Chemische proefjes voor theater

[dirkpostma]

Eind januari ga ik eindexamen Muziektheater doen aan het Conservatorium te Tilburg. Ik ga dit doen op basis van de musical Jekyll & Hyde. Jekyll is een wetenschapper die probeert het goede en het kwade in de mens te scheiden. Hij heeft daarvoor een methode waarbij hij gebruik maakt van chemische formules.

Om er theatraal iets moois van te maken zou ik graag op een of andere manier een mooi laboratorium willen creeeren. Je kent het wel: erlenmeyers, reageerbuizen, slangetjes hier, slangetjes daar. Dat is geen probleem, dat ga ik regelen bij een apotheker.

Waar ik echter nog naar op zoek ben zijn relatief veilige chemische reacties met leuke effecten, zoals rook. Ik heb op internet lopen zoeken en heb op zich wel wat gevonden, maar ik vraag me af of hier nog mensen zijn die suggesties hebben om een mooi laboratorium te kunnen maken.

Wat ik volgens mij o.m. zou kunnen doen is zoutzuur & ammonia gassen bij elkaar laten komen. Je krijgt dan een soort van "rook" die bestaat uit salmiak.

Verder zit ik te denken aan een soort "nevel" maar heb geen idee hoe ik dit kan maken. Ik heb het wel eens gezien in winkels, weet iemand hoe zij dit doen? Als ik zoek krijg ik vooral resultaten van rookmachines e.d., maar ik ben op zoek naar een vele kleinere schaal rook. Dus niet hele toneel, maar alleen in een bekerglaasje of erlenmeyer.

Iemand suggesties? Alvast bedankt!

[Rey Nemaattori]

Zoutzuur + ammoniak en het woord veilig in een zin kan alleen als je ;t door professionals laat doen.

Los van het feit dat salmiak in gasvorm me nogal lijkt prikken in de ogen en neus, kun je nooit 100% zeker weten dat ALLE ammoniak daadwerkelijk reageerd.

http://www.thuisexperimen...salmiaksynthese/nevel.htm

Let op de dislaimer: alleen in een goed geventileerde ruimte, ie. die gassen mogen niet blijven hangen!!!! Als je jezelf vergast, tot daar aan toe, een complete zaal blootstellen aan deze gassen zou weleens problemen kunnen geven, vooral omdat je véél rook wilt hebben omdat ;'t van afstando ook zichtbaar moet zijn.

Volgens mij gebruiken ze in films ook geen salmiakgas, dus misschien moet je daar eens gaan navragen?

Erlenmeyers&shit kun je gewoon online kopen, ga wel voor 2e handsspul, dat scheelt tot 50% in de prijs!

[ Voor 22% gewijzigd door Rey Nemaattori op 31-10-2007 18:17 ]

[HammerT]

Als ik me niet vergis maken ze dat soort effect met droog ijs.

[Rey Nemaattori]

^^idd, droog ijs in water geeft bubbels én damp!

Met voedselkleuring kun je daar dan nog chemische kleuren aan geven....

[Anoniem: 26306]

HammerT schreef op woensdag 31 oktober 2007 @ 18:16:
Als ik me niet vergis maken ze dat soort effect met droog ijs.

Droogijs (bevroren kooldioxide dus) in een beetje lauw water gooien heeft een effect dat er nevel ontstaat en als een waterval omlaag loopt.

[Wish]

Yep - als (heel oud-) scheikundige ga ik je zeker die salmiak nevel afraden, da's risky business. En als speler zou ik in ieder geval niet in de buurt willen komen van hoeveelheden zoutzuur en ammoniak.

Voor droog ijs, wat ook leuk rookt heb je verschillende mogelijkheden om dat te kopen en het is veilig (mits je de goede handschoenen draag):
http://nl.wikipedia.org/wiki/Droogijs

Heb je misschien anders een universiteit of een middelbare school in de buurt waar je een bevlogen scheikunde docent om tips kunt vragen? Dikke kans dat die er meer van af weten dan de gemiddelde tweaker....

[Delerium]

Droogijs is voor de rook geniaal.

Als je nou een grote kan/erleymeyer pakt met water en er een Ph-indicator ingooit, dan ziet dat er spectaculair uit qua kleur. Rood bijvoorbeeld als het water een tikkie zuur is. Als je het dan aanbaset (ammonia erbij of zo) dan zal de pH-indicator omslaan en een andere kleur geven. Met een paar druppels kan je dan veilig een totale kleurverandering maken.

Of nog beter, water in de erleymeyer met daarin een koperzout opgelost (kopersulfaat). Als je dan ammonia toevoegt, dan wordt het echt diep diep blauw.
Je zal het uiteindelijk toch van kleur of rook moeten hebben. Schietkatoen en stikstofiodide is nooit een goed idee.

Croftybom is ook geen goed idee maar methos en cola-light...... dat kan dan weer wel.

[ Voor 6% gewijzigd door Delerium op 31-10-2007 18:26 ]

[Wish]

Ah, en kijk eens op http://chemie.startpagina.nl/ onder experimenteren...

