etsen - alternatief etsmiddel?

[Promy]

Omdat ik ook eens wou beginnen met het etsen van een eigen bordje, was ik op zoek gegaan naar de nodige materialen.
In de electronicawinkel zeiden ze me echter dat ijzer III chloride en natriumsulfaat niet meer verkocht mogen worden (te vervuilend).

Via google en got heb ik proberen alternatieven te vinden, maar met zeer weinig succes.
Het enige alternatief is een mengsel van zoutzuur en peroxide (linkje)

Wat gebruiken jullie als alternatief, of zijn die producten toch (in Belgie) nog verkrijgbaar?

[Boudewijn]

Bij conrad en een aantal online shops kun je nog steeds heel veel krijgen.

een schat aan info staat hier:
http://www.circuitsonline.net/forum/view/36778

[Verwijderd]

hierrr kun je dat dus bestellen...

[Rmanen]

Ik gebruik altijd Ammoniumpersulfaat, werkt erg lekker. Groot voordeel tov ijzer III chloride vindt ik is dat het veel doorzichtiger is, zo kun je veel beter zien hoever je bent met etsen.

[bobo1on1]

Ik heb eens geëxperimenteerd met etsen via elektrolyse, gewoon een bak water met kopersulfaat, een stuk koper erin met een draad eraan en het printje erin met een draad eraan.
Vervolgens hebt ik 12 volt met de plus op het printje gezet en met de min op het stuk koper.

Het etsen ging wel goed alleen het resultaat was niet echt mooi, het koper kwam er niet echt mooi uniform vanaf en het leek erop alsof er hele kleine eilandjes koper bleven zitten.

Wel kun je dit gebruiken om een hoop etsmiddel uit te sparen.

[MrDummy]

Ja, ze worden geleverd in zakjes met witte prut erin. Met 1 liter fles gedestileerd water en 1 zakje heb je meteen etsmiddel. Doordat het inderdaad doorzichtig is, gooi ik vaak in verticale etsbak met luchtpomp. Heel goed om etsproces te volgen.

Maar het vereist wel ventilatie. Zorg voor voldoende frisse lucht, dus doe het liefst bij open raam.

De andere spullen zijn niet doorzichtig, ze vereisen schuimmethode voor vlotte ets proces, maar door bruine samenstelling is het lastig te volgen. Zeker geen leukigheidje, maar het ets wel langer per 1 liter spul dan ammoniumperoxide. Want het houdt meer uit.

Even gekeken is de etsmiddel nergens te vinden op Conrad! Alleen ontwikkelaar, maar zonder etsmiddel staan alle etsbakken wel heel erg bleek bij. Waarom is etsmiddel niet meer bij Printplaten-etstechniek!

Gelukkig heb ik in mijn woonplaats electronica boer, maar Conrad maakt zich wel beschaamd zonder 1 etsmiddel te koop te zetten. Is verkoop nu helemaal verboden soms? Vroeger kan ik nog wel uit Conrad bestellen, maar ik zie ze nu niet meer tussen staan....

[Boudewijn]

dickbest heeft nog, en op die CO draad die ik aanhaalde staan ook nog wel wat adressen.

[AFR]

Heb je ook al gekeken bij een zaak voor teken/kunst-benodigdheden?

Alhoewel ijzerchloride niet meer wordt verkocht voor (hobby)electronica, wordt het nog wel gewoon verkocht voor het maken van diepdrukken. Bij zaken zoals van beek design supplies of online-shops zoals polymetaal kun je het ijzerchloride granulaat nog gewoon bestellen (zelfs goedkoper dan voorheen bij de electronicaboer!).

[j-a-s-p-e-r]

Gaat het ook niet heel goed met waterstofperoxide en zoutzuur? Lijkt me ook een stuk minder gifig dan ijzer(3)chloride. Of haal ik dan dingen door de war?

[MidiMaze]

Met redelijk geconcentreerd gootsteenontstopper gaat het ook nog wel, maar het resultaat is niet zo heel mooi. Als het quick and dirty moet, dan is het prima

[Promy]

ik ga het eens proberen met combi van zoutzuur en waterstofperoxide.
De winkels die ik geweest ben (5 tal drogisten, enzo) in gent hadden geen ijzerchloride of Ammoniumpersulfaat
Misschien toch morgen eens bellen naar schilderwinkels want die peroxide is duur bij apotheek...3,92euro voor 120ml 3% ...

[MrDummy]

Ik heb antwoord van Conrad. Ze kunnen geen Nederlandse veiligheidsvoorschriften op zakje etsmiddel zetten, en kiest liever voor "algemener" Duitse taal. Dat stuit op de Nederlandse regels en wordt de verkoop verboden.

Erg sneu hoor, met al die regels. Alleen maar om Nederlandse taalgebrek!

