Fans op 7V laten draaien
1) Iedereen kent wel het trucje om je fans op 7V te laten draaien met een IDE stekker waarbij je de fan met de + aansluit op +12V en met de - aansluit op +5V.
Een IDE-powerstekker of ook wel 'molex'-stekker genoemd biedt je dus de volgende mogelijkheden:
5V ------> de + aansluiten op +5V en de - aansluiten op AARDING
7V ------> de + aansluiten op +12V en de - aansluiten op +5V
12V ----> de + aansluiten op +12V en de - aansluiten op AARDING
Alternatieven
2) De simpelste manier is om een WEERSTANDJE in serie te plaatsen met de fan. Aan de hand van hoe groot je deze weerstand kiest, gaat deze een spanningsval over zich krijgen, waardoor de fan een lager voltage krijgt. Het grote nadeel van deze manier, is dat deze spanningsval volledig afhankelijk is van de stroomsterkte die door de serieschakeling gaat. Dit houdt concreet in, dat als je deze manier toepast, dat de ene soort fan een hoger voltage gaat krijgen dan de andere soort fan bij eenzelfde weerstand. -> dit raad ik dus af, en kan je verhelpen met de manier van een diode te gebruiken...
3) Een andere manier, is gebruik maken van DIODES. Dit vind ik persoonlijk de beste manier, nadelen zijn er niet, en de voordelen tegenover de andere manieren zijn:
- altijd een vast voltage onafhankelijk van de fans zelf (dus het nadeel van de weerstand is hier niet)
- je moet geen voltlijnen gaan combineren, dus je hebt er ook geen neveneffecten van (dus het nadeel van "Fans op 7V laten draaien" en "Gebruik maken van een SATA-power connector" is hier niet)
- je hebt hiervoor geen SATA-power connector nodig met een actieve +3.3V lijn, een molex-connector of nog ander connector volstaat
Hoe deze methode te gebruiken:
Een diode kan je net als bij de methode van het "weerstandje" zoals hierboven beschreven in serie zetten met de fan. Het verschil met een weerstannd is, dat een diode ALTIJD (onafhankelijk van welke fan, of hoeveel fans) een spanningsval van 0.7V voor zijn rekening gaat nemen. Dit houdt dus concreet in dat de 12V als volgt verdeeld wordt: elke diode heeft 0.7V en de fan krijgt de overschot. Dus aan de hand van hoeveel diodes je gebruikt om in serie te zetten met de fan, kan je kiezen op hoeveel volt je de fan kan laten draaien:
- 1 diode : de fan(s) krijgt dan 12V - ( 1 * 0.7V) = 12V - 0.7V = 11.3V
- 2 diodes: de fan(s) krijgt dan 12V - ( 2 * 0.7V) = 12V - 1.4V = 10.6V
- 3 diodes: de fan(s) krijgt dan 12V - ( 3 * 0.7V) = 12V - 2.1V = 9.9V
- 4 diodes: de fan(s) krijgt dan 12V - ( 4 * 0.7V) = 12V - 2.8V = 9.2V
- 5 diodes: de fan(s) krijgt dan 12V - ( 5 * 0.7V) = 12V - 3.5V = 8.5V
- ... (en ga zo maar door)
Nu zie je dus dat je met hele kleine stapjes het voltage kan kiezen waarop je fan gaat draaien !!
Ik ga nu niet te diep ingaan over de eigenschappen van een diode, maar de meeste soorten diodes hebben dus een spanningsval van ongeveer 0.7V over zich (andere voltages zijn mogelijk bij andere, minder frequent voorkomende diodes, dit hangt af van welke halfgeleiderstof werd gebruikt).
4) Als je een bepaald voltage ter beschikking hebt (bijvoorbeeld 12V), kan je 2 fans in SERIE zetten, waardoor ze elk op de helft (in het voorbeeld elk dus op 6V) gaan draaien. Om correct te zijn is het niet elk de helft, maar wordt het totale voltage verdeeld over de 2 fans met een verhouding gelijk aan de verhouding van de respectievelijke weerstanden van de desbetreffende fans (Voorbeeld: een fan van 1W en een fan van 2W . De fan van 2W krijgt maar 1/3 van het voltage zijnde 4V en de fan van 1W krijgt 2/3 van het voltage zijnde 8V).
