luxeon 3w leds gebruiken als aquariumlamp

[roborobbie]

Ik heb ergens gelezen dat het mogelijk is luxeon super bright leds te gebruiken als plantenlamp. als je er veel van op een rijtje schakelt kan het genoeg licht opbrengen voor fotosynthese van de planten. Ik wil dit gebruiken voor mijn binnenvijver, waar men vanboven op kijkt en waar dus geen gigantisch armatuur het zicht mag beperken.



ik zat te denken aan een rijtje van 10 luxeons welke geschakeld worden met een dimmer.

Aangezien ik wel eens een soldeerbout in de handen heb gehad en niet bang ben een bouwpakketje in elkaar te zetten wil ik dit zelf gaan maken.. Van schema's lezen heb ik echter geen kaas gegeten (om maar even in metaforen te blijven), dus ik zoek eigenlijk een manier om dit te maken zonder veel soldeerwerk.

kan ik deze leds gewoon aanelkaar knopen en aan een 12v dimmer schakelen of moet er meer gebeuren.?

edit: heb er nu een pvc buis boven hangen. De buis over de lengte een inkeping uitgezaagd, beplakt met aluminiumband en met visdraad opgehangen. er zit een arcadia tropical lamp in van 36 watt.

[ Voor 12% gewijzigd door roborobbie op 05-03-2007 09:39 ]

[guus.assmann]

Er moet een serieweerstand bij, om de stroom te beperken.
Je kunt ze niet allemaal in serie zetten, dan is de spanning hoger dan 12V
En je moet zorgen voor voldoende koeling.
De Led moet op een koellichaam van voldoende afmetingen.
Hiervoor is een armatuur meestal al genoeg.
Je zou de lLed's bijvoorbeeld op een aluminium of RVS stip of hoekprofiel kunnen monteren.

[burne]

guus.assmann schreef op zaterdag 17 februari 2007 @ 00:22:
Er moet een serieweerstand bij, om de stroom te beperken.

Ik zou het risico niet nemen met meer dan € 250 aan luxeon's, en gewoon het bijbehorende voedingkje kopen.

[Verwijderd]

Ik weet niet precies hoe zo'n 12V dimmer werkt (zo'n ding voor halogeen spotjes bedoel je neem ik aan), maar ik vermoed dat je leds dan gaan knipperen. Zo'n ding werkt dacht ik ook op 12V AC, terwijl je leds op DC werken.
Ik zou dit schema bouwen: http://www.circuitsonline.net/circuits/view/17
Zo kan je je leds netjes regelen, zonder (zichtbaar) geknipper. Dit ding maak je 1x, en daaraan hang je vervolgens je sliert leds (in plaats van de motor).
Als voeding moet je wel een stevige 5V voeding gebruiken (geen 12 zoals in het schema), eentje die +/- 10A kan leveren (50W dus).
Per led neem je een weerstand van 2.7 Ohm, 2 Watt, en die sluit je op deze manier aan: klik
In plaats van de batterij hang je ze op de plek van de motor op het vorige schema.
Vergeet ook niet alles goed te koelen.

Ik vraag me trouwens af of 10 van die leds niet een beetje veel is.

burne schreef op zaterdag 17 februari 2007 @ 00:25:
[...]

Ik zou het risico niet nemen met meer dan € 250 aan luxeon's, en gewoon het bijbehorende voedingkje kopen.

Die leds kosten +/- 9 euro per stuk, ik kom dan op 90 euro uit Nog steeds niet niks, dat wel.

[ Voor 14% gewijzigd door Verwijderd op 17-02-2007 00:34 ]

[Bloodhoundje]

Verwijderd schreef op zaterdag 17 februari 2007 @ 00:30:
Ik weet niet precies hoe zo'n 12V dimmer werkt (zo'n ding voor halogeen spotjes bedoel je neem ik aan), maar ik vermoed dat je leds dan gaan knipperen. Zo'n ding werkt dacht ik ook op 12V AC, terwijl je leds op DC werken.
Ik zou dit schema bouwen: http://www.circuitsonline.net/circuits/view/17
Zo kan je je leds netjes regelen, zonder (zichtbaar) geknipper. Dit ding maak je 1x, en daaraan hang je vervolgens je sliert leds (in plaats van de motor).
Als voeding moet je wel een stevige 5V voeding gebruiken (geen 12 zoals in het schema), eentje die +/- 10A kan leveren (50W dus).
Per led neem je een weerstand van 2.7 Ohm, 2 Watt, en die sluit je op deze manier aan: klik
In plaats van de batterij hang je ze op de plek van de motor op het vorige schema.
Vergeet ook niet alles goed te koelen.

