wegnummering
De eerste tien A-nummers vertrekken vanuit Amsterdam e.o. (A1 naar Oldenzaal, A2 naar Maastricht, A4 naar Bergen op Zoom, A5 - als die helemaal af is - naar Schiphol, A6 naar Joure, A7 naar Groningen, A8 naar Zaandam. De A9 en A10 lopen met een boog om / door de stad heen. Hier ontbreekt een nummertje: de A3. Deze moest lopen van Amsterdam naar Rotterdam/Dordrecht. Bij Amstelveen lag tot voor kort een enorm zandlichaam voor het knooppunt met de A9. Het enige stukje dat er ligt, ligt bij Dordrecht: de N3, zo'n beetje de enige autoweg die als volwaardige autosnelweg is uitgevoerd.
Dan de volgende nummers vanuit Den Haag: N11 vertrekt (ongeveer) vanuit Den Haag (naar Bodegraven), A12 naar Zevenaar, A13 naar Rotterdam, N14 = Noordelijke Randweg Haaglanden.
Vervolgens Rotterdam: A15 naar Enschede (laatste stukje genummerd als A18/N18), A16 naar Hazeldonk, A17 naar Roozendaal, A18 hadden we al. A19 is er niet (maar de A4 Midden-Delfland heeft wel heel lang Rijksweg 19 geheten), A20 loopt naar Gouda.
Dan Utrecht: A27 (oorspronkelijk) naar Breda, maar deze is doorgetrokken van Hilversum naar Almere. A28 loopt naar Groningen.
A30 ligt meer bij Ede, maar da's ook nog bijna Utrecht
. A31 en A32 lopen in Friesland en hebben niet een echt vertrekpunt in een grote stad, hetzelfde geldt voor de N33, N34 en N36. De A/N35 vertrekt van Zwolle naar Enschede. A37 van Hoogeveen naar Duitse grens...
En zo kunnen we nog wel even doorgaan. De nummertjes 40 zijn niet erg gevuld en liggen in het hele land (A44 bij Den Haag en de N48 bij Hoogeveen...). De nummertjes 50 en 60 liggen in Brabant en Zeeland (met de A50 als grote uitzondering, die loopt tot Emmeloord). De nummertjes 70 liggen in Limburg.
De 'minder belangrijke' wegen hebben drie cijfers (A200, A270 A325, etc.): dit zijn eigenlijk regionale wegen en sluiten vaak aan op regionale N-wegen. Deze snelwegen zijn niet allemaal in Rijksbeheer.
Dubbelnummering: ontstaat waar twee wegen bij elkaar komen en even verderop weer uit elkaar gaan. Bijvoorbeeld A50 bij Arnhem: deze komt bij kp. Waterberg uit op de A12 en gaat er bij de kp. Grijsoord weer af. Het stukje A12 tussen Waterberg en Grijsoord heeft hierdoor eventjes twee nummers, vooral om de continuïteit in de nummering zo goed en kwaad als dat kan te handhaven.
waar komt het vandaan?
De nummering is gebaseerd op een aantal Rijkswegenplannen, waarvan de eerste dateert uit 1927. Daarmee was Nederland behoorlijk vroeg met het toepassen van snelwegen. De eerste volwaardige snelweg (dus met vluchtstroken) ligt overigens in Nederland en is de A12 tussen Zoetermeer en Voorburg.
In de jaren 30 werd het Rijkswegenplan 1927 verder uitgewerkt. Toen kwam de oorlog (hebben we nog delen van de A12 aan te danken...) In de jaren 50 werd het Rijkswegenplan weer uit de kast getrokken en constant ge-update.
In 1968 kwam er het "dambord van Beukers" (Beukers was destijds Directeur-Generaal van Rijkswaterstaat), waarbij geen stukje groen meer veilig leek. De ligging van de wegen in Brabant herken je nog wel in dit plan. Voor het beeld: er moesten maarliefst drie snelwegen van Alkmaar naar Eindhoven lopen... Er zijn nog behoorlijk wat ongebruikte weglichamen, te brede viaducten en bruggen die als gevolg van dit plan wel zijn aangelegd, maar de weg niet meer. Halverwege jaren 70 kwam de klad in de wegenbouw: economische recessie met begrotingstekorten van meer dan 10% en een regering die linkser dan links was (kabinet Den Uyl).
komt er nog meer bij?
Eind jaren 70 / begin jaren 80 trad er nog wat anders op: milieubesef. Bekendste case is Amelisweerd (de aanleg van de A27 aldaar). De weg kwam er wel, maar de opinie was veranderd: Rijkswaterstaat zat nog jarenlang in het verdomhoekje en werd beschuldigd van asfaltfetisjisme, doelredenering, bedrog etc. etc. Met de komst van de milieu-effectrapportage werd dit overigens wel weer beter. Veel maakte het niet uit: het realisatiebudget was gedecimeerd t.o.v. de jaren 70...
Inmiddels is het plan wel zo'n beetje af. Er ontbreken nog wel wat schakeltjes hier en daar (A6/A9, A4 Midden-Delfland, A15 bij Duiven en nog wel meer). Sommigen zullen nog wel worden aangelegd, anderen niet meer. De laatste tijd is er veel meer effort gaan zitten in wegverbreding. Van de ongeveer 80 projecten zijn er maar een stuk of 8 nieuwe aanleg, de rest is allemaal verbreding.
Meer lezen?
- wikipedia (en zoek op een van de buzzwords in dit stukje)
-
www.wegenforum.nl
-
www.autosnelwegen.nl (aanrader voor geschiedenisliefhebbers!!)
-
www.mitprojectenboek.nl
-
www.rijkswaterstaat (klik op wegen --> wegenoverzicht --> je favo wegnummer)
[
Voor 5% gewijzigd door
Goverman op 12-11-2008 09:42
]
:strip_exif()/u/41358/avatar.gif?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/43400/avatar.jpeg?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/77151/crop56c8611200b21_cropped.jpeg?f=community)
/u/37235/crop5ec7af9e412c5_cropped.png?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/14/wildhagen60x60.jpg?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/131706/vogeltje.jpg?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/25855/PP.jpg?f=community)