5) Wat je ook kan doen, maar heb het nog nooit iemand zien doen: namelijk gebruik maken van een SATA-power connector, waar je ook +3.3V ter uwer beschikking hebt. Als je daar dus analoog mee gaat knutselen, krijg je veel meer mogelijkheden dan bij een IDE stekker, namelijk:
1.7V ---> de + aansluiten op +5V en de - aansluiten op +3.3V
3.3V ---> de + aansluiten op +3.3V en de - aansluiten op AARDING
5V ------> de + aansluiten op +5V en de - aansluiten op AARDING
7V ------> de + aansluiten op +12V en de - aansluiten op +5V
8.7V ---> de + aansluiten op +12V en de - aansluiten op +3.3V
12V ----> de + aansluiten op +12V en de - aansluiten op AARDING
dus hiermee krijg je 2 extra tussenstandjes waarop je je fans kan laten draaien !!
Eventuele bijeffecten?
Met stroomzin in deze post bedoel ik dus de conventionele stroomzin en niet de werkelijke stroomzin.
Om dit uit te leggen neem ik het voorbeeld van 7V. De stroom gaat van de +12V lijn van de voeding naar de +5V lijn van de voeding. Dit heeft als gevolg dat de fan ervoor zorgt dat de voeding een bepaald aantal ampères (meestal niet veel omdat het maar fans zijn) extra wordt belast op de +12V lijn. Maar dit is niet het geval bij de +5V lijn. Deze wordt net minder belast omdat deze als het ware "stroom toekrijgt" ipv "stroom moet leveren" Dus de +5V lijn wordt net een bepaald aantal ampères minder belast.
Hetzelfde principe geldt analoog ook als je de fan op één van de andere voltages laat lopen die hierboven staan, waarbij geen aarding wordt gebruikt.
Nu, met dit neveneffect moet je wel degelijk rekening houden als je voeding niet veel reserves heeft, of als je veel fans wil aansluiten met dit principe. Of dit effect nadelig of voordelig kan zijn, of gewoon geen invloed heeft, hangt puur af van geval tot geval.
Een paar zaken waar je zeker aan moet denken hierbij zijn:
- Elke voeding heeft een minimum belasting nodig op elke voltlijn die hij heeft om behoorlijk te kunnen werken. Door dit trucje toe te passen, kan je de belasting van een bepaalde lijn onder het minimum laten dalen.
- Zorg ervoor dat de voeding en eventueel de voedingskabels niet overbelast worden op een bepaalde lijn, door de extra belasting die je hierdoor creeert op bijvoorbeeld de +12V lijn (dit geldt ook als je je fans gewoon op 12V aansluit zonder trucje)
- Een voordeel hiervan kan zijn: als je voeding al 100% van zijn vermogen moet leveren op bijvoorbeeld de +5V lijn (dus dat je bijvoorbeeld geen extra harde schijf meer kan aansluiten, kan je er met behulp van dit trucje voor zorgen dat deze +5V lijn wat minder belast wordt (dus door de fans op 7V te laten draaien in dit geval) waardoor je dan wel de extraharde schij gaat kunnen aansluiten zonder dat je voeding het begeeft.
-> hou er dus altijd rekening mee dat je een bepaalde voedingskabel niet overbelast.
