Olympus E300: Echte scherpte ontbreekt

[remco_k]

Al een paar jaar in het bezit van de Olympus E300 (8MP). Deze: sOid in "Het grote Olympus topic!"
Met deze lenzen:
ZUIKO DIGITAL 14-45mm (28-90mm) f3.5-5.6
ZUIKO DIGITAL 40-150mm (80-300mm) f3.5-4.5

In een notedop:
Ik ben ontevreden geworden over de scherpte van de foto's, zie voorbeeld in deze post.

Uitgebreider:
Na m'n kleine 2MP compact camera van Sony was dit m'n 2e digitale fototoestel en de 1e SLR.
Altijd tevreden geweest - zou er zo weer 1 van hetzelfde merk kopen.
Echter, de laatste tijd begint me op te vallen dat echte scherpte ontbreekt aan foto's.
Zowel met de bijgeleverde telelens als de bijgeleverde groothoek.
Al snel neig ik dan te denken dat de body de oorzaak is, maar dan moet ik er even bij vertellen dat er in de telelens een heel klein en kort haarscheurtje aan de rand in één van de lenzen zit. Van die lens kan ik me voorstellen dat er iets mis gaat.
Maar de groothoek lens is nog volledig gaaf en ook daar ontbreekt echte scherpte vind ik.
Aangezien ik twijfelde of het aan mij zou liggen heb ik de E300 afgelopen week even bij de lokale foto handelaar gebracht met een paar foto's erbij. Hoewel de handelaar de foto's er goed uit vond zien (waarvan ik juist denk dat echte scherpte wat ontbreekt) heeft de handelaar zelf ook wat foto's geschoten en ook hij vind ergens de echte scherpte niet terug.
Hij kon het probleem niet voor me lokaliseren/oplossen en adviseerde mij de camera naar Olympus op te sturen. Ik kreeg m'n camera een accesoires kosteloos weer terug.
Voordat ik dat doe en mezelf op (hoge?) kosten ga jagen, even hetvolgende;
Klaag ik wel terecht? Misschien dat ik in de loop van de jaren strenger ben gaan kijken en mis ik nu ineens echte scherpte die er al die tijd al niet is geweest, of overdrijf ik nu en is onderstaande foto wel echt scherp?

Clickable voor volledige 8MP versie.
Dit is de scherpste foto die ik de afgelopen tijd heb weten te maken.
En ja, deze blaffer stond muisstil te kijk hoe zijn baasje een rare zwarte koker op 'm richtte tijdens de vakantie.
Ik heb gespeeld met diverse instellen, F laag tot heel hoog, zo kort mogelijke sluitertijden om bewegings onscherpte te voorkomen.
De foto handelaar vond dit een scherpe foto.
In de camera allerlei processing uitgezet/aangezet (zoals ruisfiltering, schaduw filtering e.d.).
Er veranderd dan (uiteraard) van alles aan de foto, maar scherper dan dit word het niet.
Nu is dit een JPG, dus de foto is onderhevig aan JPG compressie. Echter, bij RAW en TIFF dezelfde problemen.
Natuurlijk de lenzen even goed gepoetst, de dust-cleaning van de camera zelf even uitgevoerd, maar ook hier geen merkbare vooruitgang.

Als ik zo eens door m'n foto collectie heen blader valt me vaker en vaker op dat de echte scherpte vaak net niet op het object ligt die ik als focuspunt had gebruikt.
Ik heb de camera altijd in autofocus + manual staan, wat wil zeggen dat als ik de zelfontspanner half indruk, ik de scherpte nog even kan bijstellen middels de ring op de lens.
Bij foto's waar ik geen handmatige focus aanpassing doe, lijkt het scherpte punt vaak net iets achter of voor het object te liggen. Het lijkt er dus op dat de autofocus iets afwijkt? Ik heb daarbij dan opgelet dat de afstand tussen mij het het te fotograferen object gelijk blijft.
In de zoeker valt me nooit iets van onscherpte op omdat het maar een heel kleine afwijking is, die ik alleen zie als ik foto's op m'n scherp 1:1 bekijk.
Bij foto's waar ik wel een handmatige focus aanpassing doe, is het scherpste punt inderdaad wel het object zelf, maar toch vind ik er dan nog iets onscherps aan.

Firmware van de E300 body gisteren geupdate van 1.4 naar 1.5 maar had volgens de documentatie geen effect op mijn setup. En inderdaad, dat klopte. Probleem is er nog steeds.
Lenzen waren en zijn up-to-date.

Ben ik nu gewoon een ouwe zeur aan het worden en is die foto van m'n hondje gewoon rete scherp, of zien jullie ook een probleem?
En zo ja, wat zou ik zelf nog kunnen proberen alvorens de E300 op te sturen?

[Kwartjuh]

Kan van alles zijn. De camera zelf kan autofocus problemeb hebben, je lenzen front- of backfocus. Maar die plaat is in ieder geval NIET tack-sharp. Je moet wel eerlijk blijven en de tekortkomingen van je glas weten. Het is allemaal budget-spul, en als je dat wide-open op bijvoorbeeld het tele-einde gebruikt kan dat een behoorlijk verlies van image-quality veroorzaken.

