutronen.
*Bij neutron verval wordt ongeveer 1/1000 van de massa in energie omgezet.

Dus een blokje van 10^12 kg neutronen zou in de eerste seconde alleen al zo'n 10^ 6 kg aan energie omzetten. Dat is een flinke knal.

Nu is dit aangenomen dat het klompje neutronen even instabiel is als een vrij neutron, maar zelfs als er maar een honderduizendste van de energie vrijkomt is dat een bizar grote knal. (denk an enkele tientallen atoom bommen die per seconde ontploffen)

[Verwijderd]

Verwijderd schreef op woensdag 22 april 2009 @ 22:52:
[...]

Even back of the envolope berekening:
*Elke seconde vervalt 1/1000 deel van de neutronen.
*Bij neutron verval wordt ongeveer 1/1000 van de massa in energie omgezet.

Dus een blokje van 10^12 kg neutronen zou in de eerste seconde alleen al zo'n 10^ 6 kg aan energie omzetten. Dat is een flinke knal.

Nu is dit aangenomen dat het klompje neutronen even instabiel is als een vrij neutron, maar zelfs als er maar een honderduizendste van de energie vrijkomt is dat een bizar grote knal. (denk an enkele tientallen atoom bommen die per seconde ontploffen)

Maar waarom niet met een "knikker" van 1 gram of 1 kg beginnen. . .dan is de knal niet zo groot om de aarde te vernietigen Als het “microknikkertje: van 1 kg door de aarde valt geeft het energie af en dat wordt door de aarde opgenomen. . .als het knikkertje een beetje stabiel blijft word de levensduur toch leuk vanwege het half-leven effect. . hoe lang zou het duren totdat er 1 gram van de kilo over blijft? . . ik vermoed dat je dat al weet. . .op dit moment wil ik even niet een vergelijking opgaan zetten.

[Confusion]

Verwijderd schreef op woensdag 22 april 2009 @ 22:52:
Even back of the envolope berekening:
*Elke seconde vervalt 1/1000 deel van de neutronen.

Ach ruk, ik was niet over verval begonnen, omdat ik in de war was met proton verval. Vrije neutronen vervallen inderdaad knap vlot. Kortom, bye bye aarde.

[Rannasha]

Verwijderd schreef op woensdag 22 april 2009 @ 23:08:
[...]

hoe lang zou het duren totdat er 1 gram van de kilo over blijft? . . ik vermoed dat je dat al weet. . .op dit moment wil ik even niet een vergelijking opgaan zetten.

Heb je geen vergelijking voor nodig. Van 1 kilo naar 1 gram is een factor 1000, zit toevallig erg dicht bij 1024 en dat is 2^10 (en als tweaker hoor je je 2-machten natuurlijk te kennen ). Dus na 10x de halfwaardetijd is er van de kilo nog ongeveer 1 gram over. Als je aanneemt dat de halfwaardetijd van een neutron in een neutronen-bolletje hetzelfde is als die van een vrij neutron (dus ~15 min), dan is dit punt bereikt na twee en een half uur.

[LoBbY_1]

Is daar niet toevallig ooit een film over geweest? Met het scenario dat een stuk van zon ster vast kwam te zitten in de maan? Correct me if im wrong...

[Snowwie]

Oke, dus als ik goed begrijp duurt het minstens een paar uurtjes voordat de neutronenkern uit elkaar valt. Maar voor die tijd zakt ie naar de aardkern. Desondanks de grote druk en hoge temperaturen daar is dit in verhouding tot het neutronenklompje een rustig paradijs. Nieuw materiaal van de aarde kan zich volgens mij niet toevoegen op het klompje omdat de benodigde druk ontbreekt om dit materiaal samen te persen tot neutronen. Ook de temperatuur zal niet hoog genoeg zijn.

[Verwijderd]

Snowwie schreef op donderdag 23 april 2009 @ 14:35:
Oke, dus als ik goed begrijp duurt het minstens een paar uurtjes voordat de neutronenkern uit elkaar valt. Maar voor die tijd zakt ie naar de aardkern. Desondanks de grote druk en hoge temperaturen daar is dit in verhouding tot het neutronenklompje een rustig paradijs. Nieuw materiaal van de aarde kan zich volgens mij niet toevoegen op het klompje omdat de benodigde druk ontbreekt om dit materiaal samen te persen tot neutronen. Ook de temperatuur zal niet hoog genoeg zijn.

Nee, het klompje zal gewoon keihard boem doen. Zelfs een klompje van 1 gram zoals vortex2 voorstelde, zal waarschijnlijk nog de explosieve kracht hebben van een paar kilo TNT. Niet genoeg om de aarde mee op te blazen, maar dan genoeg om het klompje volledig uit een te doen spatten.

