[auto] Knipogen!

[JeRa]

Even een kleine inleiding: ik ben de trotse eigenaar van een Mazda 323F uit 1992 in uitstekende staat, en het is m'n eerste auto. Ik probeer steeds meer te leren over de mechanische en elektronische onderdelen zodat ik zelf klein onderhoud kan plegen.

Nu zag ik al eerder dat er onder m'n dashboard een schakelaartje hing die er duidelijk ingeknutseld was door één van de vorige eigenaren. Omdat ik vandaag bezig ben geweest om de startonderbreker uit te schakelen (ik haat afhankelijk zijn van batterijtjes en bij zo'n 14 jaar oude wagen en een haperende afstandsbediening wordt het nogal vervelend) ging ik ook meteen even kijken waar dat schakelaartje nu voor diende. Ik had al eerder gehoord dat er een relais omschakelde als ik de schakelaar omzette, mits de koplampen aanstonden.

Wat blijkt, het zit ongeveer zo (vergeef mijn gebrek aan kennis in de elektronica, ik heb mijn best gedaan ):



'Schakelaar' is de schakelaar onder mijn dashboard, de relais zit onder mijn motorkap vlakbij de linkerkoplamp en schakelt een 12V-lijn vanuit de accu, echter is deze lijn nergens op aangesloten (vandaar de '?') en is in feite dus nutteloos. De Mazda 323F heeft koplampen die omhoog klappen zodra je ze aanzet en dit gebeurt via twee motortjes waarvan ik de linkermotor in het schema heb aangegeven. Als de koplampen aanstaan (en dus omhoog moeten) is de 'Omhoog'-lijn hoog en de 'Omlaag'-lijn laag, zijn ze uit dan is de 'Omlaag'-lijn hoog en de 'Omhoog'-lijn laag.

Ik wil bij wijze van klein projectje de schakelaar weer nut geven: ik wil dat zodra ik mijn koplampen aan heb staan ik met de schakelaar de linkerkoplamp neer kan laten klappen en natuurlijk ook weer omhoog. Ja, inderdaad, net zoals de wagen van Bassie en Adriaan.

Mijn 'probleem' is dat ik in deze situatie een 12V-lijn heb die in- of uitgeschakeld is, terwijl ik eigenlijk moet wisselen tussen de twee lijnen 'Omhoog' en 'Omlaag'. De schakelaar moet, indien uitgeschakeld, niet botsen met de normale werking van de koplampen maar zodra hij ingeschakeld is, de linkerkoplamp naar beneden 'forceren'. Hoe kan ik dit het beste aanpakken, indien mogelijk het liefst met de huidige setup (niet teveel nieuwe onderdelen)?

[ Voor 5% gewijzigd door JeRa op 24-07-2006 21:59 ]

[MeMoRy]

hoe bepaald de lamp of hij boven of beneden is? Anders blijft de motor draaien en zal hij kapot gaan...

Er is zo een op/neer schakeling te verzinnen, maar je moet wel een "stop" boven en beneden hebben.

[JeRa]

MeMoRy schreef op maandag 24 juli 2006 @ 22:37:
hoe bepaald de lamp of hij boven of beneden is? Anders blijft de motor draaien en zal hij kapot gaan...

Er is zo een op/neer schakeling te verzinnen, maar je moet wel een "stop" boven en beneden hebben.

Er staat altijd stroom op de 'Omhoog'- of 'Omlaag'-lijnen (ook als de motor niet draait dus) dus ik heb de indruk dat die motortjes dat zelf bepalen en adhv. een interne relais de stroomtoevoer stoppen zodra de lampen omhoog of omlaag staan ik hoor ook een relais omslaan zodra ik handmatig stroom op de 'Omhoog'-lijn zet.

[ Voor 11% gewijzigd door JeRa op 24-07-2006 22:44 ]

[MeMoRy]

Wacht even... het werkt dus niet met ompooling van de motor?

12V op omhoog betekend dat hij omhoog gaat en stopt en 12V op omlaag betekend dat hij omlaag gaat en stopt?

Dan zou het helemaal makkelijk zijn...

[JeRa]

MeMoRy schreef op maandag 24 juli 2006 @ 22:47:
Wacht even... het werkt dus niet met ompooling van de motor?

12V op omhoog betekend dat hij omhoog gaat en stopt en 12V op omlaag betekend dat hij omlaag gaat en stopt?