[laurentbas]

Nou, die fotohandelaar heeft er blijkbaar niet al teveel verstand van. Ik zie wat je bedoelt, op de volledige 8MP ontbreekte de scherpte op de hondenkop. (goed te zien aan de haren enz.)

[FLuKee]

De foto die je toont is misschien niet superscherp, maar is toch perfect softwarematig op te scherpen? Ik denk gewoon dat je lens misschien een tikkeltje soft is. Bij back- of frontfocus zou je toch ergens scherpe stukken moeten zien, zeker bij zo'n foto.

[simon]

Slecht voorbeeld, die hond kan bewegen, dat is allemaal 'te snel' voor zo'n lens.. Fotografeer eens wat statisch.

[remco_k]

simon schreef op vrijdag 22 augustus 2008 @ 11:05:
Slecht voorbeeld, die hond kan bewegen, dat is allemaal 'te snel' voor zo'n lens.. Fotografeer eens wat statisch.

Hij stond echt stil. Hij hield nog net z'n adem niet in.
Ik zit nu even in tijdnood, later zal ik een foto met een ander onderwerp plaatsen.
Je gaat daar echter dezelfde nukken zien.

[Wijnands]

f4.5 en 1/200. Ik kan me voorstellen dat die lens wat scherper is als je 'm afstopt naar f8 ofzo. Deze plaat is niet superscherp maar ook geen totale ramp.

Schiet 's een focus test chart en kijk wat je daaruit krijgt.

[Jivecar]

Uit de Exif blijkt een brandpuntafstand van 150mm.
Ik schiet zelf met de concurrent, maar gezien de kleinere sensor is een sluitertijd van 1/200 te lang.
Een stuk bewegingsonscherpte kan erin zitten dus.

Ook blijkt hierboven al dat de lens een budgetlens blijft, zeker op het eind soft en vol open vaak niet ragscherp.

Maar met USM is er een hoop te doen, en op 100% kijkt niemand een foto.

[remco_k]

Wijnands schreef op vrijdag 22 augustus 2008 @ 11:39:
Schiet 's een focus test chart en kijk wat je daaruit krijgt.

Gedaan, deze test, met beide lenzen. Zowel volledig uitgezoomd als ingezoomd en wat ertussenin.
(Dit nadat ik de snurkbehandeling van Olympus heb doorlopen... http://www.olympus.nl/customersupport.htm --> http://www.olympus.nl/80.htm geen idee wat dat op hun site moet...)
Alle onbewerkte resultaten staan hier: http://www.digiplay.nl/tmp_images/test_focus/
Ik heb er 1-tje gecropped van de groothoek:

Zoals ik 't zo snel zie een beetje backfocus, 6 mm?
Maar wat me meer zorgen baart (en waarom dit topic ook bestaat), het lukt me vrijwel nergens om het echt scherp te krijgen. Zowel niet op het focuspunt als ervoor en erna.

Misschien is dit dan wel de beperking van de lenzen, die inderdaad niet profi zijn maar gewoon bij zo'n standaard huis-tuin en keuken kitje horen.

Edit:
Nog even een toevoeging; deze test gedaan op statief, met 'antishock' mode aan, zodat het toestel pas 1 seconde na drukken en foto maakt, waardoor dus zeker is dat het toestel niet meer beweegt ten tijde van de foto.

Jivecar schreef op vrijdag 22 augustus 2008 @ 12:01:
Maar met USM is er een hoop te doen, en op 100% kijkt niemand een foto.

Tuurlijk is met USM wat te doen, maar ik heb het liever gelijk al scherp aan de bron.
Want details die er niet zijn, kunnen ook niet gemaakt worden.

[ Voor 31% gewijzigd door remco_k op 22-08-2008 15:22 ]

[Wijnands]

Nou ben ik geen expert maar dit ziet er toch uit als best wel een beetje backfocus.

[martijn_tje]

Je groothoek lijkt ietsje backfocus te doen en je tele misschien een snorhaartje frontfocus. Beide niet voldoende om op grote afstand voor omscherpte te zorgen.

Maar eigenlijk heb ik een hekel aan deze mannier van focus testen (die hoek van 45graden en de te smalle streep is gewoon vragen om problemen met AF sensoren). Wat ik altijd doe is een rijtje batterijen getrapt neerzetten en er netjes horizontaal een foto van maken waarbij ik zorg dat het blokje of streepje van de betreffende AF sensor ruim binnen de batterij valt.

Maar even iets anders hoe staat de sharpness van je camera (want ook bij misfocus moet de foto wel ergens scherp zijn en dat zijn je test charts duidelijk niet)? Ik heb het idee dat je voornaamste probleem niet zo zeer backfocus is maar softheid in z'n algemeen.

Voorbeeld1: 50 f/1.7 bouwjaar 1985 @ f/3.5 (1/40, iso 200, AS on) op ongeveer 50cm van de test chart (scharpness = 0, contrast =0, auto WB die er naast zit ).
http://img145.imageshack.us/img145/4427/pict4104rl4.jpg

Hoe staat de scherpte in je camera?
Hoe staat het contrast?
Hoe laten raw's zich bewerken?