Feitelijk heb je gewoon een atoom met een atoommassa van de orde van het getal van Avogadro. Atomen met een atoom massa van een paar honderd zijn al niet bijster stabiel, vergelijk dat dan eens met een atoom dat nog eens meer dan 10^20 keer zo groot is. Wat er ook gebeurt het zal in iedergeval niet bepaald rustig of vredig gaan.

[Verwijderd]

Species5618 schreef op donderdag 23 april 2009 @ 11:54:
[...]

Heb je geen vergelijking voor nodig. Van 1 kilo naar 1 gram is een factor 1000, zit toevallig erg dicht bij 1024 en dat is 2^10 (en als tweaker hoor je je 2-machten natuurlijk te kennen ). Dus na 10x de halfwaardetijd is er van de kilo nog ongeveer 1 gram over. Als je aanneemt dat de halfwaardetijd van een neutron in een neutronen-bolletje hetzelfde is als die van een vrij neutron (dus ~15 min), dan is dit punt bereikt na twee en een half uur.

Weer enig stof om over na te denken!

Wel, ik heb het even vanuit dM/dt= k*M uitgerekend en kwam op deze relatie:

Voor Mo=1000 en M=1

1/1000= e^-0,04621*T1g

en dat geeft inderdaad T1g = 2,5 uur.

Maar de vraag nu is of een kluit neutronen. . .zoals deze in een neutronenster zich bevinden zich laten vervallen alsof het een enkele vrije neutron is. . .dat is natuurlijk niet het geval omdat het geen vrije neutronen zijn! Een kilo neutronen is een gigantische aantal neutronen die elkaar beïnvloeden. . . uitgaande van de visie dat neutronen geen balletjes zijn maar dynamische eenheden.

Daarbij komt dus de vraag hoe je neutronen in een neutronenster zou moeten beschouwen als een verzameling. . .het is elk geval niet een volume vol met balletjes die zonder wisselwerking tegen elkaar aan zitten maar vanuit het golfstructuur model is het volstrekt een ander situatie en dan moet je je afvragen of het binnenste gedeelte van het kluitje neutronen vervalt op de zelfde wijze als aan het oppervlak van het kluitje. Het binnenste van een neutronen ster vervalt voor zover ik weet ook niet op een identieke manier dat neutronen aan het "oppervlak" zouden vervallen. . . Het lijkt mij meer waarschijnlijk dat in het centrum van de ster het zootje stabiel is.

Het concept om "opeens" een kluitje neutronen uit het binnenste van een ster aan het oppervlak van de aarde te toveren is bij voorbaat al een gedachte experiment waarvoor er geen informatie bestaat. Gezien zoiets niet mogelijk is stel ik dat er geen enkel model bestaat die een accurate zou kunnen weergeven wat een wiskundige oplossing van het vraagstuk zou zijn. Om dit te doen zou je dus een model moeten opstellen van een kluit neutronen in een ster en dan opeens alles er omheen wegtoveren. Het wegvallen van alle nucleaire wisselwerkingen vanuit de ster zelf op het kluitje, zowel als de druk in het center van de ster moet in het model ingebracht gebracht worden. Dan moet het ook nog eens naar het oppervalk van de aarde getoverd worden.

Ik vermoed trouwens dat een dergelijke voorstelling van zaken niet wiskundig opgezet kan worden omdat de kennis voor een dergelijk fantasie-process ontbreekt. Als je al serieus iets gaat berekenen op dit vlak moet je eerst vanuit een fundamenteel deskundig uitgangspunt het effect van het wegvallen van de ster om het kluitje heen in kaart brengen en bekijken wat er dan zou gebeuren met het kluitje op het zelfde moment getransporteerd naar het oppervlak van de aarde.

Ik zou denken dat niemand zoiets serieus gaat proberen te doen.

@ Trias

Indien je stelt dat een "kluit" neutronen op aarde spontaan uit elkaar zou splijten vanwege de verval energie waarom gebeurd dat dan niet met een neutronen ster? Ik zou dan verwachten dat aan het oppervlak een schil vervalt en de energie er van de rest zou doen laten vervallen.

Voor zover ik met micro-kennis op dit vlak volstrekt geen idee heb over het onderwerp is er toch de stelling dat korte nucleaire krachten gigantisch veel sterker zijn dan zwaartekrachten en daarom veronderstel ik dat een neutronenster niet bij elkaar wordt gehouden door zwaartekracht maar hoofdzakelijk bij korte nucleaire krachten. . .in deze beschouwing is de zwaartekracht die meedoet als een beetje schuim op een stuk lood. . . tenminste zou dit aan het oppervlak misschien wel zo zijn. Waarom ontploft de neutronen ster niet en een kluit neutronen wel?

