Wetenschappelijke ontwikkelingen rond het Coronavirus

[Evest]

Dit topic is bedoeld voor het bespreken van de wetenschappelijke ontwikkelingen rond het Coronavirus in het algemeen, dus nieuws over onderzoek naar symptomen, verspreiding, vaccins en ander wetenschappelijk nieuws.

Voor andere onderwerpen zijn er binnen het themaforum andere topics:

De impact van het Coronavirus thuis en op werk/studie/school voor het praten over de invloed van de maatregelen op je persoonlijke situatie.
Ontwikkelingen rond het Coronavirus in Nederland en België voor de algemene ontwikkelingen in Nederland en België.
Ontwikkelingen rond het Coronavirus wereldwijd voor de algemene ontwikkelingen wereldwijd.
Coronavirus Slowchat voor overige zaken en slowchat.

In dit topic geldt het Themaforum: Coronavirus - Beleid en voor het geven van feedback is er Themaforum: Coronavirus - Feedbacktopic.

Handige links:
https://www.rijksoverheid...rpen/coronavirus-covid-19 voor informatie van de Rijksoverheid
https://www.rivm.nl/nieuw...formatie-over-coronavirus voor actuele info van het RIVM
https://gisanddata.maps.a...740fd40299423467b48e9ecf6 voor een overzicht van bevestigde gevallen wereldwijd
https://www.arcgis.com/ap...c995c40e7ae72254029bf6251 voor hetzelfde overzicht voor Nederland
https://ourworldindata.org/coronavirus duidelijk de ontwikkeling in cijfers in de hele wereld
https://www.nytimes.com/i...k=https://t.co/Z9bDUo6DbM Medicijntracker van NY Times

[Voor 44% gewijzigd door ZieMaar! op 03-03-2021 09:09]

[ZieMaar!]

Ik denk dat dit een goede plek is voor het volgende linkje:
https://www.washingtonpos...0/world/corona-simulator/

Plaatjes linken lukt eigenlijk niet, want het wordt ter plekke gesimuleerd, maar de conclusie is dat social distancing (als driekwart het doet) echt beter helpt dan volledige lockdowns.

Volgens https://www.ntvg.nl/artik...mie-indammen-en-afvlakken is dit ook de beste aanpak. Ook staan hier een aantal interessante facts & figures in:

De testresultaten en gerapporteerde symptomen van gerepatrieerde mensen uit Wuhan en de reizigers op het cruiseschip Diamond Princess laten zien dat de kans op symptomen bij een positieve test liggen tussen de 20 en 70%.

De incubatietijd, de tijdsduur van besmetting tot het verschijnen van de eerste symptomen, bedraagt gemiddeld 5 tot 6 dagen, en vrijwel iedereen die symptomen ontwikkelt doet dat binnen 14 dagen na besmetting

Ongeveer 9% van de mensen met symptomen in Shenzhen had ernstige symptomen.

De kans op overlijden na een besmetting is nog erg onzeker, in de buurt van 0,5%, dit cijfer is pas duidelijk vast te stellen na afloop van een epidemie.

Exacte bronvermeldingen staan in de bron.

[ZieMaar!]

Zoals bekend meten we maar een klein deel, die 1100 positief getest gevallen gisteren staan volgens de GGD waarschijnlijk voor zo'n 6000 echte besmettingen. Vandaag zijn er 1400 positief geteste gevallen. Kan je daar dan dezelfde factor voor gebruiken? Dus dat er ruim 1500 echte gevallen bij zijn gekomen?

[psychodude]

ZieMaar! schreef op maandag 16 maart 2020 @ 16:49:
Zoals bekend meten we maar een klein deel, die 1100 positief getest gevallen gisteren staan volgens de GGD waarschijnlijk voor zo'n 6000 echte besmettingen. Vandaag zijn er 1400 positief geteste gevallen. Kan je daar dan dezelfde factor voor gebruiken? Dus dat er ruim 1500 echte gevallen bij zijn gekomen?

Er vanuit gaande dat test capaciteit, test beleid, etc. onveranderd is, dan is dat een grove schatting die je zou kunnen overwegen om toe te passen. Lastig daarin is dat niet geheel duidelijk is of die aannames juist zijn.

[psychodude]

Anoniem: 455473 schreef op maandag 16 maart 2020 @ 17:47:
@psychodude Wat kan je zeggen over de zomer en het virus? De professor in het UMC in Groningen zegt dat hij verwacht dat de cases heel erg gaan dalen. De WHO is het niet met hem eens, wat is jouw analyse hierop?

Op basis van wat we weten over coronavirussen is het naar mijn mening waarschijnlijk dat de case load zal dalen in de zomer, daarin ben ik het eens met Friedrich.

Er zijn een aantal factoren om daarin echter rekening mee te houden:

1: Daling van cases zal zijn t.o.v. de maximum daaraan voorafgaande piek. Dat hoeft dus niet te betekenen dat het minder is dan nu. Het kan dus best zijn dat tot mei de caseload beduidend door stijgt en het in augustus nog steeds boven de baseline ligt van nu. Een reductie tot 0 is namelijk niet te verwachten.

2: Ook al wordt het in de zomer mogelijk minder, moeten we niet vergeten dat de zomer niet voor altijd is. Dus ook na de zomer, vormt het weer een probleem.

3. Zomer hier, is winter in het zuidelijk halfrond zoals eigenlijk iedereen wel weet. Dus zelfs dat staat in de weg dat de zomer een periode is dat zomer te beschouwen is dat een virus als dit verdwijnt.

Het is dus niet te verwachten dat het virus met de zomer voorbij zal zijn. Maar ook vermoed ik niet dat de piek van de zorgbelasting door COVID-19 in de zomer zal gaan vallen.

En ik denk dan persoonlijk ook, op basis van wat Friedrich zegt en wat het WHO aangeeft, dat dit niet direct tegenstrijdig t.o.v. elkaar is. Zo zegt Friedrich tenslotte niet dat het virus in de zomer uitgedoofd zal zijn. Enkel dat we de zomer hebben om de piek te drukken. Hij doet in zijn betoog geen predictie voor de herfst daarna. En nu weet ik natuurlijk niet direct wat jouw interpretatie is bij deze youtube video, maar heb het online wel voorbij zien komen met de interpretatie dat dit met de zomer voorbij is, maar ik denk dat dat een onjuiste interpretatie is en niet wat Friedrich heeft bedoeld. Enkel het helpen in de remming.

[ZieMaar!]

SvMp schreef op maandag 16 maart 2020 @ 23:38:
[...]

Interessant maar wat mist zijn doden. In de simulaties genezen ze allemaal. Als dat in het echt ook zo zou zijn, dan zouden we niet zo'n groot probleem hebben.

Ook gaat de simulator er van uit dat iemand die de ziekte heeft gehad deze niet opnieuw krijgt én niet kan overbrengen op anderen. In hoeverre is zeker dat dit ook voor het huidige Corona geldt?

In de tekst gaat het wel over doden. Doden stoppen met verspreiden, dus het juist nog iets langzamer. De andere punten weten we niet zeker.

[psychodude]

Mij is gevraagd door @True om mijn mening te geven omtrent de volgende post die voorbij gekomen is in het slowchat topic:

dindr schreef op dinsdag 17 maart 2020 @ 09:10:
Ik weet niet of dit al gepost is hier maar mijn vrouw heeft net dit berichtje met een post ontvangen van een vriendin die dokter is.

Nederlands:

Op wens van een neuroloog bij Treant proberen we dit bericht zoveel mogelijk te verspreiden.
BELANGRIJK:
Als je je niet lekker voelt alleen Paracetamol gebruiken en geen NSAID’s (bv Ibuprofen, nurofen, naproxen, diclofinac). Deze middelen verhogen ACE2-receptoren waardoor het Corona virus makkelijker je cellen binnendringt. Het lijkt erop dat deze ontstekingsremmers gebruikt zijn door jongeren die uiteindelijk verslechterden en op de IC beland zijn.
Voor meer informatie: https://www.thelancet.com...-2600(20)30116-8/fulltext


Uit artikel:


Hypertension is also treated with ACE inhibitors and ARBs, which results in an upregulation of ACE2.5 ACE2 can also be increased by thiazolidinediones and ibuprofen. These data suggest that ACE2 expression is increased in diabetes and treatment with ACE inhibitors and ARBs increases ACE2 expression. Consequently, the increased expression of ACE2 would facilitate infection with COVID-19. We therefore hypothesise that diabetes and hypertension treatment with ACE2-stimulating drugs increases the risk of developing severe and fatal COVID-19.