[kunnen]

Misschien weet iemand een reactie die meerdere malen (spontaan) voor kleurverandering zorgt?

[brokenp]

Je zou natuurlijk ook kleurverandering kunnen laten plaatsvinden door een leuke setup te bedenken met de verlichting (gekleurde lampen onder de tafel ofzo)

Het voordeel van gekleurd licht is denk ik dat het wat duidelijker overkomt bij publiek op afstand. Ik denk dat je flinke erlenmeyers moet hebben voordat iemand op de 1e rij van het balkon ziet dat de kleur verandert is. Ligt natuurlijk ook aan de setting waarin het moet plaatsvinden.

[Universal Creations]

Loodnitraat met kaliumjodide doet het ook altijd goed in de klas:

2 kleurloze vloeistoffen worden samen knalgeel

Rode koolsap is trouwens een leuke zuur-base indicator die onder verschillende omstandigheden paars, rood en groen wordt (linkje)

Een andere leuk experiment is het verhitten van ijzeroxalaat, dit ontleedt namelijk in zuiver ijzerpoeder (heel fijn stof) en CO₂. Wanneer je dit ijzerpoeder uit je reageerbuis laat vallen van redelijke hoogte, verbrandt het ter plekke, wat kleine gele vonkjes oplevert. Deze proef laten wij leerlingen ook doen en is behoorlijk veilig.

En wat te denken van een lichtgevende augurk? Doet het ook erg goed.

[ManiacsHouse]

Glasobjecten met een simpel luchtpompje voor een aquarium en een rookmachine zijn al ongevaarlijk. Daarbij wat dingen als water met lichtveranderingen en tijdens de 'explosies' een strobo geven al een effect dat er wat gebeurt. Eigenlijk alleen 'gevaarlijk' voor mensen met astma of epilepsie.

Denk ook dat je het bij dit soort dingen moet houden. Anders krijg je allerlei andere veiligheids-eisen als een brandweerman in de zaal of whatever.

[ Voor 20% gewijzigd door ManiacsHouse op 31-10-2007 23:21 ]

[Anoniem: 21486]

aiaiai ik zie hier ongelukken gebeuren.... Salmiak is overigens salpeterzuur en ammoniak. En als dat bij jou onder de noemer veilige experimeten valt, dan wens ik je veel succes. Sterke base en heel sterk zuur, als je iets verkeerd doet spat het om je oren, of beter ogen. Ik zou er niet aan beginnen want je hebt duidelijk geen verstand van chemie. Chemische experimenten uitgevoerd door een leek is gevaarlijk, trust me.

Apotheken verkopen overigens geen laboratoriumbenodigdheden en ook geen zuurkasten die je nodig hebt

probeer eens:

BOOM
CBN
Fischer emergo
Sigma Aldrich

Chemische experimenten die het soort heftige visuele verschijnselen vertonen zijn vaak erg gevaarlijk. Ga beter met stroboscopen, discolampen en rookmachines aan de slag.

[ Voor 30% gewijzigd door Anoniem: 21486 op 31-10-2007 23:37 ]

[Universal Creations]

Anoniem: 21486 schreef op woensdag 31 oktober 2007 @ 23:30:
Salmiak is overigens salpeterzuur en ammoniak.

Ik zou er niet aan beginnen want je hebt duidelijk geen verstand van chemie.

Deze 2 zinnen geven mij een beetje verkeerd beeld van jouw chemische kennis.
Salmiak is namelijk NH₄Cl en dat krijg je door NH₃ (Ammoniak) te laten reageren met HCl (het gas wat als het in water opgelost is zoutzuur genoemd wordt).

Salpeterzuur is namelijk HNO₃ wat met NH₃ samen ammoniumnitraat geeft, wat een belangrijke grondstof is voor een aantal explosieven.

[Anoniem: 21486]

universal creations schreef op donderdag 01 november 2007 @ 17:18:
[...]

Deze 2 zinnen geven mij een beetje verkeerd beeld van jouw chemische kennis.
Salmiak is namelijk NH₄Cl en dat krijg je door NH₃ (Ammoniak) te laten reageren met HCl (het gas wat als het in water opgelost is zoutzuur genoemd wordt).

Salpeterzuur is namelijk HNO₃ wat met NH₃ samen ammoniumnitraat geeft, wat een belangrijke grondstof is voor een aantal explosieven.

Oeps, ik had een beetje veel bier op gisteravond. Kan gebeuren he

[warcow]

Theator zaal zal wel een stroboscoopje hebben liggen. Het lijkt me dat door goede toepassing (geluidseffectje erbij) je hier ook mooi gebruik van kan maken.

[DECOY88]

bekend van de lab 's van de foute figuren. de Jacobs ladder. is veilig als je hem ergens goed plaatst en niet te dicht in de buurt kom dat de vonk naar jou overspringt.

http://nl.youtube.com/watch?v=GNbvg9jfDr8

[Dutch_Razor]

KNO3 (saltpeter) met suiker geeft relatief veilig rook, ik zou alleen niet weten of die rook giftig is (t explodeert in ieder geval niet.. (als je t niet laat smelten ten minste, maar dan nog is er wenig aan de hand))