Ik vraag me trouwens af of 10 van die leds niet een beetje veel is.


[...]

Die leds kosten +/- 9 euro per stuk, ik kom dan op 90 euro uit Nog steeds niet niks, dat wel.

9 euro zal we zijn voor de 1 watt versie, de 3 watt en de 5 watt luxeons zijn gelijk stukken duurder, (rond de 15euro voor 3 watt en zelfs 25euro voor de 5 watt!)
waarschijnlijk heb je aan 5 luxeons al genoeg om regelmatig licht te krijgen in het aquarium.

[roborobbie]

hetvolgende heb ik op deze site gevonden :http://www.aqua-archief.nl/artikel7513.htm

De Led:
Wit 1 Watt
Kleur: Wit
Type: Lambertian
Lens kleur: Water Clear
Kijkhoek: 160 Graden
Sterkte bij 350mA: 63.000mcd
Doorlaatspanning: 3.8 Volt
Maximum stroom: 350mA
Altijd een 1 watt weerstand gebruiken!

Dat is al een boel licht uit zo'n Led.
een Candela is 1000 mcd = 12.57 lumen

63000 mcd = 63 candela * 12 lumen = 756 lumen.
een stuk of 5 van die Leds en je hebt al het aantal lumen van een doorsnee 58 Watt TL buis.

vraag is alleen nog of de kleurtemperatuur goed is voor fotosynthese, al is het maar een klein beetje .

Ik denk dus dat 5 of 6 luxeons wel genoeg moet zijn hiervoor, het balkje waar ik ze op monteer zal dan als heatsink werken. Ik dacht aan zo een aluminium dorpel met ribbels.
De kijkhoek van deze leds is 160o, wat teveel is want liefst heb je 90o denk ik. Dus zal ik er lensjes bij moeten kopen.

verbaasd me dat je dus nog heel veel licht eruit haalt, en dat voor lampjs die 15.000 uur kunnen branden..

[burne]

roborobbie schreef op zaterdag 17 februari 2007 @ 11:04:
Doorlaatspanning: 3.8 Volt
Maximum stroom: 350mA
Altijd een 1 watt weerstand gebruiken!

Juist. Goede bron joh! 12 volt voeding, dus over je weerstand moet 8.2 volt vallen. Bij 350mA kom je dan op een weerstand uit van 23 ohm. Die dissipeert dan 2.9W, en als je een 1W weerstand neemt zie je 'm in een seconde of 10 wegbranden. Da's een handleiding binnenbrandje, en het enige wat voor ze spreekt is dat ze een grote bak water bij de hand hebben.

Ik ben inderdaad uitgegaan van 10 Luxeon V's. Maar ook met een handvol I, III of V's is een kant-en-klare stroombron nog de moeite waard. Zo'n ding kost 20 euro, zit vol met beschermingen voor je led's, is eenvoudig met 1 potmeter te dimmen en los van van de buckpuck heb je verder alleen een halogeentrafo en led's nodig. Je bent zo wel 90% van je hoofdpijn kwijt.

http://www.luxeonstar.com...40::241&partno=3021AE1000

[DinX]

Dit heeft nu geen betrekking op de technische kant van het verhaal, maar meer over het licht zelf. Het licht dat van LED's komt neigt erg hard naar de blauw(ige) kan. Dat bevordert de groei van algen. HEt is maar dat je het weet

[roborobbie]

goeie site met redelijke prijzen dat luxeonstar, ik heb ze gelijk gemailed over welke led de beste fotosynthese zal geven.. zogauw ik dat weet bestel ik de leds en de driver die "burne" adviseerd en ga ik bouwen..

