De Nationale Wetenschapsquiz 2007 vraag 6-10

[Delerium]

Vraag 6: Verbrand je tijdens het skiën vanaf de Zugspitze op een zonnige winterdag sneller dan aan het strand bij Zandvoort op een zonnige zomerdag?

A. Ja, sneeuw reflecteert de UV-stralen extra, waardoor de straling sterker is dan op het strand.
B. Nee, de zonkracht aan de kust is veel sterker dan in de bergen.
C. Nee, alleen de lichaamsdelen die verbranden verschillen.

Vraag 7: We nemen een kop koffie, gieten er een scheut Tia Maria in en doen er dan nog een scheutje koffieroom in. Wat gebeurt er?

A. De koffieroom zakt meteen in het midden naar beneden.
B. De koffie room schift onmiddellijk.
C. De room begint spontaan te pulseren.

Vraag 8: Je zet een brandende kaars in een glazen jampotje op de rand van een draaischijf. Naar welke kant gaat de vlam, als de schijf stationair draait?

A. Naar achteren.
B. Naar buiten.
C. Naar binnen.

Vraag 9: Welke klank hoor je als je naar een opname luistert van iemand die ‘pa-pa’ zegt, en tegelijk een filmpje ziet van iemand die met zijn lippen een ‘ka-ka’-beweging maakt?

A. pa-pa
B. ta-ta
C. la-la

Vraag 10: Kunnen mensen elektromagnetische golven van mobiele telefoonmasten voelen?

A. Ja, dat kan iedereen.
B. Sommige mensen kunnen dat wel.
C. Nee, dat kan niemand.

[TrailBlazer]

vraag 8
Naar binnen. Dit lijkt op de vraag met de helium balon in een auto die de bocht om gaat volgens mij.
Als de schijf gaat draaien krijg je een kracht naar buiten. De brandende vlam heeft volgens mij een lager dichtheid dan de lucht eromheen. De lucht eromheen zal door de centrifugaal kracht naar buiten worden geduwd en de vlam naar binnen duwen.

[TheZeroorez]

ecteinascidin schreef op zondag 02 december 2007 @ 09:38:
Vraag 6: Verbrand je tijdens het skiën vanaf de Zugspitze op een zonnige winterdag sneller dan aan het strand bij Zandvoort op een zonnige zomerdag?

Straling die normaal op de vloer 'verloren' gaat, zal nu weerkaatsen en je raken, dus dat klopt zeker. Echter, hoe het zit met straling op het strand of in de bergen weet ik niet. Dat andere lichaamsdelen verbranden zou kunnen door de weerkaatsing, maar in dat geval zou je op die zonnige zomderag niet op het strand moeten gaan liggen, en moeten skiën zonder skipak. Ik denk dus dat antwoord A goed is, maar B zou ook kunnen.

Vraag 8: Je zet een brandende kaars in een glazen jampotje op de rand van een draaischijf. Naar welke kant gaat de vlam, als de schijf stationair draait?

C, zie TrailBlazer.

Vraag 9: Welke klank hoor je als je naar een opname luistert van iemand die ‘pa-pa’ zegt, en tegelijk een filmpje ziet van iemand die met zijn lippen een ‘ka-ka’-beweging maakt?

Uiteraard wordt je horen beïnvloed door wat je ziet, maar het lijkt me sterk dat je een totaal ander woord hoort in dit geval. Ik denk dus A.

Vraag 10: Kunnen mensen elektromagnetische golven van mobiele telefoonmasten voelen?

Nee, dat kan niet iedereen, en diegenen die dat wel kunnen zijn volgens mij iets te blij bezig met al die paranomale dingen. Als de straling zo sterk zou zijn dat we deze konden voelen zouden de masten niet zomaar op straat mogen staan (want dan kan het ook apparaten beïnvloeden, en misschien zelfs gevaarlijk zijn). Dat sommigen het wel kunnen voelen lijkt me onzin, dan zou de straling dus toch weer op de grens moeten hangen, of zijn zij zogenaamd extreem speciaal, wat ze alleen maar willen C lijkt me.

[OnTracK]

vraag 9
B: ta-ta
Het McGurk-effect: Als je de ene klank hoort, en een andere klank ziet, maken je hersenen iets ervan dat in het midden^* ligt. Overal te vinden met de voiced klanken ba en ga -> levert da. Dit zijn de unvoiced vormen van dezelfde klanken.

^*: Iedere klank heeft een positie in de mond, [p] zit voorin, [k] tegen het gehemelte, [t] zit daartussenin.

[ Voor 40% gewijzigd door OnTracK op 03-12-2007 01:43 ]

[TrailBlazer]

Vraag 6. Je verbrandt inderdaad een stuk harder. Al het zonlicht wat normaal gebasorbeerd wordt weerkaatst nu vrolijk. Ik heb wel eens gehoord van iemand waarbij de binnenkant van zijn neus op die manier was verbrand. Sowieso verbandt je keel erg makkelijk als je door de sneeuw loopt.

[EdwinG]

Mijn ideeën:
6: A
Uiteraard wel afhankelijk van de kleding die je aanhebt. Maar onbedekte huid zal sneller verbranden.