Maar van dit neveneffect kan je dus ook handig gebruik maken in situaties waarbij je een te grote stroom hebt door bijvoorbeeld 1 van de voedingskabels. Bijvoorbeeld als je Y-splittertjes gebruikt om meerdere molexconnectoren te krijgen. Door het overmatig gebruik van Y-splittertjes kan het gebeuren dat een bepaalde voedingskabel overbelast wordt. Voorbeeldje: de +5V kabel wordt door gebruik van splittertjes overbelast. Dit kan je dan voorkomen door op het laatste Y-splittertje in de lijn het volgende toe te passen: Verbindt de +12V kabel door met de +5V kabel met daartussen een juist gekozen weerstand (bijvoorbeeld een weerstand van 7 Ohm als je de belasting met 1A wil verminderen). Hierdoor gaat de +5V kabel minder belast worden, MAAR let wel: de +12V kabel gaat dan wel méér belast worden. -> hier heb je dus reserve op nodig (in praktijk gaat echter de +12V kabel als eerste overbelast worden en dan is dit trucje niet toepasbaar...)
Enige reacties, bedenkingen, ervaringen hiermee? Reageer gerust.
Foto SATA-power stekker (de oranje kabel is +3.3V, de drie uiterste pinnetjes aan die zijde van de stekker leveren dus +3.3V):
Op dit schema, rechts, staat de pin lay-out van een sata-power connector:
En hier is hoe de connector in mekaar zit (kan wel afhangen van merk tot merk...):
Foto van verloopstukje van 'molex' naar SATA-power (zoals je kan zien heeft dit geen +3.3V voorziening en is dus niet te gebruiken in dit geval...):
Wat je dus wel kan gebruiken is een verlengstukje voor je SATA-power kabel (dus sata->sata) waar een oranje kabel (dus met +3.3V) aanwezig is. Dit kan je dan aansluiten op de SATA-power connector van de voeding zodat je de kabel van de voeding zelf niet moet gaan zitten bewerken...
Disclaimertje: alles wat ik in deze post heb gezegd is puur gebaseerd op theoretische beredeneringen, en heb ik dus nog niet in praktijk getest. Ik weet dus nog niet of het in praktijk even mooi gaat lukken als in theorie. Als er fouten in mijn redenering staan, of zaken die niet opgaan, reageer dan a.u.b, dan kan ik het aanpassen.
1) Iedereen kent wel het trucje om je fans op 7V te laten draaien met een IDE stekker waarbij je de fan met de + aansluit op +12V en met de - aansluit op +5V.
Een IDE-powerstekker of ook wel 'molex'-stekker genoemd biedt je dus de volgende mogelijkheden:
5V ------> de + aansluiten op +5V en de - aansluiten op AARDING
7V ------> de + aansluiten op +12V en de - aansluiten op +5V
12V ----> de + aansluiten op +12V en de - aansluiten op AARDING
Alternatieven
2) De simpelste manier is om een WEERSTANDJE in serie te plaatsen met de fan. Aan de hand van hoe groot je deze weerstand kiest, gaat deze een spanningsval over zich krijgen, waardoor de fan een lager voltage krijgt. Het grote nadeel van deze manier, is dat deze spanningsval volledig afhankelijk is van de stroomsterkte die door de serieschakeling gaat. Dit houdt concreet in, dat als je deze manier toepast, dat de ene soort fan een hoger voltage gaat krijgen dan de andere soort fan bij eenzelfde weerstand. -> dit raad ik dus af, en kan je verhelpen met de manier van een diode te gebruiken...