Allereerst, voordat ik hier verder op ingaan vind ik het belangrijk om hierbij het volgende reeds direct te melden, en weet niet of dit binnen het slowchat topic als dusdanig duidelijk naar voren is gekomen gezien de snelheid van dit topic:

Er gaat momenteel via social media en app-groepen een bericht rond over het gebruik van verschillende pijnstillers met betrekking tot corona. Het bericht zou bij de afdeling Neurologie van Treant vandaan komen. Dit bericht is niet afkomstig van Treant. Heeft u vragen over medicijngebruik, neemt u dan contact op met uw apotheek.

Bron: https://www.treant.nl/over-treant/nieuws/ibuprofen-corona


Ten tweede, wees zelf extreem kritisch op dit soort social media berichten. Ongeacht de bron, zelfs indien dit door een arts wordt doorgestuurd. Zonder daarbij collega's af te willen vallen, maar dient het gezegd te worden dat sommige collega's helaas net mensen zijn en zich te makkelijk mee laten gaan in het verspreiden van fake news. Ik geloof namelijk best dat @dindr dit bericht van een arts heeft doorgekregen, aangezien ik het binnen enkele eigen groepen ook voorbij heb zien komen, verstuurd door collega artsen.


Ten derde, de inhoud van de daadwerkelijke correspondentie in The Lancet Respiratory Medicine is op zich niet te beschouwen als fake news, maar is puur hypothetisch. Op basis van de beschikbare kennis rondom SARS-CoV-2 alsmede rondom ACE remmers is het een oproep aan de medische sector om dit nader te onderzoeken.

Zoals aangegeven:

Notably, the most frequent comorbidities reported in these three studies of patients with COVID-19 are often treated with angiotensin-converting enzyme (ACE) inhibitors; however, treatment was not assessed in either study.

We suggest that patients with cardiac diseases, hypertension, or diabetes, who are treated with ACE2-increasing drugs, are at higher risk for severe COVID-19 infection and, therefore, should be monitored for ACE2-modulating medications, such as ACE inhibitors or ARBs.

Het is geen oproep om ACE remmers niet te gebruiken, maar het is een oproep aan de medische wereld om het gebruik van ACE-remmers bij deze patiënten in kaart te brengen. Lees nemen deze patiënten trouw hun ACE remmers, zijn plasma spiegels "therapeutisch normaal", en kan er daarmee een relatie met de outcome in COVID-19 worden bevonden.

Het interpreteren van medische artikelen op zich kan al lastig zijn zonder gedegen kennis omtrent de medische inhoud, toegepaste gebruikelijke statistiek en een bijpassend klinisch referentiekader. Het interpreteren van medische correspondentie als dit gaat daarin nog een stapje verder, omdat dit veelal factueel onderbouwde hypotheses zijn, maar mensen eigenlijk te makkelijk vergeten of niet begrijpen dat wat ze lezen niets meer of minder is dan een hypothese.

En hoe plausibel hypotheses binnen de medische wetenschap veelal ook klinken, verreweg het merendeel sneuvelt uiteindelijk na gedegen onderzoek.

[ZieMaar!]

voske schreef op dinsdag 17 maart 2020 @ 17:26:
Het NRC heeft vandaag een artikel over een studie gepubliceerd in Science.

[...]


Abstract van het artikel van Science:

[...]

Dit is heel interessant, volgens mij. Ik zou het prettig vinden als dit geduid kan worden door mensen die dat goed op waarde kunnen schatten (zoals @psychodude maar ook anderen). Op mij komt dit legitiem over, namelijk.

Volgens mij is dat ook gelijk de bevestiging dat het gekozen scenario het beste is, aangezien het dus overal wijder verspreid is.

[psychodude]

ZieMaar! schreef op dinsdag 17 maart 2020 @ 20:30:
[...]

Dit is heel interessant, volgens mij. Ik zou het prettig vinden als dit geduid kan worden door mensen die dat goed op waarde kunnen schatten (zoals @psychodude maar ook anderen). Op mij komt dit legitiem over, namelijk.

Volgens mij is dat ook gelijk de bevestiging dat het gekozen scenario het beste is, aangezien het dus overal wijder verspreid is.

Ik had dit artikel gisteren voorbij zien komen. Ik ben het eens met de strekking van het artikel, het is namelijk onwaarschijnlijk dat binnen een uitbraak van een dusdanige omvang dat er geen sprake is van een onderrapportage. De berekende aantallen is de validiteit moeilijk van aan te geven, kijken we naar soortgelijke mathematische modellen omtrent predictie van caseload bij uitbraken in het verleden, dan kom je grote spreidingen tegen in aantallen.

Harde getallen als "86% of all infections were undocumented", "undocumented infections were the infection source for 79% of documented cases" en "we estimated 13,118 (95% CI: 2,974–23,435) total new COVID-19 infections (documented and undocumented combined) during 10–23 January in Wuhan city." zou ik dan ook niet te veel waarde aan hechten.

Of het een direct bewijs is dat het overal wijder verspreid is dan bekend, is niet met volledige zekerheid te zeggen. Hoewel uiteraard wel vanuit te gaan, zegt het niet direct iets over de mate van hoezeer het wijder verspreid is, of dit bijv. minder dan 10% meer is of een ruimer aantal. Ook zegt het niet direct iets over de beste aanpak van de verspreiding. De aanpak van verspreiding van infectieziekten valt of staat namelijk met adherence.

Buiten COVID-19 zien we dit maar al te goed met zogenaamde nosocomiale infecties, oftewel ziekenhuisinfecties. Is adherence aan gestelde protocollen laag, dan is een significante stijging waarneembaar in dit soort infecties. En de gestelde beleidsmaatregelen daarin om dat effectief tegen te gaan, zijn eigenlijk niet veel anders dan de maatregelen zoals je deze bij een SARS-CoV-2 infectie ook zou moeten toepassen. Persoonlijke hygiëne maatregelen, voorkom onnodig contact met zieken, voorkom exposure van zieken aan de algehele populatie en in het geval van noodzakelijk nauw contact met bewezen zieken, zorg voor adequate maatregelen voor en na het contact.

De juiste aanpak in het kader van outbreak management valt of staat dan ook grotendeels bij de bereidwillendheid van de maatschappij in dit geval.

Indien je als maatschappij stelt, MRSA houden we niet buiten de deur. Dan houd je MRSA niet buiten de deur. Zo simpel is het. En zo strikt als dat wij zijn in het beleid om MRSA buiten onze Nederlandse ziekenhuizen te houden, zo goed als de Nederlandse gezondheidszorg dit oppakt en patiënten hierin participeren, is vergelijkbaar goed het gevolg van maatregelen genomen in landen als Taiwan.

Vergelijkbaar zien we de problemen met outbreak management rondom Ebola. Ebola is puur theoretisch gezien een makkelijker virus dan SARS-CoV-2 on in containment te houden. Maar zodra ten gevolgen van wantrouwen locals ziekenhuizen platbranden, artsen proberen te verwonden of zelfs doden, dan werkt dit enkel en alleen in het voordeel van het virus.

En gelukkig is het in Nederland niet dusdanig ver heen dat ziekenhuizen in brand gestoken worden, artsen worden vermoord of wat dan ook. Maar ook veel mildere vormen van wantrouwen of gehoorzaamheid aan protocollen vormen een serieuze belemmering in de aanpak van dit soort uitbraken. Waaronder het jezelf niet houden aan social distancing, ondanks de oproep hiertoe, te beschouwen is als een vorm van wantrouwen of gehoorzaamheid aan protocollen.

Uiteindelijk gaat dit veel meer bepalend zijn in het totaal aantal slachtoffers en doden binnen deze uitbrak. De verschillen per land zullen niet zozeer bepaald worden door hoe strikt de overheid op zich per sé is, maar in wat voor een mate de bevolking hun bijdrage levert.

[psychodude]

Maarten_E schreef op dinsdag 17 maart 2020 @ 21:05:
Maar ik neem aan dat het met mutaties tov COVID-19 over tijd beide kanten op kan vallen?
Dus het zou bijvoorbeeld minder besmettelijk kunnen worden, maar met wat pech ook effectiever?

In theorie kunnen eventuele mutaties alle kanten op plaats vinden, mate van besmettelijkheid kan veranderen, maar ook mate van symptomatologie kan veranderen. Virussen zijn in principe altijd in enige mate verbonden aan verandering, ook voor SARS-CoV-2 zie je dan multipele verscheidene genetische strains beschreven, zoals te zien op bijv. nextstrain. Genotypisch gezien hoeft dit echter niet direct een grove verandering in diens gedraging te betekenen.