7: Geen flauw idee, drink geen koffie

8: C
Aangezien de kaars in een jampotje staat, zal de lucht om de kaars heen met de zelfde snelheid als de kaars bewegen. Hierdoor zal de vlam niet het wakkeren, zoals zonder het jampotje het geval zou zijn geweest.
Blijft over de middelpunt vliedende kracht, die de materialen in het jampotje onderling kan beïnvloeden. Aangezien de vlam (warme lucht) een lagere dichtheid heeft dan de lucht er om heen, zal de lucht er omheen richting de buitenkant bewegen, en de vlam dus naar binnen duwen.

9: A
Je hoort natuurlijk Pa-pa. Misschien zal je iets anders denken, maar wat je werkelijk hoort veranderd niet door wat je ziet.

10: A
Iedereen kan het, mits je dicht genoeg bij de mast staat (en meerdere seconden). Deze straling zul je als warmte ervaren.

[mux]

Vraag 6: je verbrandt sneller, maar ik kan me voorstellen dat dit ook komt door minder atmosfeer tussen jou en de zon (hoewel dit voor UV niet veel zal schelen). Echter, water reflecteert UV beter dan sneeuw, dus ik denk dat het een moeilijke vergelijking zal zijn. Mijn antwoorden hangen af van of je bij het strand wel of niet boven water zit:

Indien boven het water: op Zandvoot
Indien boven zand: op de zugspitze (als er eindelijk eens geen wolken boven drijven )

Vraag 7: ben benieuwd naar de eerste die hem oplost... alcohol zorgt voor een uitzonderlijk lage oppervlaktespanning (althans, is tia maria alcohol? Ik drink niet dus dat soort dingen gaan vaak langs mij heen) en vet heeft een veel hogere oppervlaktespanning. Het zal waarschijnlijk lijken op het effect dat je een olie op water doet en er dan peper overheen sprenkelt: peper verbreekt de oppervlaktespanning en de olievlek 'spat' uiteen.

Vraag 8: [weggejorist DOM!].

Er wordt lucht naar 'buiten' geslingerd (ik zie even niet zo snel hoe dit kan zonder een ernstig ruwe schijf, maar alle praktische bezwaren hierbuiten gelaten). Dan bouwt zich dus een hoog potentiaal op boven de schijf, relatief lage druk erbuiten en zal de kaars naar binnen branden, wat wel een van de antwoorden is.

Vraag 9: OnTrack hoort het goed te hebben.

Vraag 10: nee, we hebben geen sensorische organen die gevoelig zijn voor lage frequenties. Het is bewezen dat onze warmtegevoelige uiteinden heel licht microgolfstraling kunnen detecteren bij extreem hoge intensiteiten ('steek je poten in een magnetron'). Ook zijn er accounts van mensen die radarstraling (ook uitzonderlijk hoge doses) konden voelen pulseren. Maar dit is allemaal hoge uitzondering, we zullen het eerder warm krijgen van straling op 2.4-5 GHz dan dat we het als straling kunnen waarnemen (secundair effect telt niet).

Mensen zonder kennis van de intrinsieke werking van sensorische organen kunnen het aannemelijk vinden dat straling waarneembaarder wordt bij hogere intensiteiten, vandaar dat de fabel wordt geperpetueerd dat je iets zou kunnen voelen van UMTS-masten en dergelijken.

[ Voor 10% gewijzigd door mux op 02-12-2007 13:03 ]

[TheZeroorez]

EdwinG schreef op zondag 02 december 2007 @ 13:00:
9: A
Je hoort natuurlijk Pa-pa. Misschien zal je iets anders denken, maar wat je werkelijk hoort veranderd niet door wat je ziet.

Ja, dat dacht ik dus ook. Echter:

quote: http://www.vandale.nl/opzoeken/woordenboek/?zoekwoord=horen

ho·ren² (ov.ww., ook abs.)
1 met het gehoor waarnemen
2 uit het gehoorde opmaken => vernemen
3 luisteren naar

Je gehoor != alleen je oren. Ook je hersenen behoren tot je gehoor, dus volgens de eerste defenitie kan het. Volgens de tweede ook, want je maakt 'tata' op. Je hoort dus zeker wel 'tata' of 'dada'.

10: A
Iedereen kan het, mits je dicht genoeg bij de mast staat (en meerdere seconden). Deze straling zul je als warmte ervaren.

Zit wat in ja, maar hoe sterk is die energie in warmte dan?

[EdwinG]

TheZeroorez schreef op zondag 02 december 2007 @ 13:43:
Je gehoor != alleen je oren. Ook je hersenen behoren tot je gehoor, dus volgens de eerste defenitie kan het. Volgens de tweede ook, want je maakt 'tata' op. Je hoort dus zeker wel 'tata' of 'dada'.

Volgens de eerste definitie:

1 met het gehoor waarnemen

En de volgende definitie:

ge·hoor (het ~)
1 zintuig waarmee men hoort
2 gewaarwording d.m.v. de oren

Zal je gewoon 'pa-pa' horen.

Volgens de tweede definitie

2 uit het gehoorde opmaken => vernemen

Zijn die andere opties wel mogelijk.

Zolang de gebruikte definitie niet vermeld wordt, zijn meerdere antwoorden mogelijk.

[Onbekend]

Vraag 6: Verbrand je tijdens het skiën vanaf de Zugspitze op een zonnige winterdag sneller dan aan het strand bij Zandvoort op een zonnige zomerdag?
Antwoord A. Zoals hier eerder is uitgelegd.