3) Een andere manier, is gebruik maken van DIODES. Dit vind ik persoonlijk de beste manier, nadelen zijn er niet, en de voordelen tegenover de andere manieren zijn:
- altijd een vast voltage onafhankelijk van de fans zelf (dus het nadeel van de weerstand is hier niet)
- je moet geen voltlijnen gaan combineren, dus je hebt er ook geen neveneffecten van (dus het nadeel van "Fans op 7V laten draaien" en "Gebruik maken van een SATA-power connector" is hier niet)
- je hebt hiervoor geen SATA-power connector nodig met een actieve +3.3V lijn, een molex-connector of nog ander connector volstaat
Hoe deze methode te gebruiken:
Een diode kan je net als bij de methode van het "weerstandje" zoals hierboven beschreven in serie zetten met de fan. Het verschil met een weerstannd is, dat een diode ALTIJD (onafhankelijk van welke fan, of hoeveel fans) een spanningsval van 0.7V voor zijn rekening gaat nemen. Dit houdt dus concreet in dat de 12V als volgt verdeeld wordt: elke diode heeft 0.7V en de fan krijgt de overschot. Dus aan de hand van hoeveel diodes je gebruikt om in serie te zetten met de fan, kan je kiezen op hoeveel volt je de fan kan laten draaien:
- 1 diode : de fan(s) krijgt dan 12V - ( 1 * 0.7V) = 12V - 0.7V = 11.3V
- 2 diodes: de fan(s) krijgt dan 12V - ( 2 * 0.7V) = 12V - 1.4V = 10.6V
- 3 diodes: de fan(s) krijgt dan 12V - ( 3 * 0.7V) = 12V - 2.1V = 9.9V
- 4 diodes: de fan(s) krijgt dan 12V - ( 4 * 0.7V) = 12V - 2.8V = 9.2V
- 5 diodes: de fan(s) krijgt dan 12V - ( 5 * 0.7V) = 12V - 3.5V = 8.5V
- ... (en ga zo maar door)
Nu zie je dus dat je met hele kleine stapjes het voltage kan kiezen waarop je fan gaat draaien !!
Ik ga nu niet te diep ingaan over de eigenschappen van een diode, maar de meeste soorten diodes hebben dus een spanningsval van ongeveer 0.7V over zich (andere voltages zijn mogelijk bij andere, minder frequent voorkomende diodes, dit hangt af van welke halfgeleiderstof werd gebruikt).
4) Als je een bepaald voltage ter beschikking hebt (bijvoorbeeld 12V), kan je 2 fans in SERIE zetten, waardoor ze elk op de helft (in het voorbeeld elk dus op 6V) gaan draaien. Om correct te zijn is het niet elk de helft, maar wordt het totale voltage verdeeld over de 2 fans met een verhouding gelijk aan de verhouding van de respectievelijke weerstanden van de desbetreffende fans (Voorbeeld: een fan van 1W en een fan van 2W . De fan van 2W krijgt maar 1/3 van het voltage zijnde 4V en de fan van 1W krijgt 2/3 van het voltage zijnde 8V).
5) Wat je ook kan doen, maar heb het nog nooit iemand zien doen: namelijk gebruik maken van een SATA-power connector, waar je ook +3.3V ter uwer beschikking hebt. Als je daar dus analoog mee gaat knutselen, krijg je veel meer mogelijkheden dan bij een IDE stekker, namelijk:
1.7V ---> de + aansluiten op +5V en de - aansluiten op +3.3V
3.3V ---> de + aansluiten op +3.3V en de - aansluiten op AARDING
5V ------> de + aansluiten op +5V en de - aansluiten op AARDING
7V ------> de + aansluiten op +12V en de - aansluiten op +5V
8.7V ---> de + aansluiten op +12V en de - aansluiten op +3.3V
12V ----> de + aansluiten op +12V en de - aansluiten op AARDING
dus hiermee krijg je 2 extra tussenstandjes waarop je je fans kan laten draaien !!
Eventuele bijeffecten?
Met stroomzin in deze post bedoel ik dus de conventionele stroomzin en niet de werkelijke stroomzin.
Om dit uit te leggen neem ik het voorbeeld van 7V. De stroom gaat van de +12V lijn van de voeding naar de +5V lijn van de voeding. Dit heeft als gevolg dat de fan ervoor zorgt dat de voeding een bepaald aantal ampères (meestal niet veel omdat het maar fans zijn) extra wordt belast op de +12V lijn. Maar dit is niet het geval bij de +5V lijn. Deze wordt net minder belast omdat deze als het ware "stroom toekrijgt" ipv "stroom moet leveren" Dus de +5V lijn wordt net een bepaald aantal ampères minder belast.
Hetzelfde principe geldt analoog ook als je de fan op één van de andere voltages laat lopen die hierboven staan, waarbij geen aarding wordt gebruikt.