Even hier quote:

Al onze produkten die chemische stoffen bevatten waarbij een
veiligheidsvoorschrift hoort zijn inderdaad niet meer leverbaar omdat de
Voedsel -en Warenautoritiet hier een nederlandstalig veiligheidvoorschrift
voorschrijft die wij niet kunnen leveren. Kortom; het mag niet zonder
verkocht worden.
Aangezien dergelijke teksten op het produkt zelf aanwezig moeten zijn is
een vertaling met een bijgevoegd velletje niet voldoende.
Onze leverancier kan hier maar één of twee talen op kwijt; en om een toch
zo groot mogelijke markt te kunnen bedienen; valt hier het nederlandse
taalgebied niet onder.

Conrad zal dus GEEN chemische spul meer verkopen (hooguit ontwikkelaar) voor etsen, omdat het van origineel Duits bedrijf is - dus geen NL teksten op zakjes. Dank je wel, Nederlandse pennenlikkers...

Nou ja, dan maar gewoon langs de electro boer.

[Verwijderd]

MrDummy schreef op maandag 31 maart 2008 @ 18:30:
...
Conrad zal dus GEEN chemische spul meer verkopen (hooguit ontwikkelaar) voor etsen, omdat het van origineel Duits bedrijf is - dus geen NL teksten op zakjes. Dank je wel, Nederlandse pennenlikkers...

Ik ken de motivatie achter de regelgeving niet, maar om de regels als pennelikkerij te bestempelen omdat ze jou in dit geval niet goed uitkomen is natuurlijk lekker kort door de bocht. Als het al nationale regelgeving zou zijn (en geen Europese) dan is Nederland echt niet de enige die dit soort wetgeving kent.

Om inhoudelijk nog iets bij te dragen aan dit topic; in deze link staat hoe je zelf Fe(III)Cl kunt maken. Je zult zelf nog even moeten zoeken naar de juiste verhoudingen en je moet maar zin hebben om met chemicalien te knutselen, maar het kan wel.
http://www.chemieforum.nl/forum/index.php?showtopic=12547

Zoek anders ook eens op het forum van circuitsonline.net. Daar moet je ook wel het een en ander kunnen vinden.

[NjitsSs]

Zoutzuur en waterstofperoxide zijn in België te verkrijgen bij http://www.thiry.be/

[MrDummy]

Verwijderd schreef op maandag 31 maart 2008 @ 20:05:
[...]
Als het al nationale regelgeving zou zijn (en geen Europese) dan is Nederland echt niet de enige die dit soort wetgeving kent.

Het gaat mij meer om de eis dat het in Nederlands moet staan, alsof Duitse taal, waar velen van ons wel kunnen lezen en Duitsland goed betrouwbaar land is, niet genoeg is voor de veiligheidsregels.
Al jaren verkoopt Conrad met Duitse taal, zoniet met een losse velletje in Nederlands, en dat is duidelijk genoeg. Maar hun extra velletje lijkt niet goed genoeg voor de mensen daar en dus is verkoop verboden.

Dat is gewoon niet leuk.
Gelukkig heb ik in mijn woonplaats electro boer... voor mij nog geen groot probleem. Het blijft gewoon suffe maatregel.

[Promy]

ter info: Ijzerperchloride (vloeistof) is verkrijgbaar in "de gouden pluim" te Gent.
Bedankt voor de tip naar de "kunst" benodigdheden winkels

[ Voor 25% gewijzigd door Promy op 02-04-2008 20:44 ]

[Verwijderd]

MrDummy schreef op woensdag 02 april 2008 @ 15:27:
[...]
Het gaat mij meer om de eis dat het in Nederlands moet staan, alsof Duitse taal, waar velen van ons wel kunnen lezen en Duitsland goed betrouwbaar land is, niet genoeg is voor de veiligheidsregels.
Al jaren verkoopt Conrad met Duitse taal, zoniet met een losse velletje in Nederlands, en dat is duidelijk genoeg. Maar hun extra velletje lijkt niet goed genoeg voor de mensen daar en dus is verkoop verboden.

Die regels zijn er vast met een reden gekomen. In dit geval is het lastig voor jou (en mij) maar daarmee zijn de regels niet direct onzin/mierneukerij. Mocht er bijvoorbeeld bij het transport iets misgaan dan is het wel prettig als de mensen ter plaatse ook direct kunnen zien met welke stof ze te maken hebben. Daarnaast kun je ook moeilijk zeggen dat de ene taal wel is toegestaan -omdat de meeste mensen dat wel kunnen lezen- en een andere taal niet. Als laatste kun je de bal ook bij Conrad neerleggen; als ze vroeger wel de moeite namen om een vertaald papiertje bij te voegen, dan kunnen ze nu net zo goed een stevige sticker met Nederlandstalige voorschriften op de verpakking plakken.

@TS: Als je in de buurt woont van Rotterdam, zou je DIL electronica eens kunnen bellen. Daar heb ik krap een jaar geleden nog een bakje IJzerchloride gehaald. Voor zover ik weet mag het n.l. nog wel verkocht worden maar het mag niet meer industrieel gebruikt worden.