Sidenote in de review op DPR wordt er over gerept dat de output van de E300 enigsinds soft is.

[ Voor 18% gewijzigd door martijn_tje op 22-08-2008 16:19 ]

[remco_k]

martijn_tje schreef op vrijdag 22 augustus 2008 @ 16:14:
Maar even iets anders hoe staat de sharpness van je camera (want ook bij misfocus moet de foto wel ergens scherp zijn en dat zijn je test charts duidelijk niet)? Ik heb het idee dat je voornaamste probleem niet zo zeer backfocus is maar softheid in z'n algemeen.

Dat is precies wat ik ervaar met alle foto's en ook in de test, nergens is een echt scherp punt te vinden, wat je toch wel zou verwachten...

Voorbeeld1: 50 f/1.7 bouwjaar 1985 @ f/3.5 (1/40, iso 200, AS on) op ongeveer 50cm van de test chart (scharpness = 0, contrast =0, auto WB die er naast zit ).
http://img145.imageshack.us/img145/4427/pict4104rl4.jpg

Die scherpte die jij hebt op het 0mm punt, vind ik bij mij nergens.
(Hoewel het wel fijn is te zien dat mijn focus-test afdruk er een stuk beter uit is gekomen dan bij jouw, maar da's het onderwerp niet. )

Hoe staat de scherpte in je camera?
Hoe staat het contrast?

Beide staan neutraal ingesteld.
Met de scherpte instelling heb ik gespeeld, de output word dan duidelijk 'nep-scherper'.
Echte vooruitgang is er op lange na niet.

Hoe laten raw's zich bewerken?

De raw's zien er ook zo waardeloos uit; scherper maken heb ik niet geprobeerd en is eigenlijk iets wat ik niet bij voorbaat bij alle foto's wil gaan doen.

Sidenote in de review op DPR wordt er over gerept dat de output van de E300 enigsinds soft is.

Uh, DPR?

[Wijnands]

www.dpreview.com

[Verwijderd]

Die foto van die collie ziet er gewoon scherp uit. De camera heeft gewoon gefocust op de neus van 't beest, en met F/4.5 en 150mm heb je niet zo gek veel scherptediepte. Maar zelfs de haren op de schoft zijn op 't origineel bijna stuk voor stuk te tellen (bij wijze van spreken, de scherptediepte merk je daar echt).
Ik zie niet zo gek veel front/backfocus, eigenlijk helemaal niet in deze foto: logisch dat je camera focust op die lichtvlek op de neus.

Gewoon wat meer diafragmeren, full open levert nooit de maximale scherpte van je lens op. Maar soms moet je dan de ISO-waarde wat opkrikken, en daar is Olympus niet echt een ster in...

[Jivecar]

De raw's zien er ook zo waardeloos uit; scherper maken heb ik niet geprobeerd en is eigenlijk iets wat ik niet bij voorbaat bij alle foto's wil gaan doen.

RAW's moeten altijd scherp worden gemaakt; get used of it
Nee: een jpeg wordt door jou camera standaard verscherpt. Een raw niet, een raw moet postprocessed dus altijd worden verscherpt.
Ik weet niet bij olympus maar de software van canon gooit bij het bekijken van de foto een standaard verscherping eroverheen die je ook zou hebben met een jpeg. Maar PS doet dit dus niet en daar moet je het zelf doen.

[Barrycade]

Volgens mij verwacht je te veel van je apparatuur.

1/200 bij 150 mm = 300 mm op f/4,5 wide open bij jouw redelijke budget lens tja dan krijg je - los van de mogelijke bewegings onscherpte door de te lange sluitertijd- niet een ragscherpe output.

Dus je 150 mm shot op minimaal 1/300 nemen als je een vaste hand hebt (en anders monopod/statief ) en je lens knijpen naar minimaal 2 stops zou al betere resultaten moeten laten zien.

[l1dert]

heb je de ruisonderdrukking wel uit staan? En je moet denk ook niet teveel verwachten van een body van zo'n zes jaar oud.

[remco_k]

l1dert schreef op maandag 25 augustus 2008 @ 15:34:
heb je de ruisonderdrukking wel uit staan? En je moet denk ook niet teveel verwachten van een body van zo'n zes jaar oud.

Ruisonderdrukking staat standaard uit (aan ook geprobeerd overigens).

Ik maak uit de meeste reakties op dat ik simpelweg teveel verwacht van de body icm de (budget) lenzen.
Er valt misschien wat te tweaken met het diafragma en andere parameters, maar dat heb ik al redelijk uitgebreid uitgeprobeerd, zonder noemenswaardige vooruitgang.

[martijn_tje]

Vergeten we ook dat de lenzen gewoon de (erg nette) kitlenzen van Olympus zijn?

Volgens mij het contrast wat verhogen omde plaat een beetje meer punch te geven en t is allemaal wel prima. Alles op 100% gaan bekijken ben ik toch niet zo'n fan van omdat alle relevantie ontbreekt.