Dan zou het helemaal makkelijk zijn...

Ik weet vrij zeker dat het zo is, ik heb het alleen niet kunnen testen omdat de pinnen van het connectortje te dicht bij elkaar zitten (= vonken en kortsluiting olé) maar vertel alsjeblieft hoe jij het zou doen, want ik weet namelijk niet hoe ik met die schakeling die ik nu heb die twee lijnen tijdelijk kan 'wisselen'.

[Sick Nick]

je zou gewoon heel simpel een schakelaar in de toevoer van je linker koplamp kunnen zetten die de 12v afkapt achter de schakelaar van de lampen zelf. Dan gaat er alleen 12v naar de 'omhoog' van de rechter lamp en kan je hiermee knipperen met je lichtschakelaar. Als je gewoon je licht aan wilt zet je de extra schakelaar aan en gaat er ook 12v naar de 'omhoog' van de linker lamp.

[JeRa]

Sick Nick schreef op maandag 24 juli 2006 @ 22:53:
je zou gewoon heel simpel een schakelaar in de toevoer van je linker koplamp kunnen zetten die de 12v afkapt achter de schakelaar van de lampen zelf. Dan gaat er alleen 12v naar de 'omhoog' van de rechter lamp en kan je hiermee knipperen met je lichtschakelaar. Als je gewoon je licht aan wilt zet je de extra schakelaar aan en gaat er ook 12v naar de 'omhoog' van de linker lamp.

Maar het idee is dat de linkerkoplamp omlaag kan gaan als hij al omhoog staat, en ook weer omhoog kan gaan. Daarvoor moet er dus tijdelijk spanning komen te staan op de 'Omlaag'-lijn en niét op de 'Omhoog'-lijn.

[Resistor]

MeMoRy schreef op maandag 24 juli 2006 @ 22:37:
hoe bepaald de lamp of hij boven of beneden is? Anders blijft de motor draaien en zal hij kapot gaan...

Er is zo een op/neer schakeling te verzinnen, maar je moet wel een "stop" boven en beneden hebben.

Dat omhoog/omlaagpunt is niet zo moeilijk: een eindschakelaar die het circuit weer onderbreekt.

Bij een dubbel relais kan je zowel de + als de 0 wisselen, misschien een idee

Sorry voor mijn brakke tekening (weinig zin om na te denken):


Ik hou niet zo van draadjes waarvan ik niet weet of ze goed zijn of niet, ik trek liever nieuwe draden, en zorg er voor dat ze goed gezekerd zijn.

-edit-
Moment, ik ga even een eindschakelaarschemaatje tekenen

[ Voor 18% gewijzigd door Resistor op 24-07-2006 23:12 ]

[MeMoRy]

ja, dat had ik ook al voor hem verzonnen, maar blijkbaar zit er al elektronica bij die motor die dat regelt...

hij moet ff beter uitleggen wat er nu gebeurt. Als het gaat met 12 volt singalen, heb je 1 2polige aan-aan schakelaar nodig.

De moet de huidige signalen onderbreken.

code:

     12 V ---| |--- 0 V=GND
 omlaag in---| |---omhoog in
omlaag uit---   ---omhoog uit

De "in" signalen gaan naar de motor. Zo aansluiten... hij staat in het plaatje op "permanent omlaag" modus... schakelaar omzetten en hij gaat weer terug naar oude werking.

[ Voor 56% gewijzigd door MeMoRy op 24-07-2006 23:06 ]

[JeRa]

MeMoRy schreef op maandag 24 juli 2006 @ 23:01:
ja, dat had ik ook al voor hem verzonnen, maar blijkbaar zit er al elektronica bij die motor die dat regelt...

hij moet ff beter uitleggen wat er nu gebeurt.

Ga er even vanuit dat de twee motortjes het zelf regelen (ik weet vrij zeker dat het zo is) en dat er slechts een stroom op de omhoog- of omlaag-lijn hoef te komen staan. Ik zal proberen om morgen die motortjes te testen op hun gedrag.