Vraag 7: We nemen een kop koffie, gieten er een scheut Tia Maria in en doen er dan nog een scheutje koffieroom in. Wat gebeurt er?
Ik vermoed antwoord B. Room is een bijzonder product en dat gaat volgens mij niet goed op Tia Maria.

Vraag 8: Je zet een brandende kaars in een glazen jampotje op de rand van een draaischijf. Naar welke kant gaat de vlam, als de schijf stationair draait?
Als je het jampotje op z'n kop zet gaat hij uit.

Ik zou zeggen antwoord A: Naar achteren. De schijf draait rond en de vlam gaat erachteraan.

Vraag 10: Kunnen mensen elektromagnetische golven van mobiele telefoonmasten voelen?
Minimaal antwoord B. Misschien zelfs antwoord A. Het is immers nooit bewezen dat niemand de elektromagnetische golven voelt.

[TheZeroorez]

EdwinG schreef op zondag 02 december 2007 @ 13:52:
Zolang de gebruikte definitie niet vermeld wordt, zijn meerdere antwoorden mogelijk.

Ja, maar zolang het een wetenschapsquiz is, en geen taalquiz, zullen we maar voor die gaan?

Jammer dat mensen dat niet lijken te begrijpen, ook in de andere topics. Je kunt er best over nadenken, maar lees de vraag oppervlakkig en dan heb je zo'n beetje hoe 'ie bedoeld is. Het lijkt me iig niet dat je een woordenboek en een 10 voor Nederlands nodig hebt om zo'n quiz te maken. Zeker wanneer het een vraag is waarover je kunt twijfelen is het niet gek om de meest voor de hand liggende te kiezen

Onbekend schreef op zondag 02 december 2007 @ 13:55:
Vraag 8: Je zet een brandende kaars in een glazen jampotje op de rand van een draaischijf. Naar welke kant gaat de vlam, als de schijf stationair draait?
Als je het jampotje op z'n kop zet gaat hij uit.

Niet direct.

Ik zou zeggen antwoord A: Naar achteren. De schijf draait rond en de vlam gaat erachteraan.

De schijf draait stationair, dus a = 0. Verder is dat jampotje (afaik) juist om te zorgen dat de vlam dus niet door wind oid achter blijft.

[ Voor 29% gewijzigd door TheZeroorez op 02-12-2007 14:49 ]

[mux]

TheZeroorez schreef op zondag 02 december 2007 @ 14:47:
[...]
De schijf draait stationair, dus a = 0. Verder is dat jampotje (afaik) juist om te zorgen dat de vlam dus niet door wind oid achter blijft.

a =/= 0 Hij draait rond (wiskundenazi)

TheZeroorez schreef op zondag 02 december 2007 @ 13:43:
Zit wat in ja, maar hoe sterk is die energie in warmte dan?

Dan zou je alsnog niet de straling waarnemen, maar de warmte die door de straling wordt veroorzaakt, dus een fundamenteel verschillend object. Ik zou het niet goed rekenen.

[Duesenberg J]

6: A
Volgens mij reflecteert zand ook nog best een hoop UV, maar minder dan Sneeuw of water. Gesteld dat de strandgast zich op de waterlijn bevindt en aan de ene kant UV gereflecteerd krijgt via het water en aan de andere kant vanuit het zand, is de totale hoeveelheid gereflecteerd UV lager dan bij een volledig besneeuwde omgeving. Daarbij komt dat de hoeveelheid door de atmosfeer weggefilterde UV met de hoogte afneemt en de skieër meer direct UV ontvangt. Het enige wat dan de uitkomst misschien nog zou kunnen beïnvloeden is de stand van de zon (winter bij skieën, dus laag, dus licht moet meer afstand door atmosfeer afleggen om skieër te bereiken en zomer bij strand, dus hoog, dus hogere lichtintensiteit) en de helling van het terrein. Maar misschien heffen die elkaar ook weer op, afhankelijk van de ligging van de Zugspitze. Maar misschien denk ik te ingewikkeld hier.

7: geen idee

8: naar binnen, met dezelfde argumentatie als al vele malen hierboven beschreven

9: ook geen idee, maar ik ga mee met OnTracK en zijn McGurk-effect. (gewoon omdat dit een dusdanig wetenschappellijk klinkende verklaring is dat ik als leek op dit gebied het meteen voor waar aanneem)

10: Ik denk C, maar daarbij zeg ik dat ik vermoed dat er (bij grote zendmasten, dus niet die kleine gevalletjes die op een flatje staan) wel schade aangericht kan worden, die zich later pas uit in onwel worden / missellijkheid e.d.

ssj3gohan schreef op zondag 02 december 2007 @ 15:07:
a =/= 0 Hij draait rond (wiskundenazi)

Technisch gezien heb je gelijk als je a definiëert als de verandering in de x-component of de z-component van de snelheidsvector van het jampotje, maar ik ga mee met TheZeroorez's door a te definiëren als zijnde een verandering in lengte van de snelheidsvector van het jampotje, die, ondanks de cirkelvormige baan, gelijk blijft en enkel van richting verandert. Aangezien de schijf stationair ronddraait (ik had gekozen voor de term eenparig) is die verandering gelijk aan 0, dus a = 0

[Dido]

Duesenberg J schreef op maandag 03 december 2007 @ 01:01:
Technisch gezien heb je gelijk als je a definiëert als de verandering in de x-component of de z-component van de snelheidsvector van het jampotje, maar ik ga mee met TheZeroorez's door a te definiëren als zijnde een verandering in lengte van de snelheidsvector van het jampotje, die, ondanks de cirkelvormige baan, gelijk blijft en enkel van richting verandert. Aangezien de schijf stationair ronddraait (ik had gekozen voor de term eenparig) is die verandering gelijk aan 0, dus a = 0

Ik vind het nogal een onzinnige definitie van a die je hanteert. Newton heeft nou juist zo mooi aangetoond dat het veranderen van de richting van je snelheidsvector ook een versnelling is.