[ Voor 11% gewijzigd door Verwijderd op 23-04-2009 18:48 ]

[Verwijderd]

Verwijderd schreef op donderdag 23 april 2009 @ 18:30:
[...]
@ Trias

Indien je stelt dat een "kluit" neutronen op aarde spontaan uit elkaar zou splijten vanwege de verval energie waarom gebeurd dat dan niet met een neutronen ster? Ik zou dan verwachten dat aan het oppervlak een schil vervalt en de energie er van de rest zou doen laten vervallen.

Voor zover ik met micro-kennis op dit vlak volstrekt geen idee heb over het onderwerp is er toch de stelling dat korte nucleaire krachten gigantisch veel sterker zijn dan zwaartekrachten en daarom veronderstel ik dat een neutronenster niet bij elkaar wordt gehouden door zwaartekracht maar hoofdzakelijk bij korte nucleaire krachten. . .in deze beschouwing is de zwaartekracht die meedoet als een beetje schuim op een stuk lood. . . tenminste zou dit aan het oppervlak misschien wel zo zijn. Waarom ontploft de neutronen ster niet en een kluit neutronen wel?

Het hele punt van een neutronen ster is dat een object is dat zodanig zwaar is dat alleen de degenerate druk van de neutronen (veroorzaakt door dat twee neutronen niet in dezelfde toestand kunnen zitten) nog voorkomt dat het geheel instort tot een zwart gat. Je intuitie gaat hier dus een beetje de mist in. Het is juist de zwaartekracht die het zaakje bij elkaar houdt.

(Overigens is het inderdaad zo dat de buitenste laag van een neutronen star niet uit alleen neutronen bestaat.)

[Verwijderd]

Verwijderd schreef op donderdag 23 april 2009 @ 20:32:
[...]


Het hele punt van een neutronen ster is dat een object is dat zodanig zwaar is dat alleen de degenerate druk van de neutronen (veroorzaakt door dat twee neutronen niet in dezelfde toestand kunnen zitten) nog voorkomt dat het geheel instort tot een zwart gat. Je intuitie gaat hier dus een beetje de mist in. Het is juist de zwaartekracht die het zaakje bij elkaar houdt.

(Overigens is het inderdaad zo dat de buitenste laag van een neutronen star niet uit alleen neutronen bestaat.)

Hahaha!
Een "beetje de mist in" lijk me nogal zwak uitgedrukt:+
Intuïtie is op dit vlak doorgaans geheel waardeloos!

Dus de nucleaire korte kracht die een atoomkern bij elkaar houdt werkt alleen als er protonen aanwezig zijn? En indien alle elektronen weggetoverd zijn knallen alle kernen > 1p dan uit elkaar?

Het is nogal duidelijk dat op dergelijke vraagstukken er weinig mensen zijn die het onderwerp echt snappen. . .voor zover het te snappen is

[MSalters]

't Is niet zo dat de zwakke en sterke kernkracht als een soort superlijm werken, nee. Die krachten werken ook wel zonder dat er protonen bij hoeven zijn. Alleen, in een neutronenster heb je zowel die kernkrachten als de zwaartekracht, en die zijn uiteindelijk in evenwicht. Denk nu de zwaartekracht instantaan weg. De resulterende krachten moeten dus op dit punt afstotend zijn. En niet zo'n beetje ook, omdat ze de enorme zwaartekracht compenseerden. Ik hoef weinig van de precieze aard van die krachten te weten om te snappen dat die neutronen niet bij elkaar in de buurt blijven.

[Verwijderd]

MSalters schreef op vrijdag 24 april 2009 @ 15:17:
't Is niet zo dat de zwakke en sterke kernkracht als een soort superlijm werken, nee. Die krachten werken ook wel zonder dat er protonen bij hoeven zijn. Alleen, in een neutronenster heb je zowel die kernkrachten als de zwaartekracht, en die zijn uiteindelijk in evenwicht. Denk nu de zwaartekracht instantaan weg. De resulterende krachten moeten dus op dit punt afstotend zijn. En niet zo'n beetje ook, omdat ze de enorme zwaartekracht compenseerden. Ik hoef weinig van de precieze aard van die krachten te weten om te snappen dat die neutronen niet bij elkaar in de buurt blijven.

OK, ik denk het te snappen Het missende element in mijn simpelton beschouwing van een kluitje neutronen is dus wat Trias aanboorde: als de neutronen door de zwaartekracht (k_g) in een kleinere ruimte geperst worden dat er dan een tegenkracht (k_t) ontstaat vanwege het feit dat twee neutronen niet in de zelfde ruimte kunnen overlappen en dat daardoor een tegenkracht ontstaat die de kernkracht (k_k)weer te boven gaan zodat de som:

k_g+k_k=k_t

en indien de massa van de neutronen ster beduidend groter zou zijn dat dan de ster tot een zwart gat gereduceerd zou worden omdat die tegenkracht niet in de zelfde mate opbouwt als de zwaartekracht.