[MeMoRy]

oh... ik had mijn post net geedit...dus zie boven...

edit: en stroom "loopt" en spanning "staat".... in dit geval is het een spanning die staat.

meet vooral even hoeveel stroom die signalen gebruiken onder last... dan moet je de draad onderbreken en een amperemeter aansluiten... maakt uit voor de keuze van de schakelaar (en kan je daarom veel geld schelen)

[ Voor 113% gewijzigd door MeMoRy op 24-07-2006 23:13 ]

[Resistor]

Hier een schemaatje van de eindschakelaars, ten minste: eindschakelaars die ik altijd tegenkom in mijn werk:

Toelichting: in normale toestand (als het motortje ergens halverwege zijn beweging is) zijn beide schakelaars gesloten.
Komt de motor tegen een eindschakelaar aan wordt dat schakelaartje ge-opend en kan de stroom niet verder omdat het dan een diode tegenkomt die in 'sper' staat.
Maar als de spanning de andere kant op staat kan de stroom wel door de diode, en kan de motor de andere kant opdraaien. Het schakelaartje wordt weer gesloten, en de stroom kan nog makkelijker door de motor (tot het motortje weer aan het einde is, dan verhaal weer de andere kant op)

[MRic3]

Ik ben ook geen trotse eigenaar van zo'n mazda 323 en ik heb (per ongeluk) een oplossing...
In het begin vind je die klap koplampen nog geil en knopjes zijn sowieso geil.... dus wat doe je dan:
KLIK KLIK KLIK KLIK KLIK KLIK KLIK KLIK KLIK KLIK KLIK KLIK KLIK KLIK KLIK KLIK KLIK

Tsja toen had ik het gedaan ... 1 koplamp stond naar boven en de andere naar beneden
sta je wel fff vreemd te kijken.... dus weer heel snel KLIK KLIK KLIK KLIK KLIK KLIK KLIK KLIK
En toen stonden ze weer gelijk ... pfew....

[JeRa]

MeMoRy schreef op maandag 24 juli 2006 @ 23:07:
oh... ik had mijn post net geedit...dus zie boven...

edit: en stroom "loopt" en spanning "staat".... in dit geval is het een spanning die staat.

meet vooral even hoeveel stroom die signalen gebruiken onder last... dan moet je de draad onderbreken en een amperemeter aansluiten... maakt uit voor de keuze van de schakelaar (en kan je daarom veel geld schelen)

Ziet er goed en simpel uit dank! Zal morgen ook een ampèremeter ertussen zetten, ik moet die draden toch onderbreken. Kan ik in elke willekeurige electronicazaak om een "2-polige aan/aan-schakelaar" vragen?

[Resistor]

JeRa schreef op dinsdag 25 juli 2006 @ 00:08:
[...]

Ziet er goed en simpel uit dank! Zal morgen ook een ampèremeter ertussen zetten, ik moet die draden toch onderbreken. Kan ik in elke willekeurige electronicazaak om een "2-polige aan/aan-schakelaar" vragen?

Je zou zelfs bij de bouwmarkt naar een 'wisselschakelaar' kunnen vragen, maar of je dan zo'n mooie krijgt voor in de auto...

[JeRa]

Resistor schreef op dinsdag 25 juli 2006 @ 00:10:
[...]

Je zou zelfs bij de bouwmarkt naar een 'wisselschakelaar' kunnen vragen, maar of je dan zo'n mooie krijgt voor in de auto...

Hoe het eruit ziet boeit me weinig eerlijk gezegd, het is niet alsof het een vast onderdeel gaat worden van m'n dashboard ik ga wel op zoek naar een relais die hetzelfde doet als die schakelaar, want ik heb er eerlijk gezegd weinig zin in om vier draden extra naar het dashboard te trekken (het is al erg overdone wat draden betreft).

[MeMoRy]

JeRa schreef op dinsdag 25 juli 2006 @ 00:08:
Ziet er goed en simpel uit dank! Zal morgen ook een ampèremeter ertussen zetten, ik moet die draden toch onderbreken. Kan ik in elke willekeurige electronicazaak om een "2-polige aan/aan-schakelaar" vragen?

ligt aan het amperage... zelf denk ik dat die laag is, aangezien het alleen maar een stuursignaal is... anders moet je een schakelaar hebben die minimaal dat amperage aankan... moet je misschien naar een autozaak toe... of conrad...

maar 2-polige aan/aan schakelaars worden heel veel gebruikt... elke elektronica zaak heeft ze wel...

@Resistor: zo'n schakelin ghad ik oko al voor hem verzonnen en getekend... het bleek alleen niet op te gaan voor dit systeem, aangezien de elektronica er al is.