Het fijne van het feit dat de schijf met een constante snelheid draait is dat a constant is, dat rekent makkelijker. Om a per se op 0 te stellen heeft weinig zin - waar komt die middelpuntvliedende kracht dan vandaan

[Jk_W]

ecteinascidin schreef op zondag 02 december 2007 @ 09:38:
Vraag 9: Welke klank hoor je als je naar een opname luistert van iemand die ‘pa-pa’ zegt, en tegelijk een filmpje ziet van iemand die met zijn lippen een ‘ka-ka’-beweging maakt?

A. pa-pa
B. ta-ta
C. la-la

Een filmpje van de McGurks Sound Illusion kan hier aardig bij helpen vermoed ik.

[The End]

Vraag 6 is een moeilijke:
-Sneeuw weerkaatst de straling heel goed. Zout water echter ook. (Overgens kan ik zonder zonnebril redelijk aan het strand liggen; in de sneeuw zie ik niks zonder zonnebril)
-In de zomer staat de zon veel hoger en legt de straling minder afstand door de atmosfeer af.
-Hoe hoger je komt hoe korter de afstand is die de straling moet afleggen.
-Hoe lager je komt, hoe dikker de atmosfeer.
-De zugspitze ligt zuidelijker dan Zandvoort.

Er zal wel ergens een break even point zijn. Echter weet ik uit ervaring dat ik op 3000 meter hoogte (top van de zugspitze is 2962 meter) levend verbrand en op het strand van zandvoort niet. Dus A

[Rey Nemaattori]

noguru schreef op zondag 02 december 2007 @ 13:55:
Ik ga ook voor C hierom. Daarbij voorkomt het afsluiten van de fles alleen dat de CO2 uit de fles ontsnapt, je raakt het nog steeds kwijt in de champagne. En daar willen we de bubbels houden. Overigens weet ik vanuit de "dagelijkse" praktijk dat beide niet goed werken, het is en blijft zonde van je dure champagne dus die moet je gewoon meteen opdrinken. Erg he

Als je de fles afsluit stijgt de druk vanzelf door ontsnappend gas, waardoor er minder gas kan ontsnappen...dit gaat door tot er een evenwicht wordt bereikt lijkt me?

The End schreef op maandag 03 december 2007 @ 11:43:
Vraag 6 is een moeilijke:
-Sneeuw weerkaatst de straling heel goed. Zout water echter ook. (Overgens kan ik zonder zonnebril redelijk aan het strand liggen; in de sneeuw zie ik niks zonder zonnebril)

Ligt ook aan de frequenties....misschien is sneeuw efficienter in het weerspiegelen van zichtbare frequenties, en zout water beter in het weerspiegeleln van Uv. Wat je ziet of hoe verblind je wordt is volstrekt irrelevant bij de vraag of je bruin wordt of niet...

[Salvatron]

ecteinascidin schreef op zondag 02 december 2007 @ 09:38:
Vraag 6: Verbrand je tijdens het skiën vanaf de Zugspitze op een zonnige winterdag sneller dan aan het strand bij Zandvoort op een zonnige zomerdag?

A. Ja, sneeuw reflecteert de UV-stralen extra, waardoor de straling sterker is dan op het strand.
B. Nee, de zonkracht aan de kust is veel sterker dan in de bergen.
C. Nee, alleen de lichaamsdelen die verbranden verschillen.

Antwoord: C
A is het niet omdat sneeuw de UV-stralen misschien wel weerkaatst, maar in de winter is de zonkracht veel minder sterk dan in de zomer.
B is het ook niet omdat de zonkracht in de zomer wel sterker is dan in de winter maar dat heeft niets met kust en bergen te maken, zoals hier staat.
C zou het kunnen zijn omdat UV in de winter ook van onderen komt en in de zomer van boven en men in de winter andere kleding draagt. De lichaamsdelen die verbranden verschillen dus inderdaad.

[mux]

Ik kan niet op internet vinden wat de reflectiviteit van sneeuw en water zijn voor UV-licht. Iemand anders hier wel geluk mee gehad? Anders vraag ik het morgen even aan de sectie ruimtevaart op lucht- en ruimtevaarttechniek in Delft.

[DarkTemple]

Hoe hoger hoe sterker de UV straling is toch ook?

Kwam dit nog tegen:

Although water is a poor reflective (only reflecting 3-5 percent, the same as grass), ultraviolet light does pass through it, so you can burn in the water. Dry sand reflects about 17 percent, but white sand reflects considerably more. Snow reflects up to 85 percent.

[ Voor 74% gewijzigd door DarkTemple op 03-12-2007 15:50 ]

[DarkTemple]

Ultraviolet radiation increases 4%-5% with every 1000 feet above sea level.

Ga uit van 2000 meter, dat is grofweg 6000 feet, dat is al 24-30% meer.