Seizoensgebonden influenza is natuurlijk een bekend virus met variaties, maar ondanks alle variaties veranderd de impact van seizoensgebonden influenza eigenlijk maar beperkt.

Andere virussen zoals bijvoorbeeld Hepatitis B is van bekend dat dit meerdere genotypes heeft gevormd in de loop der jaren, waarbij hoewel variatie bestaat in bijgaande kliniek, zie bijv de volgende studie (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4017058/), men niet moet vergeten dat deze genotypes zijn geïdentificeerd in de loop van de tientallen jaren dat dit virus bekend is. Overigens, laat je niet direct verwarren door bijv. Hepatitis B genotype C, dit is bijv. niet hetzelfde als Hepatitis C (om medische terminologie en benamingen lekker duidelijk te houden).

Ook binnen de microbiologie hebben pathogenen doorgaans namelijk enige tijd nodig om effectief te evolueren. Dus kan SARS-CoV-2 evolueren, hypothetisch gezien, ja. Kan het evolueren tot een strain die makkelijker verspreid of een verhoogde lethaliteit teweeg brengt, eveneens, hypothetisch gezien, ja. Maar niets daarvan hoeft ook maar iets te zeggen over hoe en wanneer dit gebeurd. Het kan ook zijn dat een mildere variant ontstaat die makkelijker verspreid. De glazen bol om dit te voorspellen ontbreekt helaas.

Het is in ieder geval niet iets waarvan ik persoonlijk zou zeggen dat je er op dit moment zorgen om zou moeten maken.

[psychodude]

Jaaap schreef op donderdag 19 maart 2020 @ 15:02:
Je bedoelt dat ze privé een hoger dan gemiddeld risico hebben?
Want ze hebben het iig niet in het Erasmus opgelopen.

Ten dele mogelijk wel, dit door de geografische verdeling van het virus binnen Europa. Artsen in het bijzonder gaan toch vaker op wintersport dan bijv. de doorsnee Rotterdammer. Iets dat achteraf gezien in dit kader een risico is gebleken in het kader van deze uitbraak.

Een tweede rol die meespeelt op dit moment is dat ondanks alle insteek op thuiswerken, dit binnen de gezondheidszorg aanzienlijk lastiger wordt. Ook is risicoverhogend. En met niet in het Erasmus MC opgelopen weet ik niet goed of ze enkel bedoelen, niet opgelopen van een patiënt of ook niet opgelopen via een collega.

[psychodude]

bvbal79 schreef op vrijdag 20 maart 2020 @ 20:29:
[...]

het absolute aantal is toch bijna gelijk aan Nederland, dus het aantal doden per inwoner is veel lager, of onderschatten ze daar ook de doden door corona?

Indien je meer test, dan vind je ook de personen terug die in Nederland niet getest thuis zitten. Je hebt hiermee minder bias. Stel je de volgende situatie voor.

We zijn in land A. Hier heb je 100 mensen besmet met SARS-CoV-2. Twintig van deze mensen bezoeken een ziekenhuis wegens doorverwijzing i.v.m. klachten en wordt getest. Van deze twintig worden er vijftien opgenomen. Een vijftal verslechterd dusdanig dat zij op de IC worden opgenomen. Een viertal van de opgenomen patiënten overlijdt.

Nu is het mortaliteitscijfer op de geteste populatie 4 op 20, oftewel 20%. Tevens wordt 25% op de IC opgenomen.

In buurland B wordt mensen opgeroepen zich laagdrempelig te laten testen. We hebben wederom 100 mensen besmet met SARS-CoV-2. 60 mensen met milde klachten laat zich testen. Verder hebben we ook hier twintig andere mensen die worden verwezen naar het ziekenhuis, 5 op de IC opgenomen en 4 patiënten overlijden. Maar hier hebben we nu een mortaliteitscijfer van 4 op 80, oftewel 5%. En wordt 6.25% van de mensen op de IC opgenomen.

Is er in buurland B dan minder mortaliteit? Kijken we enkel naar de cijfers zou je de suggestie hebben van wel, 5% versus 20%. Maar deze verschillen zijn te verklaren op basis van een verschil in testbeleid, waardoor je bij een strikter test beleid een bias krijgt richting ziekere patiënten, en derhalve een slechtere uitkomst.

Dit is overigens slechts één van de factoren die een rol speelt in de verschillen in uitslagen binnen landen. Een ander bijkomend probleem is dat de gehanteerde test methoden niet uniform zijn. Een positieve test uitslag hoeft niet daadwerkelijk altijd een SARS-CoV-2 besmetting te zijn, dit kan vals positief zijn. Op zelfde wijze kan een negatieve testuitslag vals negatief zijn. De percentages van dit soort vals positieve en vals negatieve uitslagen verschillen per soort test.

Je kunt je voorstellen dat een test die vaker niet SARS-CoV-2 aangedane personen toch aanduidt als besmet met SARS-CoV-2 binnen een populatie, cijfers als mortaliteitscijfers zal doen laten dalen, omdat deze mensen geen COVID-19 zullen ontwikkelen en ten gevolge hiervan de potentiële complicaties van COVID-19 dan ook ontlopen.

Ook dit is een factor die mee speelt in de verschillen die tussen landen gevonden kunnen worden, of zelfs tussen regio's binnen hetzelfde land indien er geen nationale uniforme afspraken gelden.

De onderlinge vergelijking tussen landen voor wat betreft mortaliteitscijfers, IC-opname cijfers, ziekenhuisopname cijfers zijn, procentueel gezien, dan ook lastig met elkaar te vergelijken. Hardere eindpunten, zoals mortaliteitscijfers per 100.000 inwoners of IC opnames per 100.000 inwoners zijn iets beter vergelijkbaar, maar ook hier blijf je mogelijke spreiding houden op basis van verschillen in testen.

Dan komt er ook nog eens een derde factor bij kijken, de tijd tot het komen tot overlijden. Landen waar de uitbraak later op gang komt, zullen ook hierin een delay laten zien tot overlijden. Maar ook landen waarin men mensen laagdrempeliger voor onbepaalde tijd aan de beademing legt, zullen een zekere delay gaan zien in de cijfers.

Met andere woorden, vele variabelen die dit soort cijfers kunnen beïnvloeden. En tijdens een uitbraak kan het erg lastig zijn om eenduidig de vinger te leggen op de onderliggende oorzaak van deze verschillen.

[ZieMaar!]

TrailBlazer schreef op zaterdag 21 maart 2020 @ 09:40:
Het verdelen zal mensen in Brabant redden maar later meer mensen in andere regios het leven kosten. Het zal maar een paar procenten schelen denk ik. Straks is alles vol en dan is het gewoon overal ieder voor zich denk ik.

Volgens mij juist niet. Als alles vol is, ga je naar code zwart en wordt over heel Nederland bestuurd. Ziekenhuizen geven dan een aantal keren per dag hun aantal IC gegevens door, dezelfde triage uitgangspunten worden gehanteerd etc. Zie ook https://nvic.nl/sites/nvi...eel%201%20versie1.3_1.pdf

ijdod schreef op zaterdag 21 maart 2020 @ 08:24:
De botte realiteit is dat we het, bijna ongeacht het scenario, zeer waarschijnlijk gaan hebben over grote aantallen doden. Imperial College heeft daar wat modellen op los gelaten; die laten iets meer cijfers zien dan gebruikelijk in de flatten the curve plaatjes. Dat zijn enge getallen. De terminogie is overigens nogal verwarrend (het verschil tussen wat ze suppression en mitigation noemen is niet duidelijk; en het 'China lockdown' scenario wordt niet besproken.

Als je die cijfers grof extrapoleert naar NL zit je snel boven de 100k...

Stel dat het er al 100k zijn (waar denk ik nog genoeg op af te dingen valt), dan is de echte vraag wat de overlap van die 100k gaat zijn met de 160k mensen die toch al dood zouden gaan dit jaar. Maw je zal de oversterfte moeten meten, en dat kan pas achteraf. Sterfte is één ding, maar de zorgcapaciteit is veel belangrijker (en als dat misgaat, zul je zeker forse oversterfte hebben). Als je en de zorg draaiende kan houden én je kwetsbare groepen weet te beschermen, dan doe je het volgens mij goed.

[psychodude]

ledog schreef op dinsdag 24 maart 2020 @ 16:25:
[...]

De alternatieven zijn.

1 mitigatie
In lockdown blijven en jarenlang langzaam immuniteit opbouwen.

2 suppressie
Genzen dicht en in lockdown tot alle besmettingen weg zijn
Quarantaine maatregelen voor reizigers instellen
Fijnmazig meetnetwerk opzetten om nieuwe gevallen snel op te sporen
Bijzonder snelle actie bij een nieuwe uitbraak
Maximaliseren van hygiënische maatregelen
Lockdown zoveel mogelijk verruimen.