[ Voor 12% gewijzigd door MeMoRy op 25-07-2006 00:59 ]

[JeRa]

Ik heb met een vriend een ander schema bedacht dat gebruik maakt van de huidige situatie met de schakelaar. Het vereist een extra relais, maar dan krijg je zoiets:

code:

Ingang omhoog --- \
                   \
0V --------------   \--- Uitgang omhoog

                   ^
Schakelaar --------|
                   v

Ingang omlaag --- \
                   \
12V -------------   \--- Uitgang omlaag

Hierdoor worden altijd de oorspronkelijke signalen doorgegeven, behalve wanneer de schakelaar wordt omgezet: in dit geval wordt de koplamp naar beneden geforceerd. Op- en aanmerkingen?

[Koenzie]

De bestaande schakeling is bedoelt om te knipogen..... je hebt helemaal niets meer nodig.
Waarschijnlijk heeft de vorige eigenaar bij verkoop de schakeling losgekoppelt. Je moet gewoon zorgen dat je als je de schakelaar omzet het omhooggaan blokeert. Dit gebeur door middel van het relais. Als je dan de lampen aanzet dan gaat alleen de rechterkoplamp omhoog.
Geen andere spullen meer nodig, alleen ff het draadje aansluiten.
Suc6

[JeRa]

Koenzie schreef op dinsdag 25 juli 2006 @ 09:27:
De bestaande schakeling is bedoelt om te knipogen..... je hebt helemaal niets meer nodig.
Waarschijnlijk heeft de vorige eigenaar bij verkoop de schakeling losgekoppelt. Je moet gewoon zorgen dat je als je de schakelaar omzet het omhooggaan blokeert. Dit gebeur door middel van het relais. Als je dan de lampen aanzet dan gaat alleen de rechterkoplamp omhoog.
Geen andere spullen meer nodig, alleen ff het draadje aansluiten.
Suc6

Dat was mijn idee ook in eerste instantie, maar op de plek van de '?' in het schema in de OP is het draadje doorgeknipt en voor de rest heb ik niéts veranderd. Bovendien is er nergens een plek te vinden waar de draad eerder aangesloten zou kunnen zijn. Daarnaast geeft het ook niet het resultaat wat ik wil

[MeMoRy]

Koenzie schreef op dinsdag 25 juli 2006 @ 09:27:
Je moet gewoon zorgen dat je als je de schakelaar omzet het omhooggaan blokeert.

Nee...
Verder wil hij niet het omhooggaan blokkeren, maar juist omlaag gaan stimuleren... dus als de lamp al omhoog is, hem weer naar beneden doen.

JeRa schreef op dinsdag 25 juli 2006 @ 01:23:
Ik heb met een vriend een ander schema bedacht dat gebruik maakt van de huidige situatie met de schakelaar. Het vereist een extra relais, maar dan krijg je zoiets:

Gast! Dat is precies hetzelfde schema wat ik heb verzonnen!

Alleen is de mijne dan zonder relais en daardoor goedkoper...

[ Voor 30% gewijzigd door MeMoRy op 25-07-2006 11:12 ]

[t1mmy]

is dat niet gewoon een kwestie voor elke koplamp één schakelaar maken..?

[JeRa]

MeMoRy schreef op dinsdag 25 juli 2006 @ 11:08:
[...]

Gast! Dat is precies hetzelfde schema wat ik heb verzonnen!

Alleen is de mijne dan zonder relais en daardoor goedkoper...

Praktisch gezien is het echter een ander verhaal, bij jouw manier (de twee-polige aan/aan-schakelaar) moet ik extra draden gaan trekken terwijl het bij mijn laatste schema een kwestie is van een relais erbij hangen, de rest van de draden zit dan al in de buurt

[SA007]

Ik zou het zo doen:

code:

Draden naar lamp   __________     Originele draden die er nu aan vast zitten
                   |   _____|__________________________
-------------------|--\_____|_________originele omhoog |
omhoog             |  .     | | _______________________|
                   |  ._____|_| |
-------------------|--\_____|___|_____originele omlaag
omlaag             |  .     |
                   |__._____|
                      |
12v -----./.----------+
   knipoogschakelaar

Is zo'n beetje de schakeling die Resistor beschreef (een wisselrelais) maar dit heeft als voordeel dat in plaats van de lamp naar beneden te forceren, hij 'm de andere kant opzet, dus als je dit doet als de lamp omlaag is, knipoogt hij naar boven

[MeMoRy]

handig als je lampen uitstaan