[Salvatron]

ecteinascidin schreef op zondag 02 december 2007 @ 09:38:
Vraag 7: We nemen een kop koffie, gieten er een scheut Tia Maria in en doen er dan nog een scheutje koffieroom in. Wat gebeurt er?

A. De koffieroom zakt meteen in het midden naar beneden.
B. De koffie room schift onmiddellijk.
C. De room begint spontaan te pulseren.

Antwoord: A
Alcohol <-> vet. De koffieroom zakt naar beneden in het midden omdat de alcohol lichter is dan de room en meer oppervlaktespanning heeft. Ik zeg maar wat.

Vraag 8: Je zet een brandende kaars in een glazen jampotje op de rand van een draaischijf. Naar welke kant gaat de vlam, als de schijf stationair draait?

A. Naar achteren.
B. Naar buiten.
C. Naar binnen.

Antwoord: C
Is reeds door anderen beargumenteerd, heeft met dichtheid en middelpuntvliedende kracht te maken.

Vraag 9: Welke klank hoor je als je naar een opname luistert van iemand die ‘pa-pa’ zegt, en tegelijk een filmpje ziet van iemand die met zijn lippen een ‘ka-ka’-beweging maakt?

A. pa-pa
B. ta-ta
C. la-la

Papa. Iemand zegt papa dus je hoort papa. Zo simpel is het.

Vraag 10: Kunnen mensen elektromagnetische golven van mobiele telefoonmasten voelen?

A. Ja, dat kan iedereen.
B. Sommige mensen kunnen dat wel.
C. Nee, dat kan niemand.

Nee, mensen kunnen die niet voelen anders zouden ze wel verboden zijn.

[Dido]

Jack Walsh schreef op maandag 03 december 2007 @ 15:55:
Papa. Iemand zegt papa dus je hoort papa. Zo simpel is het.

Ik begrijp dat jij onbekend bent met het misvertaan van dingen?

Je poneert heel stellig "dit is zo", maar ik weet uit ervaring dat het prima mogelijk is dat iemand iets zegt en dat je iets anders hoort. Zoek ook eens op "mondegreen", dan zie je dat
ik niet de enige ben

Hoe het is zou ik niet weten, maar ik ben geneigd te gaan voor de uitleg die eerder gegeven werd, en waar een wat duidelijkere onderbouwing bij werd gegeven dan "zo eenvoudig is het"

Nee, mensen kunnen die niet voelen anders zouden ze wel verboden zijn.

Dat vind ik getuigen van een rotsvast, maar ook enigszins naief vertrouwen in de beschermende rol van onze regering

Hoeveel schadelijke dingen zijn jarenlang juist niet verboden geweest?

Nu zeg ik niet dat GSM-straling schadelijk is, integendeel. Ik vind alleen de logica "het is niet verboden, dus is het veilig" wel heel erg kort door de bocht. Niet alleen was asbest bijvoorbeeld dus onschadelijk tot het verboden werd, maar autorijden, roken en drinken zijn kennelijk ook niet schadelijk - ze zijn niet verboden

[Verwijderd]

ecteinascidin schreef op zondag 02 december 2007 @ 09:38:

Vraag 8: Je zet een brandende kaars in een glazen jampotje op de rand van een draaischijf. Naar welke kant gaat de vlam, als de schijf stationair draait?

A. Naar achteren.
B. Naar buiten.
C. Naar binnen.

Het eerste oppervlakkige antwoord is dat de vlam zich naar binnen gaat richten. . .het zelfde effect dat je krijgt als je een helium ballon in je auto hebt en deze naar achteren beweegt als je gaat remmen (luchtverdichting aan de voorkant van de auto vanwege deceleratie. . .mijn kinderen vonden dit experiment prachtig maar snapten er niets van.

Er is meer aan de hand. . . zijn meerder processen aan de gang.

1 De lucht wordt, in het draaiende referentiekader van het glas radiaal naar buiten geduwd;
2 Door de horizontale beweging ontstaat er een stroming van de stilstaande lucht over het bewegende glas. Hierdoor. . .zelfs met een louter lineaire beweging. . .zal er een circulatie ontstaan in het glas zodat de vlam in de zelfde richting gaat omzwenken als het glas beweegt. . .dus in de bewegingsrichting van het glas (naar voren);
3 Door de centripetale acceleratie zal de lucht in het glas naar buiten stromen (centrifugale actie);
4 De vlam van de kaars zal naar buiten omzwenken (omgeblazen worden).

Dit heeft het gevolg dat de vlam in de richting van de tangentiële beweging omzwenkt maar ook naar buiten toe zal omzwenken.

Met dit mechanisme is er nauwelijks sprake van luchtverdichting vanwege centripetale acceleratie. . .de lucht stroomt immers direct radiaal naar buiten toe het glas uit, zodra de draaibeweging begint. Verse lucht stroomt o.a. het glas binnen aan de kant het dichtste bij het draaicenter. Ook stroomt er lucht naar binnen aan de achterkant vanwege de voorwaarste beweging van het glas

Antwoord B dus, maar de vlam zwenkt ook gedeeltelijk naar voren!

Ik heb een glas met een kaars er in op een arm van mijn lab centrifuge vast geplakt(cellotape ), kaars aangestoken en de schakerlaar snel aan en uit geschakeld. . . om te voorkomen dat het glas tegen de muur zou knallen als de snelheid te groot zou worden.

