Motor links en rechtsom met zelfde stroombron

[alexandersamson]

Zie hier een paint-schema.
Dit systeem werkt goed, de stroombron is eenaccupakje van 2 Nimh cellen, de cellen worden opgeladen door 2 zonnepanneeltjes die er parallel over staan met daar tussen een germaniumdiode.

Wat er dus gebeurd is dat wanneer er geen licht op de sensor valt, dat de basistroom weer toeneemt en de motor gaat draaien ten gevolge van de emitterstroom. Wanneer er wel licht op de ldr valt, dan kaapt deze ldr alle stroom weg van de basis, zodat de tor niet schakeld en de motor afslaat. Logisch.

Nu probeer ik dus iets te maken met 2 ldr's eentje links en eentje rechts. onder een hoek van 30graden . Als de linker ldr ruim minder licht vangt dan de andere, dan draait de motor linksom. Als de rechter ruim minder licht vangt, dan draait de motor rechtsom. Door de LDR's zo te plaatsen dat de linker ldr aan de linkerkant van het zonnepaneel zit en de rechter ldr aan de rechterkant en dat de motor het hele zaakje inclusief batterijen op een plateautje staat zodat deze alles links of rechtsom kan draaien, kan ik een lichtzoekende installatie maken. Probleem nu is: hoe laat ik die moter of linksom of rechtsom draaien met de zelfde spanningsbron, zonder:

-Dat deze motor zowieso gaat draaien
-Kortsluiting

Het is gewoon een gelijkstroommotortje die als je die ompoolt gewoon de andere kant opdraaid, simpel, komt uit een casettespeler van 19nogwat.
Is dit mogelijk zonder ingewikkelde IC's? (geen vereiste, maar wel graag, want ik wil het simpel houden)
Ik ben zelf ook bezig het een en ander aant uitzoeken maar ik kom niet op een oplossing zonder directe kortsluiting of dat de motor zowiezo draait, ongeacht de invloeden van de LDR's.

[SA007]

Lichtzoekend kan je het beste maken met een synchrone spanning, 2 ldr's en een opamp.

Dan gaat de motor zelfs zachter draaien als hij dichter bij zijn doel komt.

[alexandersamson]

http://www.circuitsonline.net/circuits/view/70

Op deze link zie ik een synchrone voedingsbron, zie er nogal vaag uit, maar ok. Ik stuit echter op meerdere problemen.
Ik heb geen spoel met aftakkingen om 2 gelijke stroombronnen te maken zie volgens mij galavanisch gescheiden zijn, ik heb echter een accupakje met 2 1,2 volts cellen, samen 2.4 volts.
Voor de rest, zal dat lage voltage geen probleem geven? 2.4 terwijl die schakeling minimaal 4v vraagt?
(ik ben zowiezo erg nieuw in synchrone voedingsbronnen, beetje vaag komt het over)

[roches]

Dit kan ook door een LM293D en een PIC16 te pakken, en deze aan elkaar te knopen.
Je kan dan ook de LDR's aan de pic hangen en deze goed programmeren.
Zie voor schema's www.picbasic.nl
Ik neem aan dat je de rest dan zelf kunt bedenken.
Ik gebuik de LM293D en de PIC om een treinbaantje te sturen.

[alexandersamson]

Dat met een motorcontroller en een pic zat ik ook aan te denken, ik hoopte dus eigenlijk op een simpelere oplossing, maar inderdaad als deze er gewoon niet zijn, dan zal ik dit advies zeker in overweging nemen moet ik alleen nog even uitzoeken of die controller en die pic op zulke lage spanningen werken, zal wel goedkomen denk ik. Eens even kijken of er toevallig iemand is met een superbrilliant idee waar ik nog niet eens aan gedacht had en gewoon simpel werkt

[electropruts]

Ik ben hier niet echt goed in, maar is het niet mogelijk om d.m.v comparators een paar relais aan te sturen welke dan aan gaan afhankelijk van welke ldr een grotere spanning afgeeft? Ik dacht aan zoiets, heel simpel ff snel getekent, moeten nog weerstanden en alles tussen, maar gewoon ongeveer mijn idee:


EDIT: plaatje is klikbaar... wordt dan beter weergegeven

[ Voor 7% gewijzigd door electropruts op 17-04-2008 15:34 ]

[alexandersamson]

electropruts schreef op donderdag 17 april 2008 @ 15:32:
Ik ben hier niet echt goed in, maar is het niet mogelijk om d.m.v comparators een paar relais aan te sturen welke dan aan gaan afhankelijk van welke ldr een grotere spanning afgeeft? Ik dacht aan zoiets, heel simpel ff snel getekent, moeten nog weerstanden en alles tussen, maar gewoon ongeveer mijn idee:
[afbeelding]

EDIT: plaatje is klikbaar... wordt dan beter weergegeven

begint inderdaad ergens op te lijken ja, ik zal dan denk ik wel optocouplers moeten gebruiken omdat die relais best wat stroom trekken, maar dit idee trekt mij wel. Ik zal nog even uit moeten zoeken hoe die comparators nou precies werken waar je over spreekt.

[donzz]

het kan een stukje makkelijker:



inderdaad met comparators, en een h-brug. de weerstanden links (met R) moeten even groot zijn, met de potmeter stel je de grootte van het venster in waarin je de motor stil wil laten staan. op dat moment zullen beide bovenste transistoren geleiden. is er een groot genoeg verschil in licht, gaat ofwel de bovenste comparator 'aan', ofwel de onderste. bij vragen hoor ik het graag:)

edit:

om de stroom die de comparators moeten leveren te beperken kan je beter FET's gebruiken in plaats van bipolaire transistoren, P-channel voor de bovenste 2, N-channel voor de onderste

[ Voor 17% gewijzigd door donzz op 17-04-2008 15:58 . Reden: toevoeging fet's ]

[alexandersamson]

Dit ziet er erg helder en veelbelovend uit! Bedankt, ik moet het een en ander dus nog wel even halen, waaronder die comparators, zal dus even uitzoeken wel typ het beste past bij dit projectje maar ik ben al een eind op weg dus, top.

[SA007]

Je doet trouwens je hbrug verkeerd, die moeten kruislinks.

Heb ene hele tijd geleden voor eigenlijk dezelfde vraag dit schema gemaakt:

[Springuin]

Wat SA007 heeft werkt. Je moet alleen er wel op letten dat je de potmeters zo instelt dat het onmogelijk is dat zowel comparator IC1 als IC2 hun uitgang tegelijk hoog maken zodat alle transistoren in geleiding gaan, want daarmee rook je je transistoren op.

[donzz]

Springuin schreef op donderdag 17 april 2008 @ 16:24:
Wat SA007 heeft werkt. Je moet alleen er wel op letten dat je de potmeters zo instelt dat het onmogelijk is dat zowel comparator IC1 als IC2 hun uitgang tegelijk hoog maken zodat alle transistoren in geleiding gaan, want daarmee rook je je transistoren op.

dus eigenlijk zoals ik het getekend had..
ow wacht, de transistoren zijn anders aangesloten. maar op de manier van sa007 zal, als ic1 'hoog' is, en ic2 'laag', T1 en T8 open zijn, en een kortsluiting maken. een P-type transistor geleidt toch als de basis 'laag' is, en een n-type als die 'hoog' is (bij gebruik als schakelaar)

[ Voor 25% gewijzigd door donzz op 17-04-2008 16:34 . Reden: typo & aansluiting transistors ]

[bobo1on1]

SA007 schreef op donderdag 17 april 2008 @ 16:17:
Je doet trouwens je hbrug verkeerd, die moeten kruislinks.

Heb ene hele tijd geleden voor eigenlijk dezelfde vraag dit schema gemaakt:
[afbeelding]

Volgens mij klopt er iets niet, als je dit aanzet dan gaan de transistoren in rook op.

Een tijd geleden heb ik het zo gedaan:

[donzz]

bobo1on1 schreef op donderdag 17 april 2008 @ 17:01:
[...]


Volgens mij klopt er iets niet, als je dit aanzet dan gaan de transistoren in rook op.

Een tijd geleden heb ik het zo gedaan:
[afbeelding]

dat lijkt te kloppen, behalve dat data1 en data2 niet tegelijk hoog mogen zijn (en je voeding op 12V ipv -12V zet)

voordeel van mijn voorstel was dat de uitgangen van de comparators alle waarden mogen aannemen en er geen rook komt.