Nu, met dit neveneffect moet je wel degelijk rekening houden als je voeding niet veel reserves heeft, of als je veel fans wil aansluiten met dit principe. Of dit effect nadelig of voordelig kan zijn, of gewoon geen invloed heeft, hangt puur af van geval tot geval.
Een paar zaken waar je zeker aan moet denken hierbij zijn:
- Elke voeding heeft een minimum belasting nodig op elke voltlijn die hij heeft om behoorlijk te kunnen werken. Door dit trucje toe te passen, kan je de belasting van een bepaalde lijn onder het minimum laten dalen.
- Zorg ervoor dat de voeding en eventueel de voedingskabels niet overbelast worden op een bepaalde lijn, door de extra belasting die je hierdoor creeert op bijvoorbeeld de +12V lijn (dit geldt ook als je je fans gewoon op 12V aansluit zonder trucje)
- Een voordeel hiervan kan zijn: als je voeding al 100% van zijn vermogen moet leveren op bijvoorbeeld de +5V lijn (dus dat je bijvoorbeeld geen extra harde schijf meer kan aansluiten, kan je er met behulp van dit trucje voor zorgen dat deze +5V lijn wat minder belast wordt (dus door de fans op 7V te laten draaien in dit geval) waardoor je dan wel de extraharde schij gaat kunnen aansluiten zonder dat je voeding het begeeft.
-> hou er dus altijd rekening mee dat je een bepaalde voedingskabel niet overbelast.
Maar van dit neveneffect kan je dus ook handig gebruik maken in situaties waarbij je een te grote stroom hebt door bijvoorbeeld 1 van de voedingskabels. Bijvoorbeeld als je Y-splittertjes gebruikt om meerdere molexconnectoren te krijgen. Door het overmatig gebruik van Y-splittertjes kan het gebeuren dat een bepaalde voedingskabel overbelast wordt. Voorbeeldje: de +5V kabel wordt door gebruik van splittertjes overbelast. Dit kan je dan voorkomen door op het laatste Y-splittertje in de lijn het volgende toe te passen: Verbindt de +12V kabel door met de +5V kabel met daartussen een juist gekozen weerstand (bijvoorbeeld een weerstand van 7 Ohm als je de belasting met 1A wil verminderen). Hierdoor gaat de +5V kabel minder belast worden, MAAR let wel: de +12V kabel gaat dan wel méér belast worden. -> hier heb je dus reserve op nodig (in praktijk gaat echter de +12V kabel als eerste overbelast worden en dan is dit trucje niet toepasbaar...)
Enige reacties, bedenkingen, ervaringen hiermee? Reageer gerust.
Foto SATA-power stekker (de oranje kabel is +3.3V, de drie uiterste pinnetjes aan die zijde van de stekker leveren dus +3.3V):
Op dit schema, rechts, staat de pin lay-out van een sata-power connector:
En hier is hoe de connector in mekaar zit (kan wel afhangen van merk tot merk...):
Foto van verloopstukje van 'molex' naar SATA-power (zoals je kan zien heeft dit geen +3.3V voorziening en is dus niet te gebruiken in dit geval...):
Wat je dus wel kan gebruiken is een verlengstukje voor je SATA-power kabel (dus sata->sata) waar een oranje kabel (dus met +3.3V) aanwezig is. Dit kan je dan aansluiten op de SATA-power connector van de voeding zodat je de kabel van de voeding zelf niet moet gaan zitten bewerken...
Disclaimertje: alles wat ik in deze post heb gezegd is puur gebaseerd op theoretische beredeneringen, en heb ik dus nog niet in praktijk getest. Ik weet dus nog niet of het in praktijk even mooi gaat lukken als in theorie. Als er fouten in mijn redenering staan, of zaken die niet opgaan, reageer dan a.u.b, dan kan ik het aanpassen.
[ Voor 99% gewijzigd door Anoniem: 144949 op 06-09-2005 11:39 ]
:strip_icc():strip_exif()/u/92615/icon.jpg?f=community){kind=icon}
:strip_icc():strip_exif()/u/83337/countess6-nice.jpg?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/71414/images.jpg?f=community)