3 russische roulette
Lockdown opheffen en op de koop toenemen dat er meer dan 500.000 doden vallen waarvan de helft jonger is dan 50.

In het geval van alle opties moet je meewegen de 'hoop' op een snel vaccin. Maar voor wat betreft optie 2 zal dit hoogstwaarschijnlijk neerkomen op weinig anders dan een knipperlicht scenario van datgeen dat we nu hebben.

Grenzen dicht is in het beginsel namelijk al lastiger dan men denkt, zelfs nu de grenzen met België zogenaamd gesloten zijn, zijn ze dat natuurlijk ook weer niet helemaal. Kritieke functies kunnen er langs, voetgangers / fietsers kunnen er langs, uitzonderingssituaties anderszins kunnen er langs. En derhalve, SARS-CoV-2 kan er langs.

En uiteraard kun je besluiten om dat allemaal niet meer toe te staan over deze autowegen tussen de landen, maar als ik na ga waar ik hier lokaal allemaal als voetganger of eventueel op de fiets buiten autowegen de grens over kan steken Duitsland in bijvoorbeeld, dan heb je dus of een 'muur' nodig of je moet accepteren dat ongecontroleerde grens oversteken plaatsvinden.

Bijzonder snelle actie bij een nieuwe uitbraak zal ongetwijfeld sprake van gaan zijn, in ieder geval in de eerstkomende jaren. Het is tenslotte een bekende entiteit op dit moment, dat maakt het direct testbaar. Maar dan nog speelt een factor bevolkingsparticipatie mee. Want zolang mensen met milde klachten volgend jaar terugvallen in het oude patroon om in nauw contact te komen met anderen, niet doen aan social distancing, etc. kan het zomaar tijdens de volgende carnaval episode worden verspreid onder wederom duizenden Brabanders voordat de eerste lichting weer binnen de ziekenhuizen zich aandient.

Mensen verkijken zich er op hoe verbonden de wereld is, hoe dicht je eigenlijk tot een ander persoon staat. En met name ook hoeveel contactmomenten je mogelijk kunt hebben met personen op een dag binnen een niet corona tijdperk. Hoe snel eventuele actie dan ook is, gezien het grotendeels milde beloop van het virus is de kans groter dat je wederom met een situatie als nu te maken zult hebben dan dat je het daadwerkelijk in de kiem weet te smoren indien het menselijke gedrag niet wezenlijk veranderd.

Het is als overheid op dit moment dan ook een lastige keuze, waar doe je goed aan. Je hebt enerzijds het belang van de maatschappelijke gezondheidszorg om rekening mee te houden, anderzijds de economische gevolgen van strikte maatregelen, maar dit alles wordt je aanzienlijk bemoeilijkt in de westerse wereld door een bijzonder ongunstige storende factor, de eigen bevolking. En de vraag is daarbij gaat deze crisis voldoende zijn om dit gedrag in de toekomst collectief te doen veranderen.

[psychodude]

mekkieboek schreef op dinsdag 24 maart 2020 @ 17:55:
[...]

Wat moeten we denken van de cijfers uit China? Als die cijfers betrouwbaar zijn is dat niet bepaald een knippelicht scenario. Sterker nog, ik put daar een beetje hoop uit dat de besmettingskracht (of hoe noem je dat) van het virus af lijkt te nemen als je maar lang genoeg alle / de meeste mensen van elkaar scheidt.

Is echt nog veel te vroeg om te zeggen. China begint nu langzaam aan pas de restricties terug te draaien. Reizen naar China zijn nog altijd ernstig beperkt. Als je nagaat dat met incubatietijd en ontstaan van klachten zul je dus moeten afwachten, de komende 2 - 3 maanden is echt een termijn om rekening mee te houden om te oordelen hoe het verder verloopt.

Bovendien zal verlichting van lockdown in China geen overstap naar westerse vrijheden van voor de huidige situatie gaan zijn.

Kans is groot op een soortgelijke maatregelen als bijv. in Taiwan om transmissie ernstig te beperken maar een sociaal leven en economie in zekere mate draaiend te houden.

[psychodude]

SniperEye schreef op dinsdag 24 maart 2020 @ 21:17:
Disclaimer: ik ben geen wetenschapper, slechts hbo opgeleid, met buitengewone interesse in dit onderwerp.

Er heersen twijfels of het coronavirus wel via lucht kan worden overgedragen. Via de lucht zou het globaal om 2 manieren gaan:

1. In druppels na niezen of hoesten, of
2. In aerosol (minuscuul kleine druppels waarin het virus zich kan verpakken)

Bron: https://www.statnews.com/...rosol-doesnt-mean-doomed/

Zo bevatte luchtmonsters van een corona-afdeling in een ziekenhuis in Singapore geen enkel virusdeeltje. Aan de andere kant blijft een druppel met virus na het niezen slechts enkele seconden in de lucht.

Onderzocht moet worden welke manier de meeste zieken worden geïnfecteerd. Dat lijkt nog niet eenduidig te zijn.

Probleem aan de vele onderzoeken is dat er veelal nog geen peer reviews hebben plaatsgevonden.

Tevens zijn er vele factoren die een rol spelen bij aerogene transmissies van virussen. Het volgende artikel heeft betrekking tot een studie met influenza: https://journals.plos.org...1371/journal.ppat.0030151

Maar beschrijft mooi de relatie tussen temperatuur, luchtvochtigheid en aerogene transmissie capaciteit van dat virus.

Lastig in de aerogene transmissie capaciteit van SARS-CoV-2 is dan ook dus danige factoren. In een warme lift, wat is de transmissie kans? In een koude afgesloten cabine tijdens het skiën waarbij je van die mooie wolkjes binnen kunt blazen, wat is daar de kans op eventuele aerogene transmissie?

Het zijn vraagstukken waar uiteraard onderzoek naar gedaan kan en zal worden om te beantwoorden. Maar tegelijkertijd zorgen eventuele antwoorden daarin beleidstechnisch ook voor een uiterst complexe puzzel.

[psychodude]

SniperEye schreef op dinsdag 24 maart 2020 @ 22:32:
[...]


Ik begreep dat aerogene transmissie verschilt per virus. Bij mazelen schijnt het virus lang in de lucht te kunnen blijven waardoor veel meer besmettingen mogelijk zijn. We moeten gewoon geduld hebben tot de wetenschap hier een zo eenduidig mogelijk antwoord op kan formuleren.

Verschilt zeker per virus ja, maar dus voor individuele virussen bestaat dus ook de mogelijkheid tot variabele mate van aerogene transmissie op basis van omgevingsfactoren als temperatuur en luchtvochtigheid. Maar zoals al aangegeven zijn dat allemaal verder inderdaad nog zaken om te onderzoeken. Op dit moment is daar voor SARS-CoV-2 nog gewoomweg onvoldoende over bekend.

[psychodude]

Motrax schreef op vrijdag 27 maart 2020 @ 11:02:
Ik vond deze heel erg interessant:
https://www.medrxiv.org/c...101/2020.03.22.20041079v1

Over dat er waarschijnlijk meerdere keren social distancing toegepast moet worden. Zie ook de pdf voor alle details.

Dit ligt in lijn met wat ik zelf inderdaad ook voorzie op dit moment.

De vraag is, hoe moet dit het best vorm gegeven worden. Waarin kun je verzwakken, waarin niet. Een onderzoek zoals het RIVM daarin doet gericht op de invloed van kinderen is een belangrijke. Maar zo zou het ook goed zijn om te gaan onderzoeken wat de opties voor horeca zijn zodra deze piek voorbij is. Wat zijn veilige aantallen die bij evenementen aangehouden kunnen worden. Wat zijn mogelijkheden voor sportscholen om weer te openen. Hoeveel mensen kan / moet je toestaan binnen het OV. Hoe behaal je beperkte aantallen binnen het OV. Etcetera.

Binnen ons sociale leven zit normaal gesproken een dusdanige hoeveelheid nauw contact verweven dat wij voor lief nemen, waarbij voor al deze zaken de invloed van verspreiding op SARS-CoV-2 niet goed bekend is.

Ook ben ik benieuwd wat er daarin blijvend anders zal gaan blijven op langere termijn. Er zijn in rap tempo nu namelijk een aantal interessante maatschappelijke ontwikkelingen aan het plaats vinden. Denk aan zaken zoals de snelle stijging aan thuiswerkmogelijkheden en de forse toename aan thuisbezorgingen voor boodschappen, zeker indien de noodzaak tot soortgelijke maatregelen als nu op dit soort facetten van onze maatschappij voor langere tijd aanhoudt, vermoed ik dat veel hiervan toch een meer permanente verandering teweeg kan gaan brengen.