[ Voor 11% gewijzigd door donzz op 17-04-2008 17:11 ]

[Rigger]

Die H-brug kun je nog vervangen door een IGTB (zo heten ze meen ik), een IC wat de ompoling voor je kan regelen, meestal met een pin voor aan of uit (kun je ook nog je PWM signaal op zetten) en een pin voor de richting. Met zo weinig mogelijk spanningval

kleine DIL waar ik niet genoeg aan had met mijn dikke papst motors: TC4424
lekkere grote die niet kapot ging: LMD 18200, of de 201 als je de stroom wilt monitoren

Die LMD heeft ook nog een pin voor de brake, dan koppelt hij de polen van de motor, zodat deze gaan remmen.

Succes,

[alexandersamson]

Ik ga straks een bestelling de deur uit doen voor een paar onderdelen, kan ik een beetje prutsen. ik denk dat ik met al deze schemas hier die jullie hebben laten zien, er wel uitkom, super! Ik laat het een en ander nog weten, natuurlijk.

[alexandersamson]

SA007 schreef op donderdag 17 april 2008 @ 16:17:
Je doet trouwens je hbrug verkeerd, die moeten kruislinks.

Heb ene hele tijd geleden voor eigenlijk dezelfde vraag dit schema gemaakt:
[afbeelding]

ik heb nu 2 opamps waar op inderdaad de pinnen 2,3 en 6 een compator gedeelte zit, echter vraag ik me af wat de waarde van die weerstanden moet zijn en hoe ik de potmeters in default moet instellen(safe start) alvorens alles aan te sluiten en te testen. Ik kan wel een beetje gaan prutsen nu, maar ik heb geen zin om mijn opamps te gaan verbranden (als dat mogelijk is)

[bobo1on1]

Opamps zijn altijd beveiligd tegen kortsluiting, die krijg je niet zomaar stuk.

[alexandersamson]

Ok ik stuit op een vreemd probleem. Ik heb het eerste gedeelte (tot de transistoren) gemaakt. Als ik dus de uitgangen van de 2 pinnen (nummer 6) van de opamps meet met een multiemeter, dan kan ik m standaard finetunen op 0.0volt spanning met de potmeters. Als ik dan een lampje schijn op de eerste LDR, dan krijg ik iets van -0.20 volt en als ik het lampje op de andere LDR schijn, krijg ik iets van +0.20 volt. Lijkt dus te werken denk ik dan.
Maar als ik nu 2 BC547C transistoren neem (npn) en ik maak daar een versterkingsschakeling mee met ledjes. Elke tor dus een ledje. Op de base van tor 1 sluit ik de uitgang van opamp 1 aan en bij basis van tor 2 de uitgang van opamp 2.
Wat ik ook doe, beide ledjes blijven allebij brandan. (als ik de basissen loskoppel gaan ze uit, dus torren werken) Zelfs als ik aan de potmeters draai en de spanning is -0.50Volt blijven ze branden. Die transistorenbasis stuurt toch pas bij een stroom de andere richting op? wat gaat er hier fout?

Edito:
Plaatje van de situatie zoals die nu is, voor verduidelijking:


(Oja vergeten erbij te tekenen, tussen de outputs van de nummers 6 (uitgang comparator) zit een weerstand van 3,3K (ik dacht, dat is veiliger voor mn torren) en tussen de led en de GND zit er eentje van 680 ohm (voedingsspanning is 9 volt namelijk, nu loopt er 10 mA door) Ik weet niet of dat belangrijk is, maar het is dat jullie het weten.