[Verwijderd]

Technokiddy schreef op zaterdag 17 februari 2007 @ 10:58:
[...]


9 euro zal we zijn voor de 1 watt versie, de 3 watt en de 5 watt luxeons zijn gelijk stukken duurder, (rond de 15euro voor 3 watt en zelfs 25euro voor de 5 watt!)
waarschijnlijk heb je aan 5 luxeons al genoeg om regelmatig licht te krijgen in het aquarium.

www.leds-buy.nl
1 Watt kost +/- 7 euro, de 3 watt +/- 9 (bij 10 stuks afname). Dat is overigens alleen de emitter, je moet 'm wel op een koelplaatje plakken (maar dat moet je sowieso).

roborobbie schreef op zaterdag 17 februari 2007 @ 11:04:
hetvolgende heb ik op deze site gevonden :http://www.aqua-archief.nl/artikel7513.htm

[...]

Dat zijn de 1 watt leds, die verbruiken 350mA. De 3 watt verbruikt 2x zo veel.
Overigens zijn er ook warm witte luxeon leds, maar die zijn een stuk duurder. Ik weet alleen niet hoe mooi die kleur is, heb zelf alleen ervaring met de 1 watt normaal witte versie. Die geeft best mooi licht, wel veel blauwer dan een gloeilamp, maar niet zo erg als goedkope witte leds.

[Nocturno]

kijk eens op samenkopen.net daar staan luxon leds met drivers dimmers etc.

[roborobbie]

ik heb ze gezien bij samenkopen, maar luxeonstar is goedkoper.



vergeleken met een arcadia "tropical" tl lamp verschilt het kleurenspectrum nogal.. Ik vraag me af of dit nog het spectrum voor photosynthese aantikt en ver genoeg ligt van het licht dat algen doet groeien.

mocht dit niet geval zijn dan is het uberhaupt niet verstandig om leds te gebruiken.

spectrum arcadia tropical tl:



spectrum K2-led:



Enige studenten Optometrie of biologie hier?

[Verwijderd]

Ik heb enige tijd geleden een aardig aantal discussies gevoerd op het internet rond precies dit item. Zoals de reply van roborobbie worden lampen voor plantengroei in het algemeen getuned naar de frequenties van licht die bladgroenkorrels absorberen. Er word daarmee vanuit gegaan dat dat ook het meest optimale licht voor een plant is. Maar of dit zo is? En hoe algen hierop reageren? Ik kreeg er geen eenduidig antwoord op. Ik heb mensen gezien die zweren bij de "golflengtecurves" van bladgroenkorrels, anderen zeggen dat het niets uitmaakt, de plant zoekt zelf wel uit welk licht hij wil en welk niet. Als er maar genoeg licht is.

Door al deze antwoorden werd ik niet veel wijzer. Ik wou mijn paludarium (oeverlandschap; nog steeds in aanbouw) gaan verlichten met luxeon of halogeen. Alle "klassieke" aquarium experts geven bergen geld uit aan speciale TL's, maar ik wou dit nu eens niet. Halogeen licht vind ik gewoon erg mooi (als een zonnestraal), en luxeon heeft ondaks de enorme kou van het licht iets heel speciaals in de onderwaterwereld.

Daarom heb ik de proef op de som genomen, en heb een lichttest gestart. Ik heb 4 bakjes genomen met zandbodem, in elke bak 2 coydoras aeneus, en een dwergamazone plant echinodus magdalenensis (niet de makkelijkste, ik weet het). Daaroboven de volgende lichtcombi's:

1) PL 9Watt
2) 20W halogeen + blauwe LED spot (16 leds)
3) 3x witte LED spots (16 leds per spot)
4) 1w Luxeon LED met 10graden stralingshoek

En hiervan elke dag een foto per bak. De resultaten waren verbluffend! Zie

http://paludarium.xhd.nl

Hier staan ook animaties van de aaneengeschakelde foto's per bak. De luxeon liet zeerr goede groei zien, vol en laag (waarschijnlijk door de brede blauw component in het spectrum). Meest opvallende: NAUWELIJKS algengroei! Halogeen groeide ook heel goed, maar in deze bak trad een ware algenexplosie op.