De vlam ging naar buiten omzwenken. Met een beetje hogere snelheid was dit ook goed te zien als het vlammetje naar buiten toe werd uitgeblazen!

Leuk apparaat, die centrifuge.

[ Voor 3% gewijzigd door Verwijderd op 03-12-2007 23:21 ]

[Dido]

Dat vlammetjesverhaal doet me denken aan een heliumballon-in-een-liftverhaal (lift gaat naar beneden, remt af, wat doet de ballon?).
Antwoord moest toen zijn dat de ballon omhoog wilde - ik heb moeten lullen als brugman om de docent aan het verstand te peuteren dat mijn lift een open kooiconstructie was, en dat de ballon dus naar beneden bewoog. (Ja, ik kan soms een zeikerd zijn ).

Het klinkt inderdaad erg logich dat de lucht die naar buiten toe beweegt niet in het glas blijft zitten. Het glas is ook alleszins niet dicht - dat zou de vraag vereenvoudigen

[Xyzar_]

6: A
Ik gok dat de UV stralene beter worden gereflecteerd door de sneeuw dan door zand en water. Water reflecteerd zowieso alleen binnen een bepaald bereik van invalshoeken, en zand reflecteerd niet zo extreem goed als sneeuw.
De zon is wel verder weg in de winter, maar je zit ook hoger in de bergen dus..

7: A
in mijn ervaring vloeit te room naar beneden en vermengt zich langzaam emt de koffie, ongeacht de toevoegen. maar wellicht reageert het wel explosief (of pulserend ) met de tia maria..

8: C
want A en B lijken we al helemaal onzin

9: B
als ik naar de mondbewegingen kijken zou ik zeggen dat je het intrepeteerd als ta-ta.
A zal het sowieso neit zijn, omdat je zintuigen elkaar beïnvloeden, en la-la is wel zo'n andere klank
(bij de L ligt je tong ook heel anders)

10: A
Afhankelijk van de afstand

[Xiphalon]

ecteinascidin schreef op zondag 02 december 2007 @ 09:38:
Vraag 10: Kunnen mensen elektromagnetische golven van mobiele telefoonmasten voelen?

A. Ja, dat kan iedereen.
B. Sommige mensen kunnen dat wel.
C. Nee, dat kan niemand.

A. mits in de buurt. Stop maar eens je vinger in een draadloze tandenborsteloplader -> wordt warm.

[Dido]

darkmage schreef op dinsdag 04 december 2007 @ 15:43:
A. mits in de buurt. Stop maar eens je vinger in een draadloze tandenborsteloplader -> wordt warm.

Zo technisch ben ik niet, maar mijn tandenborsteloplader werkt met dezelfde EM-straling als mobiele telefoonmasten?

Waarom is mijn tandenborstel dan soms leeg, terwijl ik wel GSM-dekking heb

De vermelding dat het specifiek om EM-straling gaat die voor mobiele telefonie wordt gebruikt is vrij essentieel. Redelijk wat EM-straling kunnen we namelijk uitsekend waarnemen, dat noemen we licht.

[Kees Schilder]

8 = b !!

Zelf getest.

[ Voor 43% gewijzigd door Kees Schilder op 05-12-2007 13:27 ]

[enchion]

Mijn Antwoord op vraag 10.

Uiteindelijk wordt alle EM energie omgezet in warmte (wat ook gewoon em is)
Die warmte komt in onze lucht terecht.
Zendmasten dragen dus bij aan global warming .
Aangezien dit een wetenschapskwis is veronderstel ik dat de makers in global warming geloven.

En dus is het antwoord A en anders B (als je de industriele oliefanaten meerekent)

[Verwijderd]

ecteinascidin schreef op zondag 02 december 2007 @ 09:38:


Vraag 8: Je zet een brandende kaars in een glazen jampotje op de rand van een draaischijf. Naar welke kant gaat de vlam, als de schijf stationair draait?

A. Naar achteren.
B. Naar buiten.
C. Naar binnen.

Nou, dit was een interessante vraag en een interessante demonstratie maar toch zijn er meerde antwoorden

Ik heb het vraagstuk proefondervindelijk meer dan twee kunnen beantwoorden:

1 met een waxinelichtje op een centrifuge
2 met een waxinelichtje op een platenspeler

In beide gevallen werd de vlam daar buiten gedreven. . .weg van het draaicenter.

In demonstratie op de TV was het duidelijk te zien dat de vlam naar binnen werd gedreven: Hoe is dat te verklaren met mijn experiment?

Gemakkelijk!

* Ik gebruikte een laag glazen potje zonder vernauwende rand aan de top. . .de vlam was wel nog duidelijk onder de rand van het potje;
* In de NWT demo werden relatief hoge jampotten gebruikt met relatief lange kaarsen, met de vlam nog beduidend ver onder de rand van het jampotje.

Met mijn lage potjes en lage waxinelichtjes ontstaat er een relatief sterke radiale luchtstroming naar buiten toe (centrifugale stroming) en dat zuigt de vlam mee naar buiten. Met de hoge potjes en lage kaarsen is de centrifugale stroming waardoor er lucht uit de jampot ontsnapt klaarblijkelijk gering en heeft de lage dichtheid van de hete gassen t.o.z.v. de lucht aan de buitenwand (centripetaal effect) de overhand om de vlam naar binnen te drukken.