[ Voor 18% gewijzigd door alexandersamson op 21-04-2008 10:04 ]

[alexandersamson]

Even een schop is al weer drie daagjes geleden.
Ik ga straks even langs de electroboer even andere waarden potmeters halen, ik denk dat ik een andere waarde nodig heb om dit werkend te hebben. Enig idee welke waarde ik het beste kan gebruiken? ik zie in geen van de schemas de waarden ervan. (voor de gene die het nu even niet meer snappen, zie de post hierboven en startpost) Ik heb geen zin om met een hele tas vol potmeters aan te komen als ik maar een bepaalde waarde nodig heb. ben al een beetje aant rondneuzen op circuitsonline maar weinig te vinden

[electropruts]

Het lijkt er dus op dat er standaard al een spanning staat op de uitgang van je opamp. Meet die eens? Dus echt de spanning tussen de uitgang van je opamp en de nul. Dat is natuurlijk wat bepaalt of je transistor doorlaat of niet. Heb je je opamps wel helemaal goed aangesloten? Welke opamp heb je uberhaupt gebruikt en hoe heb je hem precies aangesloten? Geen sluiting o.i.d. tussen de pootjes?

Ik noem maar wat dingetjes... waar ik weleens de fout in ga, dus kan jou misschien ook overkomen... Niet beledigend bedoeld als je het allemaal al gecontroleerd hebt

[ Voor 7% gewijzigd door electropruts op 23-04-2008 14:10 ]

[alexandersamson]

Ik ga gelijk even kijken, ik heb de bestelbon nog, ben nu op me werk namelijk, ik edit wanneer ik t weet.

UA741CN (dickbest)
lang leve de online bestelbonnen.

ik had m aangesloten met de pinnen 2,3 en 6

2 = negatief, 3 = positief, 6 = output

meer had ik niet aangesloten.

ik begon pinnen te tellen vanaf het kleine rondje in het hoekje en dan zo het hoekje om, dus:


Oja, meten doe ik vanavond even als ik thuis ben, want ik ben zoals gezegd op me werk
dit is m trouwens:
http://www.datasheetcatal...roelectronics/mXyywtw.pdf

[ Voor 83% gewijzigd door alexandersamson op 23-04-2008 14:52 ]

[alexandersamson]

Ik heb t doorgemeten,

results:

Tussen de gnd en de pin6 van opamp1

Standaard licht en potmeters (25k elk) op half (12,5 - 12,5) Ingangsspanning 9volt (batterij)
Halfdonker, beide LDR's = 4 volt ongeveer
Linker LDR halfdonker, Rechter beschenen = 2 volt
Rechter halfdonker, linker beschenen = 5,5 volt
Linker afgedekt, rechter beschenen = 0.5 volt
Rechter afgedekt, linker beschenen = 6 volt

Tussen de gnd en de pin6 van opamp2

Standaard licht en potmeters (25k elk) op half (12,5 - 12,5) Ingangsspanning 9volt (batterij)
Halfdonker, beide LDR's = 4 volt ongeveer
Linker LDR halfdonker, Rechter beschenen = 2,1 volt
Rechter halfdonker, linker beschenen = 5,6 volt
Linker afgedekt, rechter beschenen = 0.5 volt
Rechter afgedekt, linker beschenen = 6,1 volt

Bijna hetzelfde!

De spanningen zouden toch afwisselend van elkaar moeten zijn, ik bedoel als opamp nummer2, 6 volt heeft, dan zou de andere toch minder moeten hebben bij de zelfde ldr?

[donzz]

als je alleen pinnen 2,3 en 6 hebt aangesloten;

die 741 comparator heeft ook een voedingsspanning nodig, anders kan hij niet werken pin 7 aan de + en pin 4 aan de -

[alexandersamson]

donzz schreef op woensdag 23 april 2008 @ 21:59:
als je alleen pinnen 2,3 en 6 hebt aangesloten;

die 741 comparator heeft ook een voedingsspanning nodig, anders kan hij niet werken pin 7 aan de + en pin 4 aan de -

Dit menen we niet
Ik ga het meteen testen, ik heb al 2 potmeters uitgekookt, een lege batterij en uren frustratie!
Staat er ook ergens hoeveel volt spanning deze mag hebben? ik las erges in die datasheet iets van maximaal 30 volt, of is dat de te schakelen spanning?

Ik heb m gewoon direct op 9 volt gezet en ja het werkt!
Als ik de ene LDR bedek dan is de output van de ene opamp ruim 6 volt lager dan de andere en omgekeerd, wat de bedoeling is
Was gewoon zo simpel. Weer wat geleerd: Opamps hebben voedingsspanning nodig.