[psychodude]

gws24 schreef op vrijdag 27 maart 2020 @ 18:31:
[...]
Ik dacht dat een maand geleden China aangaf dat 15 á 20% naar het ziekenhuis moest?

Let wel dat in China er ook sprake was van een zeer waarschijnlijke onderraportage in Wuhan, reeds vrij vroeg in de uitbraak, nog voordat het zorgsysteem echt overbelast was, bestond er een duidelijke discrepantie tussen de cijfers in deze regio en de rest van China.

Dat maakt interpretatie van cijfers tussen landen ook zo lastig, een tekort aan testen of ander test beleid zorgt ervoor dat dit soort getallen in grootte van elkaar kunnen variëren.

[psychodude]

iamcj schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 08:54:
Ab Oosterhaus had het gisteravond bij op 1 over nieuw onderzoek waaruit zo blijken dat het virus zich ook via de adem verspreidt en dat 15 minuten praten gelijk staat aan 1 keer niezen of hoesten. Ik kan het onderzoek niet vinden. Misschien iemand anders?

Ken het onderzoek niet, heb ook de aflevering verder niet gezien. Maar Osterhaus refereert tijdens dit soort crisis' soms ook nog wel eens naar onderzoeken die nog niet gepubliceerd zijn, dus er bestaat ook kans dat het gewoon niet vindbaar is op dit moment.

Geheel onlogisch klinkt het overigens niet. Bij diverse andere virussen weten we namelijk dat uitademing een overdracht van lichte hoeveelheid aerosolen met zich mee kan brengen. De afstand dat dit soort aerosolen aflegt is beperkt, in de winter kun je een beetje een idee krijgen hoe ver zo iets komt door die 'ijswolkjes' die je uitademt.

Indien je je dan ook gewoon aan social distancing houdt vormt dit geen enkel probleem. Het is met name relevant voor mensen die niet kunnen distancen, binnen de gezondheidszorg hierin met name de mensen die dit soort patiënten moet intuberen.

Holk schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 09:35:
Nu heb ik Ab wel vrij hoog zitten en is deels onterecht vergruisd door velen inclusief de media ten tijde van de H1N1 pandemie, maar hij heeft ook wel een handje van om een onderwerp groter te maken dan het vaak is, iets wat de media dan weer gretig gebruik van maakt.

Osterhaus is defensief. Maakt een onderwerp daarbij niet direct groter dan dat het is, maar is iemand die binnen de beschikbare modellen geneigd is om safety first te verkiezen en aan de ongunstige kant van de curve te gaan zitten. Deels is dat natuurlijk een karaktereigenschap, deels vermoed ik dat het ook gedreven is door het eigen werk dat virologen doen. Osterhaus is dan ook verre van de enige viroloog die zich dusdanig uit. Terwijl epidemiologen zich juist weer meer richten op de modellen, eerdere uitbraken, etc. en daarmee meer zullen uitgaan van de gemiddelde scenarios. Dit maakt het één niet goed, fout, beter of slechter dan het ander. Enkel anders.

[psychodude]

iamcj schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 10:57:
[...]


Bron?

Ik heb dit nog gevonden, gaat over influenza:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3372341/


[...]

Bron van wat? Je vraagt in dat geval namelijk naar een woordenboek lijkt het? Maar is vast je bedoeling niet.

Of speel je meer in op ruimte besmetting? Hoewel een valide punt, moet je dat los zien van de initiële aerosol verspreiding. Dat wordt namelijk te veel bepaald door factoren anderszins als mate van lucht circulatie, luchtvochtigheid, temperatuur en indien buitenshuis bijvoorbeeld neerslag. De mate van aerosol verspreiding tijdens praten primair wordt bepaald door airflow tijdens expiratie gedurende het spreken. En daarin zijn de ijswolkjes zoals je die 's winters ziet een illustratie van hoever dat dit reikt.

Maar mocht je twijfel hebben over die afstand, zijn er ook studies die dit vastgelegd hebben, zoals bijvoorbeeld de volgende:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21731730/

Soortgelijke studies zijn ook gedaan voor droplet transmissie, zowel neerslag als in air aanwezigheid. Artikelen hiertoe even niet paraat, maar bij spreken en normale ademhaling komt dat neer op ongeveer 90% van droplets binnen een afstand van ongeveer 30 cm. En ook qua aerosol metingen soortgelijke beperkte afstanden.

Wil je meer ingaan op omgeving en gedrag van de aerosol binnen een ruimte, dan zijn de volgende twee artikelen interessant:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22440971/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23365758/

Maar moet je eigenlijk los zien van de activiteit van praten of ademenen per sé, omdat dit verder overwegend door omgevingsfactoren bepaald is, is het hoofdzakelijk dat wat je verder gaat beoordelen. Het spreken of ademenen is dan niet langer de determinerende factor.

[psychodude]

NiGeLaToR schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 14:15:
RIVM update van 28/3 staat online:

• Het totaal aantal gemelde positief geteste patiënten: 9762 (+1159)
• Het totaal aantal gemelde patiënten opgenomen (geweest) in het ziekenhuis: 2954 (+454)
• Het totaal aantal gemelde overleden patiënten: 639 (+93)

Lees voor het begrip wat de cijfers zeggen en vooral wat niet, de duiding op de RIVM site zelf.

Op de site van Stichting NICE lijk je heel voorzichtig te kunnen zien dat de aantallen opnames op de IC rond de 100 per dag blijft schommelen en niet toeneemt.

Met een positieve blik inderdaad een gunstig beloop, suggereert namelijk dat conform wat we weten uit de eerdere RIVM data waaruit blijkt dat het exponentiële verloop aan het afvlakken was richting een meer lineair verloop, zich nu ook door begint te zetten in het aantal IC opnames.

Aan de andere kant moeten we ons natuurlijk goed blijven realiseren dat een positieve lineaire lijn nog steeds groei betreft. Het ware kantelpunt moet nog altijd komen, en zelfs na het kantelpunt moeten we rekening houden met toch nog een aantal benodigde IC bedden van multipele honderden ervan uitgaande dat het beloop van nieuwe IC-opnames (of in ieder geval behoefte daartoe) een redelijke klokvormige distributie zal gaan verkrijgen.

[ZieMaar!]

Sebazzz schreef op maandag 30 maart 2020 @ 06:29:
Weten we al waarom het virus bij sommigen zo'n enorme impact heeft, ook op sommige jongere mensen, met coma of dood als een van de gevolgen? Zijn er meerdere versies van het virus, lokale mutaties, of hebben sommigen van ons gewoon net de verkeerde genen?

Kijkend naar de cijfers, dan wordt het risico groter als je:
- man bent
- ouder bent
- onderliggende ziektes hebt
- zwaarder bent

Eea heeft wel met elkaar te maken, maar hoe exact is niet bekend. Loop je meer risico omdat je dik bent? Of juist doordat je eerder kortademig bent als je dik bent? Of ben je dik door die kortademigheid? Misschien roken mannen vaker? Talloze vragen waar bijna geen exact oorzakelijk verband te vinden gaat zijn.

Dat gezegd hebbende: als je als fitte dertiger heel ziek wordt van Corona, dan lijkt dat vooral hele dikke pech te zijn. De cynische persoon in mij (die zit wel ergens) kijkt vooral naar wat er niet genoemd is bij die gevallen, maar ik weet niet of dat terecht is...

[psychodude]

SniperEye schreef op dinsdag 31 maart 2020 @ 20:16:
Vandaag werd in het nieuws geschreven over de opkomst van zelftests in de nabije toekomst.

https://www.ad.nl/binnenl...or-thuisgebruik~a042ec6b/

Kan iemand de wetenschappelijke materie achter zo'n zelftest verklaren en wellicht iets durven roepen over betrouwbaarheid?

Voor wat betreft het tweede deel van je vraag, nee.
Of in iets meer detail, niet zonder een gedegen vergelijkende studie met een meer acceptabele standaard. Gezien door diverse instanties zoals de FDA dit soort testen momenteel wordt afgeschoten, zal de betrouwbaarheid laag zijn.

Qua achterliggende gedachte moet je het zoeken in antilichaam detectie. Soortgelijke self-tests zijn er ook voor andere virussen, zoals bijvoorbeeld de OraQuick self-test voor HIV. Het zelf-testen op zich is dan ook zeker niet onmogelijk, maar je hebt wel een betrouwbare test nodig alvorens je dit op grote schaal op de markt kunt introduceren.