Met deze vraag is het antwoord dus ook duidelijk afhankelijk van de geometrische verhoudingen van de voorwerpen die in een demonstratie gebruikt worden.

Iedereen die op basis van een juiste technische verklaring Antwoord B gegeven heeft krijgt van mij volle punten voor zijn antwoord!
Iedereen die gewoon gokt krijgt van mij 0 punten

[ Voor 10% gewijzigd door Verwijderd op 26-12-2007 04:05 ]

[temp00]

Even over vraag 10. Hier en op de site van de VPRO staat "van mobiele telefoonmasten voelen". Ik kwam net binnenvallen in de quiz dus ik kan mij vergissen en het mij niet goed herinneren maar ik dacht dat ze het in de uitzending niet over mobiele telefoonmasten in het specifiek hadden maar over elektromagnetischestraling o.i.d. Ze toonde live dmv een (al dan niet) bellend mobieltje aan dat dit niet te voelen was . Dan hebben we het dus over een gering aantal Watt's. Volgens mij als je een zender van een paar duizend(x10) Watt op je lichaam zet voel je het wel. Ook een magnetron met een paar honderd Watt zou je, doordat o.a. je bloed gaat koken, voelen (als je erin zou zitten ). Nu weet ik wel dat je de straling zelf niet voelt maar alleen het effect ervan, maar deze vraag hadden ze wat mij betreft toch wat anders kunnen stellen (als dat wat ik mij herinner klopt).

Iemand die het zich nog wel goed kan herinneren wat ze precies vroegen?

[Verwijderd]

temp00 schreef op woensdag 26 december 2007 @ 04:31:
Even over vraag 10. Hier en op de site van de VPRO staat "van mobiele telefoonmasten voelen". Ik kwam net binnenvallen in de quiz dus ik kan mij vergissen en het mij niet goed herinneren maar ik dacht dat ze het in de uitzending niet over mobiele telefoonmasten in het specifiek hadden maar over elektromagnetischestraling o.i.d. Ze toonde live dmv een (al dan niet) bellend mobieltje aan dat dit niet te voelen was . Dan hebben we het dus over een gering aantal Watt's. Volgens mij als je een zender van een paar duizend(x10) Watt op je lichaam zet voel je het wel. Ook een magnetron met een paar honderd Watt zou je, doordat o.a. je bloed gaat koken, voelen (als je erin zou zitten ). Nu weet ik wel dat je de straling zelf niet voelt maar alleen het effect ervan, maar deze vraag hadden ze wat mij betreft toch wat anders kunnen stellen (als dat wat ik mij herinner klopt).

Iemand die het zich nog wel goed kan herinneren wat ze precies vroegen?

Gelijk heb t.a.z.v. de kwaliteit van de vragen, maar je stelt hierboven dat je de straling niet kan voelen. Als je het vraagstuk zou vertalen naar een zwakke of sterke lichtbron die op je hoofd gericht is dan zou het antwoord dat als je het voelt toch geen discussie op wekken dat je het licht niet voelt?.

Als een zeer zwakke lichtbron op je gezicht gericht is. . .zo zwak dat je niets voelt dan voel je in elk geval ook geen warmte. . .je zegt dan “ik voel niets".

Als er nu een sterke lichtbron gebruikt wordt. . .zo sterk dat in 1/10 seconden je vel er af brandt . . .voel je dan het licht of voel je alleen de hitte die het licht opwekt? Zou er een discussie ontstaan dat je niet het licht voelt maar alleen de hitte?
In de NWT-vraag ging het om of iemand het zou voelen als er met een mobieltje gebeld werd. Ik stel dus dat als je iets voelt het er niet toe doet wat je voelt. . .een trilling in je hoofd of een geluid vanuit je kiezen of gevoel in je elleboogbotje. Ik zou ook verwachten als je in een zeer sterk radiostralingsveld terecht komt je het ook zal voelen. . .de straling van een mobieltje kennelijk doorgaans niet omdat het te zwak is.

[Verwijderd]

Nog even over die kaars. Mijn eerste intuitie zei dat de lucht in de pot naar buiten wordt geslingerd en dat de luchtdichtheid aan de rand van de draaischijf dus het hoogst is. Een vlam brandt makkelijker als er meer zuurstof is en de natuur kiest altijd voor de makkelijkste weg; de vlam zal dus naar buiten toe buigen.

[Verwijderd]

Verwijderd schreef op woensdag 26 december 2007 @ 09:58:
Nog even over die kaars. Mijn eerste intuitie zei dat de lucht in de pot naar buiten wordt geslingerd en dat de luchtdichtheid aan de rand van de draaischijf dus het hoogst is. Een vlam brandt makkelijker als er meer zuurstof is en de natuur kiest altijd voor de makkelijkste weg; de vlam zal dus naar buiten toe buigen.

Deze verklaring heeft geen procestechnische onderbouwing maar lijkt een beetje op een geloofsartikel. . .een beetje zoals Aristoteles zwaartekracht verklaarde: "objecten vallen naar de aarde toe omdat ze er thuis horen".

Met een foute redenering krijg je geen punten

De vlam wordt gevormd door menging van de lucht die van onderen toestroomt met het verdampte kaarsvet en als je dichtheid van de lucht zou meenemen (zoals in de verklaring op de TV werd gedaan) zou een vlam nog steeds naar binnen gaan vanwege de "drijfkracht" van het hete gas in de vlam. De zuurstof concentratie in de lucht om de vlam heen kan nauwelijks effect hebben op de richting de vlam heen gaat.