[ Voor 19% gewijzigd door alexandersamson op 23-04-2008 22:54 ]

[ls470]

Wat ik op alle schakelinen hierboven eingenlijk nog mis is een weerstandin serie met de basis van alle transistoren (als het zoals getekend BJTs en geen FETs zijn), tenzij je ze graag opblaast natuurlijk

Verder lijkt het me dat de H-brug van SA007 niet zal werken, die van bobo1on1 waarschijnlijk wel, maar als je het simpel wilt houden kun je best de transistoren ongeveer zoals in het schema van donzz aansluiten, maar wel absoluut een weerstand per base (zoals het er nu staat met de basis van de PNP en NPN aan elkaar is dat een prachtige kortsluiting) tenzij je FETs gebruikt...

[alexandersamson]

Let op, alle transistoren zijn nu NPN, ik snap niet waarom dit niet zou werken?
de uitgangen van de comparators blijven in mijn geval toch zowieso positief (1 volt laag, 7 volt hoog)
Dan zou deze schakeling die ik getekent heb hierboven moeten werken? (ik heb t nog niet getest omdat ik nog geen goede torren heb, in bestelling)
Ik snap niet dat iedereen NPD en PNP's bij elkaar gebruikt? Anders moet iemand me dat even uitleggen, want ik lie daar de logica niet van in om ook pnp's te gebruiken

[ls470]

Als je zoals in jouw schema een NPN aan de voeding hangt verlies je nogal veel spanning: de spanning op de motor is despanning die uit de opamp komt (meestal lager dan Vcc) min de spanning over de weerstand min Vbe van de transistor. Bovendien staat al die 'verloren' spanning dan over de transistor waardoor die veel meer hitte produceert en dus betere koeling nodig heeft dan een PNP...

[alexandersamson]

ls470 schreef op zaterdag 26 april 2008 @ 13:16:
Als je zoals in jouw schema een NPN aan de voeding hangt verlies je nogal veel spanning: de spanning op de motor is despanning die uit de opamp komt (meestal lager dan Vcc) min de spanning over de weerstand min Vbe van de transistor. Bovendien staat al die 'verloren' spanning dan over de transistor waardoor die veel meer hitte produceert en dus betere koeling nodig heeft dan een PNP...

Dat vind ik vreemd, want die emittoren en collectoren van die transistoren zitten direct op de vcc en de gnd lijn aangeloten? Dan pakt de motor dus eigelijk de spanning die over de vcc en de gnd staat minus de spanningsval van de 2 npn-transistoren die in serie staan met de motor (eentje in serie met de + pool en de andere in serie met de - pool) Volges mij is de spanningsval van een standaard transistor maar iets van 0.7 volt ofzo. dan zou ik totaal 1.4 volt missen. Ik denk dat dat motortje bij 1 volt wel draait net aan. Anders doe ik er gewoon een NiMH cel bij, waardoor er 2.2 volt extra overblijft voor de motor. Of begrijp ik iets helemaal niet nu?

[bobo1on1]

Je krijgt zo de bovenste transistoren nooit open, als je die met de basis voor de weerstand aansluit moet het wel werken.

[ls470]

Die 0.7V (kan zelfs tot 1.5V gaan, zie hiervoor de datasheet van de transistor) is de spanning tussen basis en emitter van de transistor omdat er een basisstroom zou vloeien (wat ook nodig is omdat er een collectorstroom zou vloeien, tenzij je met rare dinges begint).
De spanning tussen collector en emitter (en dus eingenlijk het spanningsverlies over de transistor) kan zelfs een stuk lager dan 0.7V zijn (bv. 300mV voor een 2N2222)
Bij de NPN die aan Vcc hangt in je schema is de basis-emitter spanning het probleem (tenzij de opamp een hogere voedingsspanning heeft dan Vcc): Stel dat Vcc=9V, dan gaat de opamp misschien 8V op zijn uitgang zetten; voorbij de serieweerstand voor de basis heb je dan nog bv. 7V over, min 0.7V voor de basis-emitter diode, zodat de emitter wanneer er stroom door de transistor vloeit niet hoger komt dan 6.3V. Als de emitterspanning hoger zou zijn, zou er niet meer genoeg stroom door de basis vloeien waardoor de transistor zou afschakelen en de emitterspanning vanzelf terug naar beneden gaat...