[psychodude]

Apache4u schreef op vrijdag 17 april 2020 @ 00:54:
Remdesivir is getest op resus makaken en de resultaten zien er veelbelovend uit.


[...]


bron (via twitter van Marion Koopmans) : https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2020.04.15.043166v1

De translatie van dier naar mens kan echter nog wel eens teleurstellen zijn. Laten we tenslotte niet vergeten dat binnen dierexperimenteel onderzoek we in staat zijn om kanker bijvoorbeeld eigenlijk nagenoeg te genezen. Binnen humane populaties daarentegen valt nog ontzettend veel winst te behalen.

Het is uiteraard ontzettend belangrijk dat dit werk gebeurd, en positief dierexperimenteel onderzoek is uiteraard altijd welkom. Maar buiten dat om zou ik mensen vooral willen adviseren om hierin terughoudend te zijn met hun verwachtingen. Daadwerkelijke klinische trials zullen uiteindelijk veiligheid en effectiviteit binnen mensen moeten gaan aantonen. En ruim meer dan 90% van alle dierexperimentele succesverhalen faalt in deze stappen alsnog.

Voor wat betreft Remdesivir scheelt dat het geen fase 1 drug meer is, daarmee zijn statistisch gezien de succeskansen wat groter. De grootste 'slachting' vind namelijk in fase 1 plaats. Maar ook voor wat betreft effectiviteit is nog altijd niets gezegd binnen humane populaties.

[psychodude]

downtime schreef op maandag 27 april 2020 @ 18:54:
[...]

Dan mogen ze eerst uitleggen waarom juist jonge kinderen, in theorie de groep met de minste weerstand, vrijwel immuun lijkt te zijn.

offtopic:
Niet helemaal gerelateerd tot het coronavirus. Maar het concept dat jonge kinderen een groep zouden zijn met de minste weerstand (in het algemeen) begint steeds meer achterhaald te raken, en lijkt grotendeels gevoed door de observatie dat we kinderen relatief vaak ziek zien. Maar dat duidt natuurlijk niet op een slechte weerstand.

Historische kindersterfte t.g.v. infecties speelt verder binnen dit beeld een rol, maar daarin hebben vele andere factoren een bijdragende rol kunnen spelen die nu niet langer van toepassing zijn. Zoals voedingsstatus, algehele hygiënische omstandigheden, ruimte voor co-infecties, etc. Alsmede ook de pathogenen zelf. Zaken als tuberculose, pokken, mazelen, etc. zijn aandoeningen die bijdroegen aan de in het verleden relatief hoge kindersterfte, maar als jij geïnfecteerd raakt met tuberculose, pokken of mazelen zonder verdere behandeling dan hoeft voor jou de uitkomst niet veel beter te zijn.

In de laatste jaren is men dan ook veel meer gaan kijken naar het immuunsysteem van kinderen in perspectief tot de huidige maatschappij.

De enige groep aan kinderen waarbij het eigen immuunsysteem wel beperkt is, dat zijn de zuigelingen.

[ZieMaar!]

Is het grootste voordeel van het vaccin dat nu in Oxford wordt getest dus niet vooral dat het al getest is op mensen en veilig is? Dat lijkt me een van de meest tijdrovende onderdelen, naast natuurlijk testen of het werkt als vaccin. Als je dan dus een van beiden gedaan hebt, scheelt dat al een hoop.

[psychodude]

Helixes schreef op donderdag 14 mei 2020 @ 09:56:
[...]
Volgens de About Us pagina is de Irish Medical Journal niet peer-reviewed.

We need a grain of salt here...

De IMJ is wel peer reviewed, ik zie ook niet goed in waar je vandaan haalt dat dit overigens niet zo is op de about us pagina, peer review staat daar niet eens vermeld. Op de gebruikelijke locatie onder for authors staat het gewoon beschreven. Blijft verder natuurlijk wel een blad met lage impact factor, zal er geen hoogstaand wetenschappelijk onderzoek terug gaan zien.

[psychodude]

begintmeta schreef op donderdag 14 mei 2020 @ 10:59:
[...]

Dat is wat kort door de bocht, het is zeker niet zo dat de methodologische kwaliteit of de rapportage noodzakelijk slechter zijn als is gepubliceerd via een medium met een lage impact factor.

Ik zeg ook niet dat de methodologische kwaliteit slecht is. Enkel en alleen dat je hier geen hoogstaand onderzoek terug gaat zien. Geen enkele collega zal met vol verstand een inhoudelijk goed bijdragend manuscript submitten naar een blad met een impactfactor van 0.27.

De auteurs beseffen zich dit uiteraard ook maar al te goed, de beschreven limitaties en conclusies zijn zeer terughoudend.

[psychodude]

begintmeta schreef op donderdag 14 mei 2020 @ 12:00:
Wat is eigenlijk hoogstaand onderzoek? Ik denk dat er eigenlijk drie belangrijke aspecten zijn: het onderzoek moet goed worden uitgevoerd, het onderzoek moet goed worden overgebracht en, ik zou zeggen in mindere mate, het onderzoek moet een als relevant geziene vraag addresseren.

[...]

Ik zeg eigenlijk alleen dat dat wat kort door de bocht is. Het verschilt natuurlijk ook allemaal wel wat per wetenschappelijke discipline en taalgebied, maar in mijn ogen is het gewoon, ook in biomedische wetenschappen, niet zo verstandig (veel) waarde te hechten aan een JIF als het gaat om de beoordeling van de kwaliteit en relevantie van een individueel onderzoek.

Tsja, ik weet niet binnen wat voor een discipline jij zit. Maar het is een Engelstalig blad, het is een oud blad. Daarmee heeft het op dat vlak al de nodige prés mee. Als je dan alsnog een impactfactor hebt van 0.27 en daarmee behoort tot echt zo'n beetje het laagste van het laagste voor wat betreft medische vakbladen, dan is dat toch zeker wel iets zeggend.

Ik ben het met je eens dat een impact factor alleen bij lange na niet alles zegt. En een publicatie in een blad met een impactfactor van 2 ~ 3 niet direct onder hoeft te doen voor een publicatie in bijvoorbeeld de Lancet of NEJM. Maar met het legio aan beschikbare medische bladen met een impactfactor boven de 1, zowel op vlak van interne geneeskunde als nutrition gerelateerde bladen waar dit qua onderwerp prima in terecht had gekund, zal dit ook vanuit auteurs perspectief toch echt een bewuste keuze geweest zijn om in dat blad te publiceren.

Met name die laatste auteur op het artikel is ook niet van gisteren, heeft grote aantallen publicaties inclusief binnen vele Q1 bladen voor haar discipline. Dit is echt niet onbewust geëindigd in dit blad.

Voor wat betreft wat onderzoek goed maakt zijn er natuurlijk vele aspecten die een rol spelen:

- Er dient een goed onderbouwde vraagstelling te zijn, de vraag dient eenduidig te zijn en gericht.
- De onderzoekspopulatie / sample behoeft representatief te zijn.
- Confounders dienen in ogenschouw genomen te zijn.
- Research design moet valide zijn en aansluitend op de onderzoeksvraag.
- Indien van toepassing dient diagnostiek/bepaling anderszins betrouwbaar en valide te zijn.
- Data analyse dient goed omschreven te zijn, de verrichte analyses dienen betrouwbaar te zijn uitgevoerd, voldaan aan de betreffende assumptions.
- De discussie dient eigen resultaten en beschikbare literatuur goed in ogenschouw te nemen.
- Limitaties en conclusies dienen relevant te zijn.
- Ethische voorwaarden, GCP, ALARA indien gewerkt met straling, de 3 R's indien gewerkt met proefdieren, etc. dient in acht genomen te zijn.
- Referenties dienen volledig te zijn en correct toegepast.

Dat puur en alleen nog maar gericht op de kwalitatieve opzet van een manuscript. Verder wat jij benoemd. Maar ook belangrijk is dat goed onderzoek echt een vraag moet beantwoorden. Uiteraard is er altijd ruimte voor verder onderzoek en is niets definitief. Maar in het geval van deze publicatie zijn er toch echt te veel vraagstukken over.

[ZieMaar!]

Die laatste fase is toch heel lastig nu het virus op heel veel plekken betrekkelijk goed onder controle is? Want ik lees die laatste fase (bij een vaccin) vooral als: we kiezen een representatieve grote groep, geven de helft een placebo, de andere helft het vaccin en kijken dan naar het verschil in aantal besmettingen?

De kans is nu zo klein dat je eraan blootgesteld wordt, dat je dus heel lastig effect kan zien. Of zijn daar slimme oplossingen voor?