[EdwinG]

http://www.vpro.nl/programma/nwq/artikelen/38487954/
6) Verbrand je tijdens het skiën vanaf de Zugspitze op een zonnige winterdag sneller dan aan het strand bij Zandvoort op een zonnige zomerdag?

a) Ja, sneeuw reflecteert de UV-stralen extra, waardoor de straling sterker is dan op het strand.
b) Nee, de zonkracht aan de kust is veel sterker dan in de bergen.
c) Nee, alleen de lichaamsdelen die verbranden verschillen.

Het juiste antwoord is c, het maakt niet uit. De zonkracht aan het strand in Zandvoort is groter dan die op de Zugspitze in het skiseizoen. Maar zonkracht gaat uit van de hoeveelheid ultraviolet zonlicht op een horizontaal oppervlak. Dit gaat dus niet op voor de Zugspitze. Maar in besneeuwde bergen speelt de reflectie van sneeuw mee. Deze 'omgevingsstraling' wordt de actinische flux genoemd. Er is wel verschil in het soort ultraviolet licht: in Zandvoort is er meer UVB-straling en op de Zugzpitze meer UVA-straling, maar de totale hoeveelheid ultraviolet licht waarvan je kan verbranden is even sterk tijdens een zomer in Zandvoort als in het skiseizoen op de Zugspitze. Alleen kan je in Zugspitze door de sneeuwreflectie op de raarste plaatsen verbranden, zoals de onderkant van je kin en de binnenkant van je neus.

7) We nemen een kop koffie, gieten er een scheut Tia Maria in en doen er dan nog een scheutje koffieroom in. Wat gebeurt er?

a. De koffieroom zakt meteen in het midden naar beneden.
b. De koffie room schift onmiddellijk.
c. De room begint spontaan te pulseren.

Het juiste antwoord is c, de room begint te pulseren. Dit wordt veroorzaakt door convectie. Convectie is de beweging die ontstaat als gevolg van een verschil in dichtheid tussen de Tia Maria en de koffieroom. Zodra de room is toegevoegd, begint de alcohol erdoorheen omhoog te diffunderen. Zodra de alcohol het oppervlak bereikt, vermindert het de oppervlaktespanning in de room. Op plaatsen waar geen alcohol omhoog is gekomen blijft de oppervlaktespanning ongewijzigd, waardoor de vloeistof met de lage oppervlaktespanning die kant op wordt getrokken. Terwijl de vloeistof aan het oppervlak wordt weggetrokken, komt er nieuwe Tia Maria omhoog om zijn plaats in te nemen. Zolang er een verschil in dichtheid blijft bestaan in het mengsel, zal deze beweging blijven bestaan.

8 ) Je zet een brandende kaars in een glazen jampotje op de rand van een draaischijf. Naar welke kant gaat de vlam, als de schijf stationair draait?

a) Naar achteren.
b) Naar buiten.
c) Naar binnen.

Het juiste antwoord is c, naar binnen. De lucht in het jampotje ondervindt een centrifugale kracht door het ronddraaien. Hierdoor wordt de koude, dichtere lucht naar buiten geduwd. De hetere, lichtere lucht, dus de vlam zelf, komt dan aan de binnenkant te zitten.

9) Welke klank hoor je als je naar een opname luistert van iemand die 'pa-pa' zegt, en tegelijk een filmpje ziet van iemand die met zijn lippen een 'ka-ka'-beweging maakt?

a) pa-pa
b) ta-ta
d) la-la

Antwoord b klopt. Een 'pa-pa'-geluid maak je met je lippen; een 'ka-ka'-geluid met je mond wijd open. Als je het ene geluid hoort en het andere 'ziet', maken je hersenen een soort compromis van de twee. Het lijkt dan net alsof je 'ta-ta' hoort. Dit heet het 'McGurk-effect'. En is voor het eerst in 1976 beschreven. Het 'McGurk-effect' laat zien dat we auditieve en visuele informatie combineren bij het verstaan van spraak. Het effect is zeer robuust: zelfs als je ervan weet, verandert dat de perceptie niet. We weten allemaal dat het verstaan van spraak niet alleen van geluid afhangt. Zelfs in een lawaaiige kroeg kunnen we vaak nog prima een gesprek volgen, al verstaan we niet alle woorden.

10) Kunnen mensen elektromagnetische golven van mobiele telefoonmasten voelen?

a) Ja, dat kan iedereen.
b) Sommige mensen kunnen dat wel.
c) Nee, dat kan niemand.

Het juiste antwoord is c. Mensen kunnen de elektromagnetische golven van telefoonmasten niet voelen. Tijdens een Engels onderzoek uit 2007 werden proefpersonen blootgesteld aan GMS- en UMTS-straling. De proefpersonen waren verdeeld over een groep mensen die symptomen kregen van blootstelling aan straling (zogenaamde elektroallergie) en een controlegroep. Beide groepen bleken even slecht in het bepalen of de straling aan of uit stond. De experimenten werden, zoals dat betaamt, dubbelblind uitgevoerd. Elektroallergie lijkt dus vooral een psychosomatische aandoening te zijn. Dit betekent overigens niet dat op de lange termijn elektromagnetische golven geen schadelijke gevolgen kunnen hebben voor de gezondheid, maar dat vroegen we niet.