Het is dus te vergelijken met een ballon met lucht die haast op barsten staat en met een naals prikt je er in: de ballon klapt opeens weg en de inhoud explodeerd.

In het geval met de neutronen onstaat er kennelijk ook straling als het zootje met een noodgang explodeerd. . .en kennelijk dan ook een zwaartekracht golf.

Klopt dit een beetje?

[Verwijderd]

Verwijderd schreef op zaterdag 25 april 2009 @ 04:16:
[...]


OK, ik denk het te snappen Het missende element in mijn simpelton beschouwing van een kluitje neutronen is dus wat Trias aanboorde: als de neutronen door de zwaartekracht (k_g) in een kleinere ruimte geperst worden dat er dan een tegenkracht (k_t) ontstaat vanwege het feit dat twee neutronen niet in de zelfde ruimte kunnen overlappen en dat daardoor een tegenkracht ontstaat die de kernkracht (k_k)weer te boven gaan zodat de som:

k_g+k_k=k_t

en indien de massa van de neutronen ster beduidend groter zou zijn dat dan de ster tot een zwart gat gereduceerd zou worden omdat die tegenkracht niet in de zelfde mate opbouwt als de zwaartekracht.

Het is dus te vergelijken met een ballon met lucht die haast op barsten staat en met een naals prikt je er in: de ballon klapt opeens weg en de inhoud explodeerd.

In het geval met de neutronen onstaat er kennelijk ook straling als het zootje met een noodgang explodeerd. . .en kennelijk dan ook een zwaartekracht golf.

Klopt dit een beetje?

Redelijk.
(Er zal alleen geen zwaartekrachtsgolf ontstaan, omdat er geen spraken is van een veranderend quadrupolemoment van de massa verdeling.

[Verwijderd]

Verwijderd schreef op zaterdag 25 april 2009 @ 10:49:
[...]

Redelijk.
(Er zal alleen geen zwaartekrachtsgolf ontstaan, omdat er geen spraken is van een veranderend quadrupolemoment van de massa verdeling.

Mmmm . . .Deze gedachte-experimenten leveren met elk antwoord weer leuke nieuwe vragen op. . .en zo lang we toch aan het fantaseren zijn het volgende: als we 99,99999999999999999999999999999999% van een neutronenster instantaan wegdenken en een 1 kilo kluitje neutronen instantaan op de aarde laten verschijnen ontstaat er toch een gigantische stepfunctie-verandering in de massa verdeling op het punt waar de N-ster zich bevond en op de aarde waar het kluitje verschijnt. . .afgezien van de uiteenklappende kluit neutronen na dat moment van creatie. . .zal er toch een plotselinge verandering optreden in de zwaartekracht veld intensiteit op die twee locaties. . .een beetje te vergelijken met het inklappen van een waterbel na een onderwater explosie, of een onderwater aardbeving: gevolgd door golven dan wel schokgolven.

Het gaat in het TS-vraagstuk dus ook om de randsverschijnselen die je creëert als je een gedachte experiment voorstelt. Uiteraard kan je hierop antwoorden dat een dergelijk experiment toch fantasie is en dat daarom de antwoorden ook in het fantasieland thuis horen. . .dat onderschrijf ik volledig. . .maar toch: gravitatie golven ontstaan, dacht ik. . .(ik weet even niet waar de klepel van de klok uithangt). . .als een massa zeer snel van positie veranderd. Dat "gebeurd" dus als je de N-ster wegdenkt en een kluit neutronen tevoorschijn tovert.

Voor de N-ster is de massa opeens verdwenen. . .maar dat impliceert niet automatisch dat instaan ook het zwaartekrachtveld verdwenen is (tenzij je dat bij voorbaat stelt). Voor het kluitje neutronen ontstaat er opeen een massa zonder zwaartekrachtsveld (tenzij je bij voorbaat stelt dat het mee-gecreëerd word).

Misschien begrijp je waar ik op doel: een eenvoudig gedachte-experiment waarvoor alle werkelijk bestaande of geassocieerde (omgevings)factoren weggetoverd zijn is vaak een fantasie-experiment met nul-waarde voor de specifieke antwoorden die op de vragen er over gegeven worden.

Daarnaast erken ik ook de toegevoegde waarde van gedachte-experimenten waarin je iets gaat berekenen dat je anderzijds niet zou kunnen doen, of waarin een unieke gedachte over een onbekend mechanisme op tafel komt. . .”aahhh, zo hebben we het nooit eerder gekeken!”

Het vraagstuk blijft boeien omdat beetje-bij-beetje er leuke antwoorden verschijnen waar iets uit te leren is.