[psychodude]

pedorus schreef op dinsdag 16 juni 2020 @ 22:39:
[...]


Er lijkt hier iets ernstigs mis te zijn gegaan:

[...]

Protocol is inderdaad 2400 mg in eerste 24h:

[...]

2400 mg is zeer veel... 600 mg/dag is ongeveer het maximum voor hydroxychloroquine

Oplaaddosis kunnen hoger liggen. Zoals @RoD ook aangeeft, maar 800 mg hoger dan de oplaaddosis voor malaria.

In het geval van COVID-19 kun je best verantwoorden een hogere dosis te hanteren. Het middel moet niet erger zijn dan de kwaal, echter COVID-19 is op de korte termijn aanzienlijk nadeliger dan malaria zoals het er nu voor staat.

Uiteindelijk is het echter gewoon wachten op de peer reviewed resultaten.

Ben het verder wel met je eens dat de gedane media statements wat dubieus klinken. Maar zonder meer transparantie zou ik de studie opzet i.i.g. nog even het voordeel van de twijfel geven. Voor wat betreft de rol van HCQ binnen de behandeling voor COVID-19 ben ik in ieder geval zelf niet overtuigd.

[ZieMaar!]

TutanRamon schreef op zondag 28 juni 2020 @ 10:01:
Heeft iemand data van de overlevingskansen bij ziekenhuisopname nu in vergelijking met het begin van de uitbraak in Nederland? Met andere woorden: ben je nu significant beter af in het ziekenhuis ten opzichte van een opname in maart?

Alle data is vrij beschikbaar op rivm.nl, maar welke onderliggende hypothese wil je toetsen?

[ZieMaar!]

Ik ben van plan om op vakantie te gaan naar Noorwegen en zit nog in het kamp van “schijnveiligheid’ vwb mondkapjes, dus ik Googlede naar mondkapjes Noorwegen om te zien wat het beleid is (dat is: geen mondkapjes, net als andere noordelijke landen, hooguit op het ov na). Maar ik kwam ook dit artikel tegen:

COVID-19 is not recommended for individuals in the community without respiratory symptoms who are not in near contact with people who are known to be infected. If the epidemiological situation worsens substantially in a geographical area, the use of facemasks as a precautionary measure should be reconsidered. Measures to reduce risks during nec- essary public transport and during mass events, including wearing facemasks, should be ex- plored further.
If use of facemasks by individuals without respiratory symptoms in the community is rec- ommended in specific circumstances, such as public transport or mass events, medical masks or quality controlled non-medical masks with a documented filtration effect should be used. National priorities for the use of personal protective equipment may apply, given existing shortages. If any such recommendation is made, the community should be given training to ensure correct use and the risks should be explained, especially the risks of a false sense of security and contamination of masks. The training should be tailored to the needs of different groups, including people with different levels of fluency in Norwegian and different socio-economic circumstances.

Ook staat er een tabelletje in met hoeveel mensen een (medisch) mondkapje (correct) moeten dragen bij een bepaalde besmettingsgraad om een bepaalde reductie te hebben:


Ik heb het artikel gescand en vooral het bijbehorende nieuwsbericht gelezen, maar dit lijkt toch behoorlijk te zeggen dat het nut heel beperkt is én dat het gebruik van mondkapjes ook nog vrij essentieel is. Als je een kaartje van mondkapjes gebruik in Europa maakt, zie je denk ik dat men in het zuiden ze meer gebruikt, terwijl in Nederland, Oostenrijk, Zwitserland en de noordelijke landen eigenlijk buiten het ov geen mondkapjes verplicht zijn. Duitsland is daarin wel een beetje de vreemde eend...

[ZieMaar!]

Volgens mij is het punt ook vooral dat er nu zo'n 2500 mensen in Nederland besmettelijk zijn, waarvan 20% wellicht geen symptomen heeft (dat percentage komt uit dat artikel).

Dus 500 mensen kunnen het mogelijk verspreiden zonder dat ze het zelf weten. Voor hun zou een mondkapje dus zin kunnen hebben, als ze het goed gebruiken (wat nog best wel een grote 'if' is). Die andere 2000 blijven thuis, dus hoeven geen mondkapje te dragen. En misschien dat we van die 500 ook nog wel een deel in beeld hebben door het contactonderzoek.

[ZieMaar!]

Fase 3 is toch grootschalig(er) testen op mensen om te zien of de groep die het vaccin krijgt minder besmet wordt (of minder ziek wordt) dan een groep die een placebo krijgt? Dat is dus meer in welke mate het gaat werken dan óf het gaat werken (want dat weet je nu al, toch)?

Nederland (17 miljoen inwoners), Frankrijk (77), Italië (60) en Duitsland (83) hebben hiervan toch 300 miljoen vaccins ingekocht en het VK 100 miljoen? Da's toch zat dan voor de eerste ronde, zeker als je niet iedereen gaat inenten?

[ZieMaar!]

Stoney3K schreef op maandag 20 juli 2020 @ 16:51:
[...]


Ik ben ook benieuwd hoe ze die fase 3 aan gaan pakken, want je gaat niet mensen op een gecontroleerde manier kunnen (of willen) besmetten met COVID-19.

Of zou het ook mogelijk zijn om een initieel vaccinatieprogramma op te starten en mensen te monitoren, en dat dat als een fase 3 trial kan tellen?

Ik weet het niet, maar ik denk dat dat eerste altijd iets is om rekening mee te houden (don't harm the subject). Tegelijk: 1000-en mensen testen in een omgeving waar het virus behoorlijk los gaat is bijvoorbeeld in Zuid Amerika of de Verenigde Staten nu prima te doen.

[ZieMaar!]

Volgens mij is het al een tijdje het uitgangspunt dat je circa 1 dag voor je daadwerkelijk klachten krijgt, positief getest kan worden (en theoretisch dus ook anderen zou kunnen besmetten). Ik denk dat dat ook de achtergrond is van het testen op luchthavens: hopelijk filter je de mensen eruit die binnenkort ziek worden óf die al lichte klachten hebben (maar dat bijvoorbeeld hooikoorts noemen).

[ZieMaar!]

@Holk en @RoD jullie lijken inzicht te hebben in de vaccin wereld. Ik niet, maar ik zou zeggen dat je bijvoorbeeld het Oxford vaccin (wat kansrijk lijkt) nu al massaal zou kunnen produceren en misschien zelf al kan distribueren, zodat je bij wijze van de minuut na het verlossende woord de eerste groep kan vaccineren.

Tuurlijk is het risico dat je de hele bende weg kan gooien, maar volgens mij is dat dan maar zo momenteel. Of kunnen er uit die laatste fase ook nog andere inzichten komen anders dan go/nogo die invloed kunnen hebben op het productieproces?

[ZieMaar!]

ultimateharry schreef op zaterdag 3 oktober 2020 @ 08:11:
[...]


Slecht nieuws zeg. Er waren natuurlijk al meerdere studies die lieten zien dat effecten op verschillende organen (hart, longen, hersenen) significant konden zijn. Bijvoorbeeld deze studie nog vrij recent https://www.volkskrant.nl...-in-de-hersenen~bac7630e/
Maar deze aantallen zijn een indicatie dat de algehele gezondheidsschade van deze pandemie nog wel eens veel groter zou kunnen zijn dan we initieel dachten.

Tegelijk kan je wat vraagtekens bij het onderzoek plaatsen. Allereerst: als het gros niet in het ziekenhuis geweest is, hoe weet je zeker dat het Corona is? Tot eind april werd je praktisch alleen getest als je in het ziekenhuis kwam, toch? Daarnaast: is de groep niet sowieso wat geselecteerd als het via het long fonds is gegaan? De stelling in dat artikel hierboven is dat het 6 maanden de situatie is. Deze mensen zijn dus allemaal voor 2/4 genezen (of vooruit, ziek geworden).

Ik wil helemaal niets bagataliseren, ik geloof direct dat er mensen zijn die voorheen gezond waren maar die toch een flinke klap hebben gehad en lang moeten herstellen (net als met veel andere ziekten), maar ik zie ook genoeg redenen in dit artikel om te twijfelen aan de conclusies.

Misschien zijn er hele legitieme antwoorden op mijn vragen, ik zal eens kijken of ik het onderzoek zelf kan vinden, maar ik ben zelf wat terughoudend met het trekken van dezelfde conclusies...

[ZieMaar!]

The Legend schreef op zaterdag 3 oktober 2020 @ 08:43:
[...]


Als het geen Corona zou zijn, lijkt het me nog veel zorgelijker. Dan hebben dus heel veel voorheen gezonde jonge mensen na een nog onbekende infectie maanden later nog ernstige gezondheidsklachten.