[RobLemmens]

Voor zoutzuur (37%) en waterstofperoxide (37%) kun je ook bij je lokale apotheek terecht. Ik denk dat als je doorzeurt dat ijzer3chloride ook wel te regelen valt. Tenminste, tot nu toe heb ik alles gewoon bij de apotheek gekocht. Ik weet alleen niet of ze goedkoop zijn, Voor 3 liter zoutzuur was ik toch bijna 60 euro kwijt.

[The Bad Seed]

RobLemmens schreef op woensdag 09 april 2008 @ 16:50:
Ik weet alleen niet of ze goedkoop zijn, Voor 3 liter zoutzuur was ik toch bijna 60 euro kwijt.

Dan hoop ik dat je voor jouw toepassing echt de zuiverheid nodig had van het zoutzuur dat je gehaald hebt bij de apotheker. In de bouwmarkt/Gamma/Hubo/... kost een liter 30% technisch zoutzuur anderhalve euro ofzo. Voor printplaatjes etsen is dat ruim voldoende.

[ Voor 5% gewijzigd door The Bad Seed op 09-04-2008 17:03 ]

[RetepV]

MrDummy schreef op maandag 31 maart 2008 @ 18:30:
Ik heb antwoord van Conrad. Ze kunnen geen Nederlandse veiligheidsvoorschriften op zakje etsmiddel zetten, en kiest liever voor "algemener" Duitse taal. Dat stuit op de Nederlandse regels en wordt de verkoop verboden.

Ik snap dat dan ook niet. Heb ik voor niks Duits moeten leren op school?

Trouwens, kun je het niet gewoon op de Conrad.de site kopen en hiernaartoe op laten sturen?

[ Voor 10% gewijzigd door RetepV op 13-04-2008 21:33 ]

[Squantmuts]

The Bad Seed schreef op woensdag 09 april 2008 @ 17:00:
[...]

Dan hoop ik dat je voor jouw toepassing echt de zuiverheid nodig had van het zoutzuur dat je gehaald hebt bij de apotheker. In de bouwmarkt/Gamma/Hubo/... kost een liter 30% technisch zoutzuur anderhalve euro ofzo. Voor printplaatjes etsen is dat ruim voldoende.

Dan wil ik graag weten bij welke bouwmarkt/Gamma/Hubo je dit hebt gehaald, ik vind alleen maar <10% oplossingen.

[Verwijderd]

Ow vandaar dat ik nooit etsmiddel kon vinden bij Conrad! Heb al vaker een printje willen maken (ter oefening), maar altijd tegen het probleem aangelopen geen etsmiddel te kunnen vinden. Daarom elke keer maar gewoon wat gaatjesboard gebruikt.

Ik wil namelijk later dit jaar een custom digitaal dashboard maken voor mijn project-auto. Met de freeware versie van Eagle wil ik dan het ontwerp maken en zodoende een fatsoenlijke printplaat maken. Wat zouden jullie adviseren voor de incidentele printjesbakker (mijn geval dus)? 'Gewoon' laten maken bij een professioneel bedrijf? Zelf doen is eigenlijk leuker...

Vroeger op school wel eens een printje gemaakt (15 jaar geleden), maar dat mislukte door slecht (uitgewerkt) etsmiddel. Koper was wel aangetast, maar niet weg. Bij 2e poging erg rafelige randjes. Was destijds pentekening op kalkpapier als ontwerp. Tegenwoordig leek het mij beter te doen te zijn door het ontwerp met een laserprinter op overheadsheet materiaal te printen. Komt dan nog stap 2 belichten en stap 3 etsen. Maar als stap 3 lastig wordt dan hebben stappen 1 en 2 ook geen zin .

[the_stickie]

geen lokaal electronicawinkeltje in de buurt?
Hier in .be verkopen die allemaal etsmaterialen

[Verwijderd]

Niet kort in de buurt, maar toch net even langs gereden uit mijn werk.

Hebben inderdaad spulletjes daarvoor, en niet duur (3,50 voor een zakje tbv een liter etsvloeistof). Grootste kosten is verwarmd etsbakje (tenzij je een schaaltje neemt en daar kokend water in giet) en de belichtingsbak. Ik ben de naam van het etsspul vergeten, maar je moest het verwarmen (50 graden) anders werkt het niet en het is normaal blauw en als het uitgewerkt is oranje. Zo te horen moet dat ook goed werken.

Dit is dan waarschijnlijk waar Rmanen en Mr.Dummy het over hebben. Waarom willen velen dan toch het liefst ijzerIIIchloride? Omdat je dat niet hoeft te verwarmen en omdat het houdbaarder is?

[ Voor 0% gewijzigd door Verwijderd op 05-05-2008 18:31 . Reden: typo ]

[MrDummy]

Ook ijzerIIIchloride heeft warmte nodig. Dat versnelt etsproces ook beter. Maar afzuiging is wel nodig want de dampen zijn niet goed om in te ademen.

Bovendien heeft ijzerIIIchloride enige mogelijkheid voor schuimetsproces. Andere stoffen kunnen het niet en doen het dus met luchtbellen voor circulatie.

BTW, oranje is niet juist. Het is eerder (donker)blauwe kleur ten teken dat het verzadigd is.