Ik ga dus ZEKER met luxeon verlichten. Let er wel op, dat luxeons met hogere wattages steeds ook korter leven. Dit word wel steeds beter, maar een 5W luxeon doet het maar 1000 uur, tegen een 1watt variant die al 50.000 - 70.000 uur bij 70% opbrengst haalt (!!!!) Mits goed gekoeld natuurllijk....

[guus.assmann]

Ook bij die 5W Luxeon kun je een lange levensduur krijgen.
Ofwel je zorgt voor veel koeling, ofwel je beperkt de stroom.
Door een pulserende stroom, doe je een beetje van beiden tegelijk. (Met een koelplaat erbij natuurlijk)
En je hebt nog steeds een goede lichtopbrengst.
Helaas is het wel zo, dat bij de meeste led's de kleur veranderd als je de stoom verlaagd.

Bij witte (en blaue) leds is een vrij grote UV-component in het licht. (Bij een TL is dit minder)
Dat verklaart mogelijk de resultaten.
Bij een halogeen lamp is er nauwelijks UV, maar wel meer warmte.
Ik vermoed dat een alg dat juist prettig vindt.

Volgens mij kun je ook meerdere kleine led's nemen, om dezelfde hoeveelheid licht te krijgen.

Overigens een heel interessante proef.
Je zou nog eens kunnen overwegen om een lichtmeting te doen.
Maar je zou dan eigenlijk een spectrum-meting moeten kunnen doen en dat is misschien erg lastig.
Je hebt wel kans dat er een hortus te vinden is die hier intresse in heeft en een meting mee kan / wil doen. (Universiteit in Wageningen?)

[ Voor 26% gewijzigd door guus.assmann op 04-03-2007 12:21 ]

[roborobbie]

op same3nkopen zijn ze nu maar 5,60, die luxeon 3watt leds. Maar welke heb jij nu eigenlijk gebruikt? de lambertian of een ander soort? En wat heb jij als voorschakeling gebruikt? Stel je hebt een 100x40x50 aquarium dan heb je zeker 8 van die leds nodig, wat voor voeding moet daar dan achter? Kom je dan op een 12v 25 watts voeding? Het koelen zal dan dus wel op een aluminium deurdorpel met antislipribbels kunnen?

Op het moment heb ik er 2 flux rgb strips boven hangen wat het ook redelijk doet, lees nieuwe jonge blaadjes op de planten.

[Verwijderd]

Ik zal gok niet wagen, zo groeien waterplantjes ook niet op halogeen licht

[roborobbie]

erik zandboer verteld juist dat hij een test heeft gedaan en de plantjes prima groeien.

[roborobbie]

Erik kun je een foto of schema plaatsen van hoe jij die leds hebt geschakeld? ik wil hier ook mee beginnen.

[Verwijderd]

Door al deze antwoorden werd ik niet veel wijzer. Ik wou mijn paludarium (oeverlandschap; nog steeds in aanbouw) gaan verlichten met luxeon of halogeen. Alle "klassieke" aquarium experts geven bergen geld uit aan speciale TL's, maar ik wou dit nu eens niet.

Ook al

De mijne is ook al een tijdje in aanbouw en was ook e.e.a aan het uitzoeken. Hierbij kwam ik een leuke site tegen voor de verlichting waar iemand een tl goedkoop dimbaar heeft gemaakt.

Sluit maar eens een (kapotte) TL buis aan op een CCFL converter. werkt perfect..

http://www.home.zonnet.nl...karel/ccfl/index_ccfl.htm

[roborobbie]

bedoel je dus dat je een normale aquarium tl-buis aan kunt sluiten op een ccfl converter?

[Verwijderd]

yup..

gisteren nog even getest en het werkt goed. Ik kan door de spanning te verlagen de helderheid regelen.

Wel zie je bij een bepaalde lichtsterkte de frequentie waar de inverter op werkt. Je ziet het licht dan "golven".