Tja, dat kan ook. En niet om Corona te vergelijken met griep, maar op zich is het niet raar dat je bij sommige ziekten langer klachten houdt. Ik heb in 2019 ‘echte’ griep gehad en heb ook bijna 2 maanden lang nog klachten gehad (en ik ben echt helemaal gezond en fit). Toen ik Pfeiffer had, duurde het nog veel langer. En dat deze groep onderliggende klachten had, als doelgroep van het longfonds, lijkt me ook niet onwaarschijnlijk. Maar goed, dit is allemaal wel wat gissen.

Ik vraag me overigens wel af wat nu de definitie is van ‘milde klachten’. In dit onderzoek lijken daar alle mensen onder te vallen die geen ziekenhuisopname nodig hadden, maar daar zitten ook mensen bij die echt wel heftige benauwdheidsklachten hadden. Ik krijg de indruk dat dat niet dezelfde groep is als waar het RIVM spreekt over ‘milde klachten’, dat is dan echt een snotneus en wellicht lichte verhoging maar dat was het dan wel.

Dat beeld heb ik ook.

[psychodude]

elmertje schreef op zaterdag 16 januari 2021 @ 12:04:
Dat soort immune compromised gevallen komen vaker voor. Ook een goed beschreven geval in VS. Ook hier veel mutaties en dus ook besmettelijkere varianten. Maar waarom nou juist in deze landen de meest gevaarlijke/ bekende? Maar ja. Ze zeggen wel eens, toeval bestaat niet. Maar dat bestaat natuurlijk wél. Toch zal het me niet verbazen als het toch van invloed is geweest in extra selectie druk op besmettelijkheid.

Selectie druk op basis van gegeven therapie is natuurlijk een zeker risico. Dit hebben we dan ook bij vele infectieziekten mee te maken. Maar ook niet therapie gerelateerde veranderingen in strains moeten niet vergeten worden. In dunner bevolkte gebieden waar contacten meer sporadisch zijn, is ook te verwachten dat een variant met hogere transmissie rate aan dominantie zal kunnen winnen. En binnen vele gebieden in de wereld wordt gewoonweg niet dusdanig getest om dit aan het licht te brengen, de resources zijn er niet.

Uiteindelijk zie je dat voor wat betreft virussen er eigenlijk altijd wel een zekere evolutie plaats vindt naar een variant met hoge transmissie, lage mortaliteit, binnen de host species. En indien de virus gerelateerde mortaliteit wel hoog is, dan is dit veelal een pas late uiting van ziekte, denk bijvoorbeeld aan virussen als hepatitis en HIV.

Als mens moeten we ons hierin zelf dan ook niet teveel 'credits' toebedelen als je het mij vraagt, ook zonder ingezette therapieën zijn dit soort mutaties voor de hand liggend. Desondanks natuurlijk niet minder problematisch voor nu.

[psychodude]

Holk schreef op maandag 1 februari 2021 @ 13:10:
Benieuwd hoe ze de doxycycline gaan toedienen, die is volgens mij intraveneus; @psychodude klopt dat?

Doxycycline is oraal verkrijgbaar.

[psychodude]

De afwijkingen zoals ze beschreven zijn, zijn doorgaans van blijvende aard. Ons brein is vrij 'plastisch' echter. Dus verlies aan grijze stof echter, ondanks blijvend, hoeft geen blijvend functieverlies te betekenen bijvoorbeeld.

Meer onderzoek zal nodig zijn om dit verder te duiden en klinische implicaties te duiden.

Dat er mogelijk lange termijn gevolgen zijn die nadelig kunnen zijn, dat is zeker... een mogelijkheid.

Het lastige is, de glazen bol ontbreekt. Maar gezien de ervaring met andere ziektebeelden is de kans niet realistisch dat er geen lange termijn consequenties zullen bestaan. De hamvraag is natuurlijk hoe openbaart dit zich, op wat voor een leeftijd en met wat voor een ernst.

Zo heeft bijvoorbeeld ook influenza een klein verhoogd risico op ontwikkeling van longkanker, hypothetisch ten gevolge van longparenchymschade. Bij COVID-19 is deze schade veel fulminanter op in ieder geval radiologische beeldvorming. Mogelijkheid van een verhoogd risico op longkanker op termijn bijvoorbeeld is dan ook niet ondenkbaar.

Ook cardiovasculair heeft COVID-19 acute gevolgen, vraag ook in deze is wat zullen de lange termijn effecten hiervan zijn.

Zeker voor longterm blijft het allemaal redelijk onbekend. En nu kun je natuurlijk niet alles voorkomen, het leven is eindig. Maar ben het met je eens dat zeker bewust opzoeken van risico niet verstandig is. Mogelijk valt het mee, misschien valt het tegen. En bescherming van vaccins helpt met enig geluk om eventuele nadelige lange termijn effecten te voorkomen, maar ook dat weten we pas in de toekomst zeker(der).

[ZieMaar!]

Modbreak:

Zullen we ontopic blijven? Het gaat hier over de wetenschappelijke aspecten van het coronavirus, de maatregelen en de naleving daarvan etc kunnen beter in de andere topics besproken worden.

[ZieMaar!]

Tom-Z schreef op dinsdag 14 september 2021 @ 23:21:
We mogen het weer over mondkapjes hebben!

De (voorlopige) uitkomsten van een zeer groot onderzoek zijn recent gepubliceerd.
Hierbij is een onderzoek gedaan onder 600 dorpjes in Bangladesh, met in totaal ruim 340.000 inwoners.
In de helft van de dorpen zijn geen mondmaskers uitgedeeld, en de andere helft is gesplitst in één derde met stoffen maskers en twee derde met (herbruikbare, uitwasbare) chirurgische maskers. Het gebruik van de maskers werd op verschillende manieren gestimuleerd (het onderzoek was nog verder uitgesplitst in dorpen die verschillende soorten voorlichting ontvingen).
De maskers verminderden het risico op een symptomatische besmetting met 9.3%. De chirurgische maskers deden het het best, met een 11.2% risicovermindering. De risicovermindering van de stoffen maskers was 5%, maar dit was niet statistisch significant. Op basis van het onderzoek kan niet worden uitgesloten dat stoffen maskers niet helpen.

De conclusie lijkt dus te zijn dat mondkapjes helpen maar dat de kwaliteit van de mondmaskers van belang is. De auteurs merken op dat slechts een deel van de inwoners van de betrokken dorpen daadwerkelijk maskers droegen (42%) en dat met bijvoorbeeld een verplichting het effect groter zou kunnen zijn.

Belangrijke beperkingen zijn dat het onderzoek is gedaan toen de alfa-variant dominant was (en dus niet delta), en dat "symptomatische besmetting" werd vastgesteld met een bloedtest, wat dus betekent dat het ook een eerdere coronabesmetting kan zijn geweest (van voor de studieperiode) in combinatie met symptomen van iets anders dan corona.

Het is heel interessant dat de stoffen maskers iets anders laten zien dan chircurgisch (ok, misschien niet heel verrassend). Dit is mijn eigen interpretatie, maar het zou erop kunnen duiden dat het effect daadwerkelijk komt door de filtratie van de maskers en niet door andere onbewuste gedragsaanpassing (zoals beter respecteren van de anderhalve meter door het dragen van mondkapjes).

Ik heb hier scherpe kritiek op gelezen, ik ga kijken of ik dat terug kan vinden. Volgens mij was de kern dat de voorlichting die met de mondkapjes meekwam mogelijk ook allerlei andere voorzorgsmaatregelen beter liet opvolgen. Daarnaast wil je volgens mij helemaal niet de symptomatische besmettingen terugdringen (althans, niet in onze aanpak), maar de asymptomatische.

Ik ga even zoeken.

[ZieMaar!]

ijdod schreef op donderdag 16 september 2021 @ 13:52:
@ZieMaar! Wat bedoel je met dat laatste? Ze hebben getest bij symptomen, dat deden we hier eigenlijk ook. Maskers zouden juist moeten helpen bij asymptomatische gevallen, omdat ‘iedereen’ die draagt, niet alleen omdat je snotterig bent.

Precies dat, 9,3% reductie bij symptomatische besmettingen, dat is eigenlijk niet relevant, het gaat om de reducatie van asymptomatisch besmette personen, toch?

[ZieMaar!]

Wellicht? Ik weet het niet, maar ik heb wel de scherpe feedback gevonden:

Edit: nope, lijkt me niet helemaal de juiste bron idd…

[Voor 77% gewijzigd door ZieMaar! op 16-09-2021 16:20]